Πολλές μελέτες υπόστηριζαν έως τώρα ότι οι ηλικιωμένοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να πεθάνουν από την υπερβολική ζέστη καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται.
Ομως μια νέα μελέτη για τη θνησιμότητα στο Μεξικό ανατρέπει τα μέχρι τώρα δεδομένα καθώς αποδεικνύει ότι το 75% των θανάτων που σχετίζονται με την υπερβολική ζέστη συμβαίνουν μεταξύ ατόμων κάτω των 35 ετών - ένα μεγάλο ποσοστό αυτών ηλικίας 18 έως 35 ετών- δηλαδή την ηλικιακή ομάδα που θα περίμενε κανείς να είναι πιο ανθεκτική στη ζέστη.
Από το 1998 έως το 2019, καταγράφηκαν στο Μεξικό περίπου 3.300 θανάτοι από τημ υπερβολική ζέστη ετησίως, και από αυτούς σχεδόν το ένα τρίτο συνέβη σε άτομα ηλικίας 18-35 ετών. Τα παιδιά κάτω των πέντε ετών -ιδίως τα βρέφη- φαίνεται επίσης ότι ήταν ιδιαίτερα ευάλωτα.
Όμως, προς μεγάλη έκπληξη των ερευνητών, ο βαθμός θνησιμότητας στις ηλικίες μεταξύ 50 και 70 ετών λόγω καύσωνα όχι μόνο ήταν σημαντικά χαμηλότερος, αλλά ο μικρότερος από κάθε ηλικιακή κατηγορία. Αντίθετα, διαπιστώθηκε ότι οι ηλικιωμένοι πέθαιναν κυρίως από το μέτριου βαθμού ψύχος στο Μεξικό, καθώς υπάρχουν πολλές κλιματικές ζώνες με μεγάλο υψόμετρο με αρκετό κρύο ενίοτε.
«Αποτελεί μια έκπληξη. Πρόκειται για τη φυσιολογικά πιο εύρωστη ηλικιακή κατηγορία ανθρώπων στον πληθυσμό (σ.σ 18-35)», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Jeffrey Shrader του Κέντρου Περιβαλλοντικών Οικονομικών και Πολιτικής, θυγατρικής της Σχολής Κλίματος του Πανεπιστημίου Κολούμπια. «Θα ήθελα πολύ να μάθω γιατί συμβαίνει αυτό». Η έρευνα δημοσιεύεται αυτή την εβδομάδα στο περιοδικό Science Advances.
Οι ερευνητές κατέληξαν στα συμπεράσματά τους συσχετίζοντας την υπερβολική θνησιμότητα -δηλαδή τον αριθμό των θανάτων πάνω ή κάτω από το μέσο όρο- με τις θερμοκρασίες στη λεγόμενη κλίμακα υγρού θερμοκηπίου, η οποία μετρά τις μεγεθυμένες επιπτώσεις της ζέστης σε συνδυασμό με την υγρασία.
Γιατί επηρεάζονται περισσότερο οι νέοι;
Διάφοροι παράγοντες συμβάλλουν στο ότι οι νέοι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να πεθάνουν από αιτίες που σχετίζονται με τη ζέστη. Ο πρώτος είναι η εργασία: οι νέοι ενήλικες είναι πιθανότερο από τους μεγαλύτερους σε ηλικία να εργάζονται σε υπαίθριες εργασίες, όπως η γεωργία και οι κατασκευές, εργασίες που συνεπάγονται πολύ μεγαλύτερους κινδύνους αφυδάτωσης και θερμοπληξίας.
Οι δουλειές σε εσωτερικούς χώρους παραγωγής μπορεί επίσης να ενέχουν αυτόν τον κίνδυνο, καθώς η έλλειψη κλιματισμού δημιουργεί συνθήκες καύσωνα και ανασφάλειας.
Αυτοί είναι συνήθως πιο νεαροί άνθρωποι, στη βάση της κοινωνικής πυραμίδας, οι οποίοι πιθανώς κάνουν τη μερίδα του λέοντος της σκληρής δουλειάς, με άκαμπτες ρυθμίσεις εργασίας», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Jeffrey Shrader.
Η σχέση μεταξύ του είδους της εργασίας και του κινδύνου θανάτου λόγω καύσωνα προκαλεί ανησυχία στους επιστήμονες, καθώς άλλες φτωχότερες και θερμότερες χώρες από το Μεξικό -κυρίως αυτές της Αφρικής και της Ασίας- έχουν τόσο νεότερους πληθυσμούς όσο και μεγαλύτερα ποσοστα ανθρώπων που εργάζονται σε χειρωνακτικές εργασίες. Αν το Μεξικό αποτελεί δείκτη της κατάστασης σε ολόκληρο τον κόσμο, η κλίμακα των θανάτων που σχετίζονται με τη ζέστη σε ολόκληρο τον κόσμο θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα ανησυχητική.
Ο κίνδυνος των σπορ
Εκτός από το είδος της εργασίας, ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει τον κίνδυνο των νέων είναι η μεγαλύτερη πιθανότητα συμμετοχής τους σε επίπονα αθλήματα σε εξωτερικούς χώρους, γεγονός που συμβάλλει στη θερμοπληξία και την εξάντληση.
Για τα μικρά παιδιά και τα βρέφη, οι λόγοι για τον μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου τους από τη ζέστη είναι πιο εύκολα κατανοητοί. Καθώς η ικανότητά τους να ιδρώνουν και να δροσίζονται δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί πλήρως - σε συνδυασμό με την τάση τους να απορροφούν τη θερμότητα πολύ πιο γρήγορα από τους ενήλικες - αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη πιθανότητα εξάντλησης και θερμοπληξίας. Εκτός από αυτό, το αναπτυσσόμενο ανοσοποιητικό τους σύστημα τα καθιστά πιο επιρρεπή σε ασθένειες που συνήθως παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια υγρής ζέστης, όπως οι διαρροϊκές ασθένειες.
Το κρύο σκοτώνει περισσότερο
Αν και πολλοί μπορεί να πιστεύουν ότι η ζέστη είναι η βασική αιτία θανάτων που σχετίζονται με τη θερμοκρασία, στην πραγματικότητα το κρύο είναι η πρώτη αιτία θνησιμότητας που σχετίζεται με τη θερμοκρασία παγκοσμίως. Ωστόσο, οι θάνατοι που σχετίζονται με τη ζέστη έχουν αυξηθεί από το 2000 και αναμένεται να συνεχιστεί η ανοδική της πορεία.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, «προβλέπουμε ότι, καθώς το κλίμα θερμαίνεται, οι θάνατοι που σχετίζονται με τη ζέστη θα αυξηθούν και οι νέοι θα υποφέρουν περισσότερο», δήλωσε ο συν-επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, R. Daniel Bressler, υποψήφιος διδάκτωρ στο πρόγραμμα βιώσιμης ανάπτυξης του Κολούμπια.
Για να διασφαλιστεί ότι η κλίμακα των θανάτων που σχετίζονται με τη ζέστη δεν θα εκτοξευθεί μπροστά σε ένα διαρκώς θερμαινόμενο κλίμα, η ερευνητική ομάδα επιθυμεί τώρα να ενισχύσει τις μελέτες της επεκτείνοντας τις σε άλλες χώρες, όπως η Βραζιλία και οι ΗΠΑ, ώστε να διαπιστώσει τις επιπτώσεις των ακραίων θερμών καιρικών συνθηκών και εκεί.