Στις 11 Μαρτίου του 2020 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε επίσημα πανδημία την παγκόσμια υγειονομική κρίση του κορονοϊού, η οποία ξέσπασε πρώτα στην Κίνα στα τέλη του περασμένου έτους.
Ολο αυτό το διάστημα σχεδόν 19 εκατ. άνθρωποι έχουν μολυνθεί παγκοσμίως και πάνω από 710.000 έχουν χάσει τη ζωή τους.
Κράτη και κυβερνήσεις ανά την υφήλιο έλαβαν αυστηρά μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης της νόσου ενώ πολλά από αυτά επαναφέρουν μέρος των μέτρων ή επιβάλλουν καινούρια, εξαιτίας της νέας ανησυχητικής αύξησης των κρουσμάτων - χωρίς ακόμη να είναι σαφές εάν βρισκόμαστε ακόμη στο πρώτο ή στο λεγόμενο δεύτερο κύμα.
Το ερώτημα που βασανίζει την ανθρωπότητα τους τελευταίους μήνες είναι «με ποιο τρόπο θα τερματιστεί η πανδημία».
Προφανώς, δεν θα τελειώσει ταυτόχρονα σε όλες τις χώρες. Αλλά όταν αυτό συμβεί σε κάποια έθνη, θα έχει γίνει η αρχή του τέλους και σύντομα θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες χώρες.
Αυτή τη στιγμή, τρία είναι τα επικρατέστερα σενάρια για το τέλος της πανδημίας:
1. Ο κορονοϊός θα περιοριστεί σε μικρότερα νούμερα καθώς δεν θα έχουν μείνει πολλές ευάλωτες ομάδες για να μολύνει. Αυτό το σενάριο είναι παρόμοιο με τη θεωρία της «ανοσίας της αγέλης», που σημαίνει ότι αρκετοί άνθρωποι θα αποκτήσουν ανοσία και θα γίνουν εμμέσως «προστάτες» εκείνου του μέρους του πληθυσμού που δεν θα είναι άνοσο. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, είναι πιο πιθανό να γίνει πρώτα σε μικρές κοινότητες και θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για τις μεγαλύτερες κοινότητες ενώ σε αυτή την περίπτωση ο αριθμός των μολυσμένων ατόμων και των νεκρών θα ανέβαινε πολύ περισσότερο.
2. Θα συνηθίσουμε τον κορονοϊό σε σημείο που θα γίνει μέρος της καθημερινότητάς μας, όπως συμβαίνει με άλλες κοινές νόσους όπως ο ιός της γρίπης. Οσο περισσότεροι εκτίθενται στον ιό, θα υπάρχει ελπίδα για μείωση των ποσοστών μετάδοσής του. Αλλά σε αυτή την περίπτωση, μπορεί να δούμε νέα ξεσπάσματα της επιδημίας, διαφορετικού βαθμού σοβαρότητας κάθε φορά, όπως γίνεται με την εποχική γρίπη. Καθώς όμως οι επιπτώσεις του κορονοϊού είναι πολύ χειρότερες από την γρίπη, θα ασκείται μεγαλύτερη πίεση στα συστήματα υγείας.
3. Η ανάπτυξη ενός εμβολίου και κατ΄επέκταση ενός παγκόσμιου προγράμματος εμβολιασμού. Εφόσον βρεθεί εμβόλιο αποτελεσματικό και ασφαλές θα μπορούσε σταδιακά να διοχετευθεί σε παγκόσμια κλίμακα. Ωστόσο, το εμβόλιο δεν θα είναι άμεσα διαθέσιμο για όλους και επομένως δεν θα αποτελέσει ακαριαία λύση.
Η ταχύτητα με την οποία θα γίνει διαθέσιμο εξαρτάται από χώρα σε χώρα ενώ το πρόγραμμα του εμβολιασμού θα είναι ιδιαίτερα κοστοβόρο. Εάν επαρκές μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού εμβολιαστεί και συνεπώς αποκτήσει ανοσία, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για τον ιό να συνεχίσει να εξαπλώνεται και τελικά θα μπορούσε να εξαλειφθεί πλήρως. Και αυτό το σενάριο παραπέμπει στην «ανοσία της αγέλης», μόνο που σε αυτή την περίπτωση δεν πρόκειται για φυσική ανοσία αλλά για κατασκευασμένο εμβόλιο που επιταχύνει αυτή τη διαδικασία.
Το παράδειγμα της ευλογιάς
Πίσω στο 1801 ο κόσμος δοκιμαζόταν από μια εξίσου φονική μεταδοτική νόσο, την ευλογιά. Τότε ήταν που για πρώτη φορά εφαρμόστηκε εμβολιασμός σε μαζικό επίπεδο. Ο ΠΟΥ ξεκίνησε εκστρατεία για την εξάλειψη της ασθένειας το 1959 και ο τελευταίοι άνθρωποι που μολύνθηκαν με φυσικό τρόπο από ευλογιά ήταν το 1977 στη Σομαλία. Και επέζησαν. Ο συγκεκριμένος ιός υπάρχει πλέον σε δύο τοποθεσίες, όπου φυλάσσεται αποθηκευμένος υπό την επιτήρηση του ΠΟΥ για ερευνητικούς λόγους. Εαν δεν βρεθεί εμβόλιο για τον κορονοϊό, πιθανότατα θα χρειαστεί πολύς καιρός για να τερματιστεί αυτή η πανδημία. Εν τέλει, δεν υπάρχει οριστική απάντηση για το πώς ή πότε θα απαλλαγούμε οριστικά από την Covid-19. Το σίγουρο είναι πως το 2020 αποτελεί μια χρονιά που θα μας μείνει αξέχαστη.
Πηγή: BBC