Το Διεθνές Δίκαιο του ΟΗΕ απαιτεί τον σεβασμό των συνόρων και των κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών. Για την Κύπρο, υπήρξε πληθώρα αποφάσεων και ψηφισμάτων (OHE, Συμβούλιο Ασφαλείας, Ευρωπαϊκά Δικαστήρια και ΕΕ), χωρίς οποιοδήποτε ουσιαστικό κόστος στην Τουρκία.
Για δύο πτυχές όμως, υπάρχουν συγκεκριμένες αποφάσεις και δεσμευτικό πλαίσιο: για την περίκλειστη περιοχή Βαρωσίων υπάρχει απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας-ΟΗΕ και για την ΑΟΖ υπάρχει το Δίκαιο του ΟΗΕ για τη Θάλασσα.
Καθώς η Τουρκία προχωρά σε νέο εποικισμό στο Βαρώσι και προαναγγέλλει επάνοδό της στην Κυπριακή ΑΟΖ, ποιο το ζητούμενο για εμάς; Άλλο ένα ψήφισμα θα ήταν εμπαιγμός. Πρέπει πρώτα να τεθεί επιτακτικά θέμα κυρώσεων (εάν υπάρχει θέληση, υπάρχει τρόπος) και κατεπειγόντως μέτρα άμεσης αυτοπροστασίας μας. Όποιος πιστεύει ότι θα αποτρέψουμε τον νεο-οθωμανικό επεκτατισμό με ψηφίσματα και εκκλήσεις, ή ότι ξένη δύναμη θα δράσει μόνη της εναντίον της Τουρκίας για χάριν μας, είναι αφελής ή .... απατεώνας.
Η επιλογή Κύπρου-Ελλάδας να συνταχθούν με το Διεθνές Δίκαιο ενάντια στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία υπήρξε ορθή, με αναπόφευκτα σοβαρό οικονομικό κόστος. Ενώπιον διλημμάτων και δυσκολιών στην ΕΕ που όντως προκύπτουν λόγω διαφορετικών συμφερόντων, το θέμα των κυρώσεων στην Τουρκία απαιτεί μεθόδευση και αποφασιστικότητα.
Υπάρχουν περιπτώσεις που ένα κράτος-μέλος «υποχρέωσε» την ΕΕ να προσαρμοστεί στις ενστάσεις του λόγω της αξιοπιστίας και επιμονής του. Δυστυχώς, οι Κυβερνήσεις Κύπρου-Ελλάδας ενεργούσαν … «περίεργα». Δήλωναν εκ των προτέρων αταλάντευτη απαίτηση για κυρώσεις κι αφού δεν ελάμβαναν οτιδήποτε, εξέφραζαν την πλήρη ικανοποίησή τους! Απλά, αυτοκαταστροφικό επειδή εκμηδενίζει την αξιοπιστία μας.
Το οικονομικό κόστος στην Τουρκία μπορεί να ξεκινήσει από την Ευρωπ. Επιτροπή, όπως η ίδια προσέφυγε (27/1/2022) κατά της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου λόγω εμπορικών πρακτικών εις βάρος της Λιθουανίας. Η Τουρκία παραβιάζει περιφρονητικά τους κανόνες εμπορίου της Τελωνειακής Ένωσης εις βάρος της Κύπρου, αλλά ουδέποτε τέθηκε από την Κυπριακή Κυβέρνηση επιτακτικά στην Επιτροπή.
Εν μέσω της Γαλλικής Προεδρίας στο Συμβούλιο, της βαρυσήμαντης ομιλίας του Έλληνα Πρωθυπουργού ενώπιον Γερουσίας και Βουλής στις ΗΠΑ, της ευθυγράμμισης Κύπρου-Ελλάδας με ΕΕ στο θέμα της Ουκρανίας και άλλα, ενώ από την άλλη, η στάση της Τουρκίας να κωλυσιεργεί την διεύρυνση του ΝΑΤΟ και η φτωχοποίηση μεγάλης μερίδας της τουρκικής κοινωνίας, δημιουργούν κατάλληλο περιβάλλον.
Στην Τουρκία, η οικονομία έχει επιστρατευτεί στους επεκτατικούς στόχους του Ερντογάν με τρόπο που παραπέμπει στο χιτλερικό καθεστώς σε πορεία για «ολοκληρωτικό πόλεμο». Η αυτοπροστασία μας απαιτεί μεθοδευμένη προετοιμασία και σύνδεση της οικονομίας με τον τομέα της ασφάλειας, αξιοποιώντας ιδιαίτερα την ανάπτυξη τεχνολογίας αφού Κύπρος-Ελλάδα-Γαλλία μπορούν να συνεργαστούν εντός του ευρωπαϊκού πλαισίου.
Ο μοναδικός τρόπος αντιμετώπισης του κινδύνου ενώπιόν μας είναι να τον αποτρέψουμε με ισχύ πριν μας αφανίσει, ξεκινώντας με την αυτοπροστασία μας. Η ΕΕ δυνατόν να παρέχει μια «ανάπαυλα» που αν δεν αξιοποιήσουμε στο έπακρον, θα είμαστε ιστορικά μοιραίοι.
***
Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D), Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο