Κιβωτός του Κόσμου και διαρροές (κοινωνικής συνείδησης και δεοντολογίας)

Το δε τεκμήριο της αθωότητας έγινε πλέον είδος εν ανεπαρκεία.
Open Image Modal
Στιγμιότυπο από το κτήριο της "Κιβωτού του Κόσμου" στον Κολωνό, Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2022.
Eurokinissi

Η υπόθεση της «Κιβωτού του Κόσμου», φέρνει και πάλι στην επιφάνεια ένα νοσηρό κοινωνικό φαινόμενο. Αυτό των τηλε-δικείων της τηλοψίας, στα οποία προστέθηκαν δραστικότερα και τα λεγόμενα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μάλιστα, σε βαθμό που όχι απλώς υποκαθιστούν τα δικαστήρια, αλλά τείνουν να τα αφανίσουν στο συλλογικό ασυνείδητο. Τα απωθημένα των κάθε λογής χειριστών των ψηφιακών μέσων εκτοξεύονται ανεπεξέργαστα, α-νόητα και κατά συρροή δικάζουν. Και συρρέουν οι «ακόλουθοι» με μυριάδες αλόγιστα like.

Δημοσιογράφοι και «δημοσιογράφοι», αυτοχρισμένοι αρθρογράφοι, άνθρωποι που αγνοούν τις έννοιες της στοιχειώδους δεοντολογίας, της αυτοκριτικής, του σεβασμού στον συνάνθρωπο, σπεύδουν να μας «ενημερώσουν» για κάθε κοινωνικό φαινόμενο-γεγονός. Το δε τεκμήριο της αθωότητας έγινε πλέον είδος εν ανεπαρκεία. 

Πιθανόν ο παπάς της Κιβωτού του Κόσμου να είναι ένοχος. Πιθανόν να είναι θύμα σκευωρίας. Πιθανόν να διαστέλλονται τυχόν ολισθήματά του. Πιθανόν να είναι αθώος. Πιθανόν, πιθανόν... Μόνον μία τελεσίδικη απόφαση των αρμόδιων δικαστικών Αρχών θα δώσει την απάντηση. Όμως, η μιντιακή κοινωνία, έχει ήδη αποφανθεί για την ενοχή του. Και το περίφημο Κράτος Δικαίου τελεί εν υπνώσει.

Αναρίθμητες πλέον οι περιπτώσεις διαρροών υλικού δικογραφιών. Ο νόμος απαγορεύει τη δημοσιοποίηση στοιχείων της ανακριτικής και δικαστικής διαδικασίας πριν εκδικαστεί τελεσιδίκως μία υπόθεση. Σοφά προέβλεψε ο νομοθέτης ώστε οι διαρροές στοιχείων της δικογραφίας να μην σπιλώνουν υπολήψεις ανθρώπων -που μπορεί τελικώς να κριθούν αθώοι από τα αρμόδια δικαστήρια- και για να μην υπάρχει η όποια επιρροή σε ενόρκους και δικαστές. Η διαρροή στοιχείων για υποθέσεις που ερευνώνται απαγορεύεται. Η απαγόρευση παραβιάζεται συνεχώς. 

Πολύ συχνά ακούμε από δημοσιογράφους την έκφραση «...σύμφωνα με πληροφορίες μας ο συλληφθείς στην απολογία του είπε μεταξύ άλλων...» και παραθέτουν αυτούσιο το υλικό της προανάκρισης. Δικαστές και δικηγόροι για να είναι αρεστοί σε δημοσιογράφους διαρρέουν ανωνύμως υλικό της δικογραφίας και ουδείς πλέον ενοχλείται ή φροντίζει την τήρηση του νόμου. Δεν μάθαμε ποτέ ότι τιμωρήθηκε αστυνομικός, δικηγόρος, δικαστής, δημοσιογράφος για διαρροή ή δημοσιοποίηση υλικού μιας δικογραφίας.

Διάβασα με ικανοποίηση ότι ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Νίκος Ελευθεριάνος θα δώσει εντολή για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης με αντικείμενο τη διαρροή υλικού από τη δικογραφία της υπόθεσης της Κιβωτού του Κόσμου. Ας ελπίσουμε ότι αυτή η ενέργεια θα βάλει φρένο στην ασυδοσία των σημερινών και αυριανών διαρροών. Το μέγα ερώτημα είναι αν θα μπορέσει να μπει φρένο στην ανθρωποφάγο ασυδοσία των ψηφιακών μέσων, όπου όλοι καταδικάζουν, όλοι ασχολούνται με τις ζωές των άλλων μέσα από ηλεκτρονικές πλέον κλειδαρότρυπες;

Παλαιότερα, δεν τολμούσαμε να δημοσιεύσουμε καταγγελία χωρίς να παραθέτουμε την άποψη του καταγγελλόμενου, είτε αυτός ήταν πολιτικός, είτε δημόσιος λειτουργός, είτε απλός πολίτης. Παλαιότερα, δεν ήταν στη σκέψη μας η τήρηση του νόμου ή ο φόβος μιας πιθανής ποινής. Ήταν η αυστηρή τήρηση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας, η οποία προστάτευε τους πολίτες, τη δημοσιογραφική αξιοπιστία μας και τη νοημοσύνη των αναγνωστών. Παλαιότερα, μιλούσαμε για δεοντολογία και κοινωνική συνείδηση. Τώρα;