Παρασκευή κι απομεσήμερο συνέβη το περιστατικό, στο Βραχάτι Κορινθίας. Οι εραστές της θάλασσας, 20 Οκτώβρη κι ακόμα κολυμπούσαν με πάθος για να κρατήσουν το παρατεταμένο καλοκαίρι. Ο καιρός την έβγαλε μπροστά στο σπίτι του Μίκη Θεοδωράκη.
Οι κολυμβητές του Φθινοπώρου είδαν την καρέτα χωρίς ζωή, μισή στο νερό, μισή στα βότσαλα.
Εκεί, στην άκρια του γιαλού είχε απιθώσει το Είναι της, καβούκι στολισμένο με πεταλίδες, βαρύ φορτίο μιας ζωής. Στο άκουσμα του φλοίσβου και στο χάιδεμα του νερού, θαρρείς ότι ανάσαινε και στάθηκε να ξαποστάσει. Τα μάτια της κλειστά, χωρίς ψυχή περίμενε τη φροντίδα του τέλους. Οδυνηρό ξάφνιασμα, η εικόνα μιας νεκρής χελώνας μέσα στη ζωντάνια του Κορινθιακού. Για την προστασία του περιβάλλοντος, την καταγραφή του περιστατικού, τον σεβασμό στο πανάρχαιο αυτό πλάσμα της φύσης όπως και για την υγειονομική ταφή της, η παρέα σκέφθηκε την άμεση ενημέρωση του πλησιέστερου Λιμενικού Τμήματος Κιάτου. Έπαιρνε να νυχτώνει και κάποιος έπρεπε να φροντίσει για τα προβλεπόμενα του συμβάντος, όπως αναφέρουν οι οργανώσεις προστασίας της θαλάσσιας χελώνας (Αλκυών,Αρχέλων, Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου, Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α). Το τηλεφώνημα στην αρμόδια Λιμενική Αστυνομία επαναλήφθηκε όσο οι κολυμβητές περίμεναν ως θλιμμένοι συγγενείς. Ωστόσο, ξεχνούσαν ότι η δική τους συναισθηματική φόρτιση ήταν διαφορετική από την εξ αποστάσεως ψυχραιμία της δημόσιας υπηρεσίας. Αναγκάστηκαν να φύγουν αφού ενημέρωσαν και τοπικούς παράγοντες κοντινούς στην παραλία.
Η εβδομάδα πέρασε με συζητήσεις σχετικά με τα αίτια του θανάτου της χελώνας στον Κορινθιακό.
Την επόμενη Παρασκευή 27 του Οκτώβρη, παραμονή της εθνικής εορτής, οι ίδιοι κολυμβητές του Φθινοπώρου ακολούθησαν διαφορετική κατεύθυνση για μια βουτιά προς τον Κάτω Άσσο Κορινθίας. Περπατούσαν παραλιακά, με τον μαίστρο να τους δροσίζει αναζητώντας έναν ήσυχο και καθαρό κολπίσκο. Κοντά στον Θέαλο, στα βότσαλα και τα φύκια στάθηκαν για να κολυμπήσουν. Το θέαμα που αντίκρισαν τους άφησε εμβρόντητους. Δεν πίστευαν στα μάτια τους. Χωροχρονική σύγχυση ή σημείο οικολογικής ανισορροπίας;
Μια χελώνα καρέτα, σχεδόν ίδια με εκείνη που είχαν δει στου Μίκη την προηγούμενη Παρασκευή βρισκόταν στο ακρογιάλι. Μισή μέσα, μισή έξω από τη θάλασσα. Αιφνιδιάστηκαν και άρχισαν να σκέφτονται διάφορα… Δεν μπορούσαν να αρθρώσουν λέξη. Νόμισαν πως ήταν πλάσμα φαντασίας και έβλεπαν την ίδια χελώνα που συνάντησαν στου Μίκη, να την ξαναπαίρνει η θάλασσα και να την ταξιδεύει στον Κάτω Άσσο. Το νετάρισμα του φακού δεν άφησε περιθώρια λανθασμένης εκτίμησης. Ήταν μια άλλη, μια δεύτερη καρέτα, νεκρή στ` αλήθεια! Σκάνδαλο!
Σε μια βδομάδα να παίζεται το ίδιο φρικιαστικό έργο στον Κορινθιακό! Φαινόταν απίστευτο να επαναλαμβάνουν τις ίδιες ακριβώς ενέργειες και για τον ίδιο λόγο από Παρασκευή σε Παρασκευή. Η Μεγάλη Παρασκευή της θαλάσσιας χελώνας καρέτα-καρέτα στον Κορινθιακό. Η υπηρεσία που χρειάστηκε να ενημερωθεί για το δεύτερο περιστατικό ήταν το Λιμεναρχείο Κορίνθου, όπου ανήκει η περιοχή αυτή. Η Λιμενική Αστυνομία στην τηλεφωνική επικοινωνία έδειξε ζωηρό ενδιαφέρον και υποσχέθηκε για την τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών. Η εξέλιξη έδειξε ότι τηρήθηκαν οι διαβεβαιώσεις.
Μετά το συμβάν δεν υπήρχε διάθεση για κολύμπι και η παρέα περίλυπη αποχώρησε προβληματισμένη για το τι συμβαίνει στον Κορινθιακό κόλπο.
Είναι πραγματικά ο Κορινθιακός Natura 2000;
Αλήθεια τι έγινε από τότε που πάρθηκε η απόφαση για την ένταξη του συνόλου του Κορινθιακού στο πρόγραμμα Natura 2000; Σημειώνεται ότι η διαβούλευση στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Κορινθίων για το σχετικό θέμα ολοκληρώθηκε 22-7-2016 και αποφασίστηκε κατά πλειοψηφία η έγκριση και η ένταξη στο Natura 2000. Στην προκειμένη περίπτωση σύμφωνα με τη δημοσίευση πάρθηκε θετική απόφαση με ευνοϊκές αλλαγές για την προστασία όλων των ειδών.
’’… Η σημαντικότερη αλλαγή όμως αφορά την ένταξη του συνόλου του Κορινθιακού κόλπου, περιοχή που προέκυψε από τη συγχώνευση πέντε προτάσεων για παραλιακές περιοχές σε Στερεά και Πελοπόννησο. Οι αρχικές προτάσεις περιελάμβαναν στα προστατευόμενα είδη τις θαλάσσιες χελώνες Caretta caretta και Chelonia mydas, αλλά η ανάγκη προστασίας και των κητωδών Tursiops truncatus, Stenella coeruleoalba, Delphinus delphis και Grampus griseus οδήγησαν τελικά στην πρόταση ένταξης του συνόλου του Κορινθιακού Κόλπου. Εξέλιξη που αφήνει ικανοποιημένες της περιβαλλοντικές οργανώσεις της περιοχής αλλά προβληματίζει ρυπογόνες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στα παράλια του κόλπου, και κυρίως τις μεταλλευτικές’’ (Χριστίνα Τσιορωτά, Ο Κορινθιακός στο δίκτυο Natura, ιστοσελίδα Peloponnisos News,21 Ιουλίου 2016).
Από τότε μέχρι σήμερα κάθε χρόνο πληθαίνουν τα περιστατικά θανάτων θαλάσσιων χελωνών στον Κορινθιακό ( Κόρινθος στις παραλίες Κανταρέ και Καλάμια, στο Λουτράκι και Ποσειδωνία, στο Κιάτο, στο Κάτω Διμηνιό, στο Βραχάτι, στον Άσσο, στην Αλυκή Βοιωτίας... ).
Εξαιτίας αυτών των περιστατικών έντονος προβληματισμός καταγράφεται από την «ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΤΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ Η ΑΛΚΥΩΝ» για το φαινόμενο των νεκρών χελωνών στις ακτές του Κορινθιακού.
Η Ομοσπονδία με επιστολή της προς το Λουτράκι μιλά για αναγκαιότητα παρεμβάσεων από ειδικούς συλλόγους καταγράφοντας μια μάχη ουσιαστικά που διεξάγεται μεταξύ ανθρώπων και κητωδών.
Η επιστολή της «ΑΛΚΥΩΝ»
Αγαπητοί φίλοι στο Λουτράκι χαίρετε,
Επικοινωνούμε μαζί σας με αφορμή μια σειρά περιστατικών εκβρασμού κητωδών που έχουν συμβεί το τελευταίο χρονικό διάστημα στην Κορινθία.
Ποιο συγκεκριμένα.
Από αρχές Μαίου 2022 ως σήμερα έχουμε καταγράψει πέντε εκβρασμούς χελωνών από τις οποίες οι τέσσερεις είναι στην Κορινθία και ειδικά στις παραλίες του Λουτρακίου.
Επίσης δύο εκβρασμούς δελφινιών μία στο Διμηνιό και μία στο Κοκκώνι μέσα στον Ιούλιο.
Γνωρίζουμε, από την Δ/νση Κτηνιατρικής, ότι τις περισσότερες φορές τα κητώδη φέρουν ίχνη από δίχτυα και χτυπήματα στα κεφάλι .
Άρα εδώ έχουμε μάλλον ένα πεδίο ανταγωνισμού για τροφή μεταξύ του ανθρώπου και των κητωδών.
Υπάρχει η ανάγκη να γίνουν παρεμβάσεις ειδικών συλλόγων πρώτα με τους επαγγελματίες αλιείς αλλά και ιδιώτες που ψαρεύουν με αλιευτικά εργαλεία στην θάλασσα.
Συζητείστε το θέμα σε φορείς του Δήμους σας, και πέστε μας τις προτάσεις σας για να μειωθούν αυτού του είδους τα περιστατικά. ( βλέπε Loutraki blog.gr)
Εξάλλου, η ‘’ΑΛΚΥΩΝ’’ με δράσεις της ενημερώνει τους αλιείς για το τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση που βρουν τραυματισμένη χελώνα ή χελώνα που έχει μπλεχτεί στα δίχτυα τους θυμίζοντας ότι η θαλάσσια χελώνα είναι πολύ καλός θηρευτής των μεδουσών τρώγοντας περίπου 100-120 κιλά την ημέρα.(βλέπε σχετικές ανακοινώσεις για τις θαλάσσιες χελώνες από την ιστοσελίδα ‘’ΑΛΚΥΩΝ’’ ). Αισιόδοξη είδηση αποτελεί η τελευταία γνωστή διάσωση θαλάσσιας χελώνας στο Βραχάτι με τη φροντίδα λουομένων και του σωματείου ‘’ΑΡΧΕΛΩΝ’’ που κλήθηκε από τον Δήμο Βέλου-Βόχας, ημέρα Τρίτη 14 Αυγούστου 2018. (βλέπε σχετικό ρεπορτάζ και εικόνες, Εφημερίδα ‘’Γνώμη Πολιτών’’, 16-8-2018). Ωστόσο, η παραπάνω εξαιρετική είδηση φαίνεται να αποτελεί εξαίρεση. Στον κανόνα της καθημερινότητας δεν εμπίπτει η προστασία της φύσης και η χαλαρότητα στην εφαρμογή των νόμων καθησυχάζει τους παραβάτες ώστε να δρουν ανεξέλεγκτα.
Οι αρμόδιοι φορείς και η Πολιτεία οφείλουν να απαντήσουν άμεσα και να ανακοινώσουν τα αποτελέσματα του Προγράμματος Natura 2000 για την βιωσιμότητα του Κορινθιακού κόλπου από την έναρξη έως και σήμερα. Άραγε έχει δοθεί ικανοποιητική απάντηση για τους λόγους θνησιμότητας των χελωνών; Οι αποφάσεις δεν πρέπει να μένουν στα χαρτιά. Η ενημέρωση των πολιτών και η δημιουργία οικολογικής συνείδησης αποτελεί καθήκον της Πολιτείας και της Παιδείας με την ενίσχυση και όχι υποβάθμιση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Επίσης η Περιφέρεια και η Τοπική Αυτοδιοίκηση (Δήμοι και Κοινότητες) οφείλουν να μεριμνούν για την προστασία της θάλασσας (παράνομη αλιεία, προστασία της θαλάσσιας χελώνας από τα αλιευτικά δίχτυα ). Στις παράκτιες περιοχές,το ενδιαφέρον της τοπικής κοινωνίας δεν αρμόζει να περιορίζεται μόνο στην απόκτηση μπλε σημαίας για την ικανοποίηση τουριστικών αναγκών τους καλοκαιρινούς μήνες, αλλά να επεκτείνεται ως ετήσια ενασχόληση με την φροντίδα της θάλασσας που είναι η ζωή μας.
Βγάζει η θάλασσα κρυφή φωνή —
φωνή που μπαίνει
μες στην καρδιά μας και την συγκινεί
και την ευφραίνει.
Κωνσταντίνος Καβάφης, Φωνή απ` την θάλασσα, Επιμέλεια Γ. Π Σαββίδης. Από τα Αποκηρυγμένα, Ίκαρος 1983)