Απαράδεκτα υψηλός παραμένει ο αριθμός των ανθρώπων που μολύνονται από τον ιό HPV, παρά την ύφεση που έχει επιφέρει η εισαγωγή των προγραμμάτων εμβολιασμού σε χώρες του δυτικού κόσμου. Τα ποσοστά των ενηλίκων ηλικίας 18-59 ετών στις ΗΠΑ που μολύνονται από τύπους του ιού που περιέχονται στο εμβόλιο, ανέρχονται στο 45% περίπου των ανδρών και στο 40% των γυναικών, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Εθνικού Κέντρου Στατιστικών Υγείας. Παρόμοια υπολογίζεται ότι είναι τα ποσοστά και στη χώρα μας.
«Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) μολύνει το δέρμα και τις βλεννογόνες μεμβράνες των ανθρώπων. Μέχρι σήμερα έχουν αναγνωριστεί πάνω από 200 διαφορετικοί ορότυποι του ιού. Μερικοί μπορούν να οδηγήσουν σε μυρμηγκιές, ενώ 40 από αυτούς θεωρούνται σεξουαλικά μεταδιδόμενοι και προκαλούν κονδυλώματα στα γεννητικά όργανα και στο στόμα. Η ύπαρξη μόλυνσης μπορεί να γίνει αντιληπτή από την εμφάνιση ενός ή πολλαπλών μικρών ογκιδίων, το μέγεθος και η εμφάνιση των οποίων ποικίλει. Άλλοτε είναι μεγάλα, μικρά, επίπεδα, και άλλοτε σε σχήμα κουνουπιδιού. Μπορεί να είναι λευκά ή μπορεί να έχουν το χρώμα του δέρματος.
Συχνά επηρεάζουν τις γυναίκες στο αιδοίο, τον κόλπο, τη μήτρα και πιθανώς τον τράχηλο, τους άνδρες στο πέος ή το όσχεο. Και τα δύο φύλα είναι πιθανό να μολυνθούν και να εμφανίσουν κονδυλώματα στον πρωκτό, το ορθό και σπανιότερα το στόμα», μας εξηγεί ο ιδρυτής της Dermadvance δερματολόγος-αφροδισιολόγος Δρ. Χρήστος Στάμου.
«Κάποιοι τύποι είναι υψηλής επικινδυνότητας για πρόκληση μόλυνσης, η οποία μπορεί να επιφέρει προκαρκινικές δυσπλασίες και ενδέχεται να εξελιχθεί σε καρκίνο. Αυτοί είναι οι 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 53, 56, 58, 59, 66, 68, 70, 73, 82 και 85. Ωστόσο, το 90% των κονδυλωμάτων φαίνεται να προκαλούνται από τους ορότυπους 6 και 11 που είναι χαμηλού κινδύνου για κακοήθειες», προσθέτει.
Οι λοιμώξεις από τύπους του HPV υψηλού κινδύνου που προκαλούν τα γεννητικά κονδυλώματα επηρεάζουν περίπου το 25% των ανδρών και το 20% των γυναικών. Όσον αφορά στην επικράτηση οποιουδήποτε τύπου HPV που προκαλεί αλλοιώσεις στο στόμα μεταξύ των ενηλίκων ηλικίας 18-69 είναι περίπου 7%, ενώ ο επιπολασμός των τύπων υψηλού κινδύνου είναι 4%.
Η αποφυγή της μόλυνσης έγκειται στη λήψη προστατευτικών μέτρων κατά τη σεξουαλική επαφή, όπως η χρήση προφυλακτικών (που μετριάζουν την πιθανότητα μετάδοσης δεν εξασφαλίζουν προστασία), και στην αποφυγή πολλαπλών ερωτικών συντρόφων. Τελευταία, έχουν αναπτυχθεί εμβόλια που μπορούν να προστατεύσουν από τέσσερις έως εννέα από τους συνηθέστερους τύπους του ιού (6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 και 58).
Για τους ενήλικες που δεν έχουν εμβολιαστεί ο κίνδυνος μόλυνσης και υποτροπής είναι υπαρκτός και για τα δύο φύλα. Για παράδειγμα, μια ανάλυση που πραγματοποιήθηκε σε περισσότερους από 4000 άντρες δείχνει ότι οι άνδρες που μολύνονται μία φορά με τον HPV16, τον τύπο που είναι υπεύθυνος για τους περισσότερους καρκίνους που σχετίζονται με τον HPV, διατρέχουν 20 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο υποτροπής μετά από ένα χρόνο και 14 φορές μετά από δύο χρόνια. Δεδομένου ότι τα αποτελέσματα ήταν ίδια και στους σεξουαλικά ενεργούς άνδρες και σε όσους απέχουν από το σεξ, υποδηλώνει ότι οι ασθενείς δεν ξαναποκτούν τον ιό από άλλο σεξουαλικό σύντροφο.
«Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences, υπογραμμίζει τη σημασία του εμβολιασμού για την πρόληψη της εξάπλωσης του HPV σε νεαρούς άνδρες προτού ξεκινήσουν τη σεξουαλική ζωή τους. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο εμβολιασμός ενδεχομένως να αποτρέψει την υποτροπή και στους ενήλικες άνδρες που έχουν ήδη προσβληθεί από τον ιό», σημειώνει ο Δρ. Στάμου.
Πέρα όμως από την πρόληψη, πρόοδος έχει σημειωθεί και στη διάγνωση και την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων που προκαλεί ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων, δεδομένου ότι θεραπεία, δηλαδή απομάκρυνση του ιού από τον οργανισμό, δεν υπάρχει.
«Η αντιμετώπιση ξεκινά με την ορθή διάγνωση. Δεδομένου ότι ο εντοπισμός επίπεδων αλλοιώσεων είναι δύσκολος με απλή κλινική εξέταση, είναι συχνά απαραίτητη η διενέργεια ενός τεστ οξικού οξέος. Όταν ο ασθενής είναι γυναίκα, πραγματοποιείται ένα pap test, προκειμένου να αποκαλυφθούν προκαρκινικές αλλοιώσεις και ένα τεστ για την αναγνώριση του DNA των οροτύπων HPV που θεωρούνται υψηλού κινδύνου. Η ίδια εξέταση μπορεί να γίνει με λήψη αίματος ή έλεγχο της δερματικής βλάβης που αφαιρείται», διευκρινίζει.
Η αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων γίνεται με διάφορους τρόπους όπως εφαρμογή χημικών ουσιών στην πάσχουσα περιοχή, χειρουργική αφαίρεσή τους, κρυοθεραπεία με υγρό άζωτο, εξάχνωση με χρήση διαθερμοπηξίας με ραδιοσυχνότητες και Co2 laser.
Σήμερα, με την εισαγωγή των laser, η εξάλειψη των κονδυλωμάτων είναι υπόθεση μιας επίσκεψης. «Το κορυφαίο Ultra Pulse Laser, μάλιστα, προσφέρει εγγυημένη αποτελεσματικότητα και μόνιμα αποτελέσματα, απολύτως ανώδυνα. Επιπλέον, δεν υπάρχει χρόνος αποθεραπείας και ο ασθενής επιστρέφει αμέσως μετά τη θεραπεία στις καθημερινές δραστηριότητές του, ενώ και το αισθητικό αποτέλεσμα είναι άριστο», καταλήγει ο Δρ. Χρήστος Στάμου.