Τον προβληματισμό του και ενστάσεις όσον αφορά στο ενδεχόμενο έκδοσης, στη γείτονα χώρα,των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών που εισήλθαν στη χώρα μας και ζήτησαν πολιτικό άσυλο εκφράζει ο γνωστός νομικός κ. Αλέξανδρος Λυκουρέζος
Υπενθυμίζεται ότι το πρωί του Σαββάτου στο αεροδρόμιο της Αλεξανδρούπολης προσγειώθηκε τουρκικό ελικόπτεροBlackhawk, το οποίο ζήτησε άδεια εκτάκτου προσγείωσης, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία. Σε αυτό επέβαιναν οκτώ άτομα - ένας με πολιτικά ρούχα και επτά ένστολοι, οι οποίοι όμως δεν έφεραν διακριτικά και όπως έγινε γνωστό, οι επιβαίνοντες συνελήφθησαν και δήλωσαν ότι θα ζητήσουν πολιτικό άσυλο.
«Η Ελληνική Κυβέρνηση έχει επικοινωνήσει με τις τουρκικές Αρχές, προκειμένου να διεκπεραιωθεί το συντομότερο δυνατόν η επιστροφή του στρατιωτικού ελικοπτέρου στις τουρκικές Αρχές. Σε ότι αφορά τους οκτώ συλληφθέντες θα τηρηθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες από το Διεθνές Δίκαιο, ωστόσο λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψη ότι οι συλληφθέντες, στη χώρα τους κατηγορούνται για παραβίαση της συνταγματικής νομιμότητας και απόπειρα κατάλυσης της Δημοκρατίας» δήλωσε νωρίτερα η κυβερνητική εκπρόσωπος κ. Όλγα Γεροβασίλη.
Όμως ο κ. Λυκουρέζος σχολιάζει πως το αίτημα για χορήγηση ασύλου εκ μέρους των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών που εισήλθαν στη χώρα μας, τέμνει τη διπλωματία και την τήρηση θεμελιωδών αρχών του νομικού μας πολιτισμού.
Και αυτό όπως τονίζει ο κ. Λυκουρέζος οφείλεται στο γεγονός ότι ενώ από διπλωματικής απόψεως η Ελλάδα δεν επιθυμεί τη διατάραξη των σχέσεών της με την Τουρκία, εντούτοις είναι παράλληλα υποχρεωμένη να τηρήσει εσωτερικούς και διεθνείς κανόνες που δεν οδηγούν εκ των προτέρων σε ικανοποίηση της απαίτησης των τουρκικών αρχών για άμεση παράδοση των οκτώ στρατιωτικών στην Τουρκία
«Η έλλειψη διμερούς σύμβασης περί έκδοσης με την Τουρκία επιβάλλει την τήρηση των κανόνων της ελληνικής ποινικής δικονομίας, η οποία –μεταξύ άλλων– ορίζει ότι η έκδοση απαγορεύεται αν πρόκειται για έγκλημα που κατά τους ελληνικούς νόμους χαρακτηρίζεται πολιτικό ή στρατιωτικό ή όταν από τις περιστάσεις προκύπτει ότι η έκδοση ζητείται για λόγους πολιτικούς, γεγονός που θα κριθεί εκ παραλλήλου και με τη διατύπωση της κατηγορίας που τελικώς αποδοθεί από τις τουρκικές αρχές» υπογραμμίζει ο κ. Αλέξανδρος Λυκουρέζος και προσθέτει: «Πέραν δε της σαφούς ως άνω ελληνικής νομοθετικής πρόβλεψης, τίθεται μείζον ζήτημα αναφορικώς και με την επιβαλλόμενη χορήγηση ασύλου, ιδίως υπό το πρίσμα της Συνθήκης της Γενεύης του 1951 αλλά και της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1948. Δεδομένου ότι έχει ήδη προαναγγελθεί η βαρύτατη τιμωρία των υπαιτίων, έχουν ήδη παυθεί χιλιάδες δικαστικοί λειτουργοί και διορίζονται νέοι προκειμένου να εκδικάσουν τις υποθέσεις των φερόμενων ως “πραξικοπηματιών”, ενώ γίνεται λόγος και για επαναφορά της θανατικής ποινής»
Αναλυτικά το σκεπτικό του κ. Λυκουρέζου έχει ως εξής:
Το αίτημα για χορήγηση ασύλου εκ μέρους των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών που εισήλθαν στη χώρα μας, τέμνει τη διπλωματία και την τήρηση θεμελιωδών αρχών του νομικού μας πολιτισμού.
Και τούτο, γιατί ενώ από διπλωματικής απόψεως η Ελλάδα δεν επιθυμεί τη διατάραξη των σχέσεών της με την Τουρκία, εντούτοις είναι παράλληλα υποχρεωμένη να τηρήσει εσωτερικούς και διεθνείς κανόνες που δεν οδηγούν εκ των προτέρων σε ικανοποίηση της απαίτησης των τουρκικών αρχών για άμεση παράδοση των οκτώ στρατιωτικών στην Τουρκία.
Η έλλειψη διμερούς σύμβασης περί έκδοσης με την Τουρκία επιβάλλει την τήρηση των κανόνων της ελληνικής ποινικής δικονομίας, η οποία –μεταξύ άλλων– ορίζει ότι η έκδοση απαγορεύεται αν πρόκειται για έγκλημα που κατά τους ελληνικούς νόμους χαρακτηρίζεται πολιτικό ή στρατιωτικό ή όταν από τις περιστάσεις προκύπτει ότι η έκδοση ζητείται για λόγους πολιτικούς, γεγονός που θα κριθεί εκ παραλλήλου και με τη διατύπωση της κατηγορίας που τελικώς αποδοθεί από τις τουρκικές αρχές. Άπαντα δε τα ανωτέρω θέματα πρέπει να τεθούν στην κρίση του Συμβουλίου Εφετών, του Αρείου Πάγου και εν τέλει του Υπουργού Δικαιοσύνης.
Πέραν δε της σαφούς ως άνω ελληνικής νομοθετικής πρόβλεψης, τίθεται μείζον ζήτημα αναφορικώς και με την επιβαλλόμενη χορήγηση ασύλου, ιδίως υπό το πρίσμα της Συνθήκης της Γενεύης του 1951 αλλά και της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1948. Δεδομένου ότι έχει ήδη προαναγγελθεί η βαρύτατη τιμωρία των υπαιτίων, έχουν ήδη παυθεί χιλιάδες δικαστικοί λειτουργοί και διορίζονται νέοι προκειμένου να εκδικάσουν τις υποθέσεις των φερόμενων ως “πραξικοπηματιών”, ενώ γίνεται λόγος και για επαναφορά της θανατικής ποινής –ειδικώς για τον κολασμό της συγκεκριμένης πράξης, η απόρριψη αιτήματος ασύλου εμφανίζεται κατ’ αρχήν ως ηθικώς και νομικώς ανομιμοποίητη.
Η κυβέρνηση οφείλει να επιδείξει ψυχραιμία και νηφαλιότητα κατά το χειρισμό του πρωτοφανούς αυτού διπλωματικού αδιεξόδου, εξαντλώντας συνάμα όλες τις δυνατότητες που της παρέχουν οι κανόνες για την έκδοση και τη χορήγηση ασύλου, μη λησμονώντας ωστόσο το ρόλο της χώρας ως μέλους του Συμβουλίου της Ευρώπης αλλά και ως διαχρονικού θεματοφύλακα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.