Τα έκτροπα που σημειώθηκαν στο Δημοτικό Σχολείο Νέου Ικονίου στο Πέραμα θύμισαν σε αρκετούς την υπόθεση Τεμπονέρα. Τον Γενάρη του 1991 μια ανάλογη ένταση κατέληξε σε συμπλοκή και τελικά σε δολοφονία του καθηγητή Νίκου Τεμπονέρα. Μετά από 26 χρόνια η ελληνική κοινωνία βίωσε ξανά βία ενηλίκων εντός σχολικού περιβάλλοντος- κλωτσιές, μπουνιές, απειλές μπροστά σε μαθητές δημοτικού. Και ήταν ξανά μια «αγανακτισμένη αντίδραση πολιτών»- κομματικά καπελωμένη από αυτόκλητους (ή όχι) κομματικούς πυρήνες αλλά και μέλος του κοινοβουλίου αυτή τη φορά. Η HuffPost Greece μίλησε με τη Μαρία Βουλγαρίδου και την Ελένη Καραγιάννη, τις δύο εκπαιδευτικούς που αμέσως μετά τα έκτροπα στο σχολείο του Περάματος, δεν δίστασαν να τοποθετηθούν δημόσια και επωνύμως.
«Αισθάνθηκα μια φριχτή παραδοξότητα, μια τεράστια αρνητική έκπληξη όταν είδα ανθρώπους να προσπαθούν να στερήσουν από παιδιά το δικαίωμά τους να πάνε σχολείο. Δεν θα τα καταφέρουν όμως να εμποδίσουν το αυτονόητο», λέει η Μαρία Βουλγαρίδου.
Της ζητάω να μου διηγηθεί το περιστατικό όπως η ίδια το έζησε.
«
Βρεθήκαμε στο Δημοτικό Σχολείο Νέου Ικονίου με τη συνάδελφό μου, ως συντονίστριες εκπαίδευσης των προσφύγων στο Σχιστό για να ενημερώσουμε τους γονείς για το πρόγραμμα εκπαίδευσης των προσφυγόπουλων στο σχολείο τους. Μαζί με τον διευθυντή εκπαίδευσης, τον δήμαρχο Περάματος, εκπροσώπους από την Διδασκαλική Ομοσπονδία και το Υπουργείο Παιδείας, να απαντήσουμε απορίες τους και να εξηγήσουμε πως το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί».
«Δεν μπήκαμε εύκολα στο σχολείο. Υπήρχαν περίπου 40 συγκεντρωμένα άτομα που είχανε «έντονα αρνητική διάθεση»... Φωνάζανε «δεν θέλουμε πρόσφυγες εδώ», «δεν θα έρθουν», «να φύγουνε»... Έκαναν μεγάλη φασαρία και πολλοί ανάμεσά τους δεν ήταν γονείς μαθητών και παντελώς άσχετοι με το σχολείο, χρυσαυγίτες που όπως αργότερα μάθαμε ήταν εκεί από το πρωί.
Ενώ περιμέναμε στην αυλή του σχολείου, μαζί με μέλη της συντονιστικής ομάδας του Υπουργείου Παιδείας για την εκπαίδευση των προσφύγων, τους εκπροσώπους του συλλόγου γονέων, ξεκίνησαν τα άτομα που ήταν έξω, ανάμεσά τους όχι μόνο γονείς, να θέλουν να μπούνε μέσα στο σχολείο, με επικεφαλής τον κ. Λαγό, που ήταν ιδιαίτερα έντονος στις αντιδράσεις του».
Η συμπλοκή πώς συνέβη;
«Η συμπλοκή των ατόμων αυτών έγινε με δασκάλους που ήταν εκεί και αντέδρασαν στην εισβολή, όπως και έπρεπε αφού παιδιά, μαθητές του ολοήμερου που ακόμα λειτουργούσε, βρίσκονταν ακόμα μέσα στο σχολείο. Η ένταση μέσα στο σχολείο κράτησε περίπου 30 λεπτά, με βρισιές, απειλές, και σωματική βία ακόμα ασκήθηκε, με μπουνιές και κλωτσιές σε αυλή σχολείου. Και υπήρξαν εκπαιδευτικοί, ανάμεσά τους και γυναίκες, που δέχτηκαν χτυπήματα».
Αστυνομία υπήρχε;
«Υπήρχε αστυνομική δύναμη εκτός του σχολείου, 5- 6 αστυνομικοί (όχι ΜΑΤ). Μέσα στο σχολείο ήταν μόνο ένας αξιωματικός της αστυνομίας, μάλλον ο επικεφαλής εκεί. Όταν η κατάσταση εξετράπη δεν τον είδα, ούτε κάποιον άλλο αστυνομικό. Όταν έληξε το επεισόδιο είδα μια διμοιρία ΜΑΤ, παραταγμένη έξω από το σχολείο. Πριν δεν τους είχα δει, δεν ξέρω αν ήταν κάπου κοντά».
Πώς έληξε το επεισόδιο;
«Κάποιοι ψυχραιμότεροι προσπάθησαν να ηρεμήσουν την κατάσταση και έτσι έγινε η ενημέρωση των εκπροσώπων του συλλόγου γονέων».
Ποια ήταν η στάση των γονέων στη διάρκεια της ενημέρωσης;
« Αυτοί που επιμένουν να είναι αρνητικοί, θεωρώ ότι κρατούν αυτή τη στάση για ιδεολογικούς λόγους. Γιατί δεν υπάρχει καμιά «επικινδυνότητα», δεν έχει δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα στη λειτουργία κανενός σχολείου από την εκπαίδευση των προσφυγόπουλων. Όταν τα εξηγείς αναλυτικά όλα αυτά και εξακολουθεί η άρνηση, η αντίθεση, νομίζω πλέον ότι αυτή η στάση εδράζει σε ιδεολογική τοποθέτηση. Συγκεκριμένα οι γονείς που ήταν παρόντες στην ενημέρωση νομίζω ότι κατανόησαν, δεν είχαμε ιδιαίτερες ή ακραίες αντιδράσεις. Δύο ή τρεις επέμεναν σε μια άρνηση, χωρίς όμως επιχειρήματα. «Εμείς δε συμφωνούμε», αυτό».
Αποχωρήσατε εύκολα;
Τα άτομα έξω συνέχιζαν να παραμένουν, με δυσκολία βγήκαμε. Η ατμόσφαιρα ήταν ακόμα τεταμένη, φώναζαν επιθετικά.
Η δομή εκπαίδευσης των προσφυγόπουλων θα λειτουργήσει εντέλει στο Δημοτικό Σχολείο Νέου Ικονίου;
Ναι, θα ξεκινήσει κανονικά τις προσεχείς ημέρες.
Θεωρείτε ότι και στο συγκεκριμένο σχολείο θα λειτουργήσει τόσο ικανοποιητικά, όσο και στα υπόλοιπα;
«Ελπίζω ότι η κατάσταση που δημιουργήθηκε θα εκτονωθεί όταν τα παιδιά (προσφυγόπουλα) έρθουν στο σχολείο, όποτε θα διαπιστώσουν όλοι «εν τοις πράγμασι» ότι δεν δημιουργούνται προβλήματα στη λειτουργία του σχολείου. Το πρόγραμμα εκπαίδευσης είναι διαμορφωμένο κατά τέτοιον τρόπο ώστε να μην υπάρχουν τριβές. Τα παιδιά δεν προαυλίζονται μαζί- ούτε αυτό δε συμβαίνει...»
«Παιδάκια περιφέρονταν μέσα σε αυτή την ένταση, κάποια περίμεναν τους γονείς τους για να πάνε σπίτι. Τα μικρότερα τα απομακρύναμε αμέσως, σε έναν άλλο χώρο της αυλής. Έκλαιγαν. Πώς να αντιδράσει ένα παιδί όταν βλέπει μια δασκάλα πεσμένη κάτω;», λέει η Ελένη Καραγιάννη.
«Κάποιοι δάσκαλοι και γονείς δέχτηκαν μπουνιές, ακούστηκε πολύ άσχημο λεξιλόγιο και έγιναν χειρονομίες προς πάσα κατεύθυνση. Ο Λαγός απομακρύνθηκε γρήγορα αλλά συνέχιζαν να παραμένουν άτομα, παρά τις συστάσεις της διευθύντριας να αποχωρήσουν. Πολλοί από αυτούς δεν ήταν γονείς. Υπήρχε κάλεσμα από όσους αντιτίθενται, ήδη από την προηγούμενη μέρα σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έγινε προσπάθεια να οργανωθεί όλο αυτό. Έχω πληροφορηθεί, δεν ξέρω κατά πόσο ισχύει, ότι στα γύρω στενάκια υπήρχαν και άλλα άτομα που αν έπαιρναν εντολή θα συνέδραμαν τους συγκεντρωμένους. Και ότι λόγω αυτών ήρθε τελικά η κλούβα των ΜΑΤ».
Η ίδια πώς αντιδράσατε;
Προσπάθησα να εμποδίσω την εισβολή στο σχολείο- συνομίλησα, διαφώνησα. Οι περισσότεροι εκεί ήμασταν γυναίκες- δασκάλες, μητέρες. Εμείς (αναγκαστήκαμε) να προσπαθήσουμε να μην μπούνε στο σχολείο αυτά τα στοιχεία, να μην παραβιαστεί το σχολικό άσυλο. Ήταν μια πολύ θλιβερή εικόνα. Ο επικεφαλής αξιωματικός έδειξε ότι προσπαθούσε όντως να εμποδίσει τον Λαγό, όμως, οι αστυνομικοί που βρισκόνταν έξω δεν έκαναν κάτι, έστω με τα σώματά τους δεν εμπόδισαν την είσοδο αυτών των ανθρώπων μέσα στο σχολείο. Γυναίκες, μητέρες και δασκάλες, κάναμε αυτό που θα έπρεπε να κάνει η αστυνομία.
Τι σας μένει, σαν συμπέρασμα και σαν συναίσθημα, από αυτά τα έκτροπα;
Θα ήθελα κάθε τέτοιο γεγονός να λειτουργεί ως αφορμή για να δούμε πιο ζεστά και σοβαρά τα θέματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τον σκοπό που πραγματικά επιτελεί ένα σχολείο.
Φοβηθήκατε;
Στενοχώρια αισθάνθηκα, μια βαθιά λύπη, όχι φόβο. Γιατί αυτά συνέβησαν εντός ενός σχολείου, χώρου εκπαίδευσης όπου τα παιδιά αισθάνονται ασφάλεια, που πρέπει να ανοίγει νέες πόρτες σε γνώση και ευκαιρίες στη ζωή. Όλοι αυτοί οι συμβολισμοί του παραβιάστηκαν. Θα είναι τα σχολεία ένας χώρος όπου ελεύθερα ασκείται βία; Πώς θα χειριστεί το κράτος αυτή την κατάσταση; Οι εκπαιδευτικοί επιθυμούμε ένα σχολείο ανοιχτό στους ανθρώπους της τοπικής κοινωνίας, ένα σχολείο που θα αποτελεί πυρήνα της γειτονιάς και συνέχεια του σπιτιού τους για τα παιδιά. Ο γονέας να μπορεί να έρχεται, να αλληλεπιδρά με την εκπαιδευτική διαδικασία και με τον δάσκαλο. Το ελληνικό σχολείο διαχρονικά ήταν συντηρητικό, με «κλειστές πόρτες», σε αντίθεση με ότι συνέβαινε στο εξωτερικό. Έκτροπα σαν αυτά δεν πρέπει να λειτουργήσουν ως αφορμή για να γίνει το ελληνικό δημόσιο σχολείο πιο συντηρητικό, πρέπει να σταθούμε δυναμικά απέναντί τους και να υπερασπιστούμε το προοδευτικό και δημοκρατικό σχολείο που θέλουμε.
Στους γονείς, ειδικά σε αυτούς που αντιδρούν, τι θα λέγατε;
Μεγάλη ευθύνη στο αρνητικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί φέρουν τα ΜΜΕ, γιατί προβάλλουν κυρίως τα αρνητικά. Από τα δέκα σχολεία που πήγαν τα προσφυγόπουλα, τα ΜΜΕ εστίασαν στο ένα που το αντιμετώπισε αρνητικά. Το μήνυμα που θέλω να ακουστεί προς τους γονείς- πρέπει και σε αυτούς να δοθεί έμφαση, να τους εξηγήσουμε και να τους αγκαλιάσουμε- είναι μια θετική, ενθαρρυντική σκέψη. Αν φοβούνται ότι θα αλλοιωθεί ο ελληνικός πολιτισμός και θα απωλέσουμε το εθνικό μας στοιχείο, ας κάνουν μια αναδρομή στα χρόνια που κτίστηκε το ελληνικό πνεύμα. Και ας προσέξουν ότι σε ένα σταυροδρόμι, ένα πέρασμα πολιτισμών και λαών, όπως ανέκαθεν ήταν η Ελλάδα, αυτό που κατέστησε τους Έλληνες «αφρόκρεμα» του αρχαίου κόσμου, ήταν η ικανότητά τους να αλληλεπιδρούν εποικοδομητικά με τους άλλους. Λαοί που έζησαν απομονωμένοι πολύ λιγότερα κατάφεραν.