Έπειτα από εντατικές διαπραγματεύσεις, το Ισραήλ και ο Λίβανος φαίνεται να βρίσκονται κοντά σε μια «ιστορική» συμφωνία για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων τους και την άρση των εμποδίων στην εκμετάλλευση κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο.
Οι ΗΠΑ μεσολαβούν εδώ και δύο χρόνια μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών, που επισήμως βρίσκονται σε πόλεμο, για τη διευθέτηση της συνοριακής διαφοράς.
Λαπίντ: Καταλήξαμε σε ιστορική συμφωνία
Το Ισραήλ επιβεβαιώνει ότι συνήφθη «ιστορική» συμφωνία για τα θαλάσσια σύνορα με τον Λίβανο.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Γιαϊρ Λαπίντ, δήλωσε (Τρίτη 11 Οκτωβρίου) ότι η συμφωνία αποτελεί «ιστορικό επίτευγμα που θα ενισχύσει την ασφάλεια του Ισραήλ, θα εισφέρει δισεκατομμύρια στην οικονομία του Ισραήλ και θα διασφαλίσει τη σταθερότητα των βόρειων συνόρων μας».
Το Associated Press σημειώνει ότι διακυβεύονται δικαιώματα εκμετάλλευσης σημαντικών υποθαλάσσιων αποθεμάτων φυσικού αερίου σε περιοχές της ανατολικής Μεσογείου που διεκδικούν οι δύο χώρες, οι οποίες δεν διατηρούν διπλωματικές σχέσεις.
Λίβανος: Από ώρα σε ώρα η τελική απάντηση από τον Πρόεδρο
Ο κορυφαίος διαπραγματευτής του Λιβάνου για την συμφωνία για τα θαλάσσια σύνορα με το Ισραήλ είπε ότι το αποτέλεσμα ικανοποιεί και τις δύο πλευρές, αλλά η τελική συμφωνία απαιτεί ακόμα την έγκριση του προέδρου του Λιβάνου, ο οποίος θα δώσει την απάντησή του αργότερα σήμερα (Τρίτη 11 Οκτωβρίου).
Ο ίδιος, αφού συναντήθηκε με τον πρόεδρο Μισέλ Αούν, του παρείχε το τελευταίο προσχέδιο της συμφωνίας που έλαβε από την διπλωματική ομάδα των ΗΠΑ που μεσολάβησε στη διαμάχη.
Ο υπηρεσιακός υπουργός Ενέργειας του Λιβάνου Ουαλίντ Φαγιάντ δήλωσε ότι ο γαλλικός γίγαντας φυσικού αερίου TotalEnergies θα ξεκινήσει τη διαδικασία έρευνας για φυσικό αέριο στα λιβανικά ύδατα μόλις ολοκληρωθεί η συμφωνία για τα θαλάσσια σύνορα με το Ισραήλ.
Ο Φαγιάντ έκανε τα σχόλια μετά από συνάντηση με ανώτερη αντιπροσωπεία της TotalEnergies στη Βηρυτό.
Η συμφωνία αναμένεται να επιτρέψει επιπλέον παραγωγή φυσικού αερίου στη Μεσόγειο. Ο Λίβανος ελπίζει ότι η εξερεύνηση φυσικού αερίου θα βοηθήσει να βγει η χώρα του από τη σπειροειδή οικονομική κρίση.
Το τελικό προσχέδιο της συμφωνίας θα τεθεί ενώπιον της υπηρεσιακής κυβέρνησης του Ισραήλ για έγκριση, λίγες εβδομάδες πριν η χώρα προσέλθει στις κάλπες για πέμπτη φορά μέσα σε λιγότερο από τέσσερα χρόνια.
Ο Λίβανος και το Ισραήλ βρίσκονται επίσημα σε εμπόλεμη κατάσταση από τη δημιουργία του Ισραήλ το 1948, ενώ οι δύο χώρες διεκδικούν περίπου 860 τετραγωνικά χιλιόμετρα (330 τετραγωνικά μίλια) της Μεσογείου.
Τι προβλέπει η συμφωνία για τα κοιτάσματα
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, το σχέδιο συμφωνίας προβλέπει ότι το κοίτασμα φυσικού αερίου Καρίς θα ελέγχεται από το Ισραήλ και αυτό του Κανά, που βρίσκεται πιο βορειοανατολικά, από τον Λίβανο.
Αλλά καθώς ένα μέρος του κοιτάσματος αυτού περνά τη μελλοντική γραμμή οριοθέτησης, το Ισραήλ θα λαμβάνει μέρος των μελλοντικών εσόδων από την εκμετάλλευση του Κανά, επεσήμαναν οι ίδιες πηγές.
Στο Ισραήλ ο επικεφαλής της αντιπολίτευσης Μπενιαμίν Νετανιάχου είχε επικρίνει την προηγούμενη εβδομάδα το σχέδιο αυτό, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι «παραχωρεί» «κυρίαρχο έδαφος του Ισραήλ», ενώ είχε απειλήσει ότι δεν θα σεβαστεί τη συμφωνία αν βρεθεί ξανά στην πρωθυπουργία μετά τις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου.
Ο Νετανιάχου έχει επίσης ζητήσει το σχέδιο της συμφωνίας να υποβληθεί προς έγκριση στην Κνεσέτ ή να διεξαχθεί δημοψήφισμα.
Την ώρα που η ΕΕ προσπαθεί να βρει εναλλακτικές πηγές για την εισαγωγή φυσικού αερίου μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, το Ισραήλ βασίζεται στο κοίτασμα Καρίς, που είναι έτοιμο να ξεκινήσει την παραγωγή, για να ενισχύσει τις εξαγωγές αερίου προς τη γηραιά ήπειρο.
Αντίθετα με το Καρίς, το κοίτασμα του Κανά απέχει πολύ από το να ξεκινήσει να μπορεί να παράγει φυσικό αέριο.
Πηγές: Reuters, Associated Press, ΑΠΕ ΜΠΕ