To 2017, είναι μια χρονιά, που αρκετοί από εμάς ακούσαμε ή μάθαμε για το ‘’bitcoin’’. Τι είναι ακριβώς και τι κρύβεται πίσω από αυτό; Παρακάτω θα γίνει μια σύντομη-εισαγωγική ανάλυση για να κατανοήσουμε όλοι περί τίνος πρόκειται.
Το bitcoin, ανήκει σε μια κατηγορία που ονομάζεται ‘’κρυπτονόμισμα’’ (cryptocurrency). Το κρυπτονόμισμα, είναι ένα ψηφιακό ή εικονικό περιουσιακό στοιχείο, το οποίο λειτουργεί ως μέσο συναλλαγών, όπως δηλαδή ένα οποιοδήποτε νόμισμα. Δηλαδή, τείνει να πάρει την μορφή χρήματος. Το βασικό όμως στοιχείο ενός κρυπτονομίσματος, είναι ότι στηρίζεται στις αρχές της κρυπτογραφίας (cryptography), μιας μεθόδου που δεν επιτρέπει σε τρίτα πρόσωπα να έχουν πρόσβαση στην πληροφορία.
Σε σχέση με τη βασική δομή ενός κρυπτονομίσματος, αυτό που προκαλεί τεράστιο ενδιαφέρον, είναι ότι δεν υπάρχει κάποια κεντρική αρχή να το ελέγχει. Στα κυρίαρχα νομίσματα που γνωρίζουμε μέχρι στιγμής, όπως το δολάριο και το ευρώ, υπάρχουν κεντρικές αρχές όπως π.χ. η κεντρική τράπεζα, η κυβέρνηση κλπ. που καθορίζουν και ελέγχουν το νόμισμα. Έτσι, το κρυπτονόμισμα, φαίνεται να λειτουργεί ως ένα αποκεντρωμένο σύστημα δίχως τη χειραγώγηση και τον έλεγχο των κεντρικών αρχών. Ωστόσο, παρόλο που δεν υπάρχει κάποια κεντρική αρχή να εκδίδει το κρυπτονόμισμα, αυτοί που στην ουσία το εκδίδουν , είναι οι λεγόμενοι ‘’miners’’ και με απλά λόγια πρόκειται για άτομα ( ο καθένας μπορεί να το επιχειρήσει) που χρησιμοποιούν την τεχνολογία των υπολογιστών για να εκδώσουν κάποια ‘’εικονική’’ ποσότητα κρυπτονομισμάτων (επειδή η ακριβής ανάλυση της κρυπτογραφίας και της έννοιας του ‘’mining’’ μπορεί να δυσκολέψει την κατανόηση του άρθρου, θα αναλυθεί σε επόμενα άρθρα). Πέρα από τους miners, κάποια άλλα κρυπτονομίσματα απλά χρησιμοποιούν εναλλακτική τεχνολογία και γνωστοποιούν εξαρχής τη συνολική ποσότητα των κρυπτονομισμάτων που διαθέτουν στην αγορά.
Με βάση τα παραπάνω, μπορούμε να αναφέρουμε συνοπτικά, μερικά βασικά στοιχεία ενός κρυπτονομίσματος.
1) Απουσία κεντρικής αρχής
2) Ανωνυμία συναλλαγών και χρήση δίχως προσωπικά στοιχεία
3) Μικρό κόστος συναλλαγών χωρίς δέσμευση ποσού
4) Αποστολή κρυπτονομίσματος δίχως περιορισμό τόπου και χρόνου
5) Το απόθεμα των κρυπτονομισμάτων είναι γνωστό σε όλους και οποισδήποτε μπορεί να συμμετέχει στην έκδοσή του
6) Χρήση της τεχνολογίας για την απλούστευση και βελτίωση
Όπως παρατηρούμε, το κρυπτονόμισμα έχει αρκετά στοιχεία του χρήματος και υπάρχουν ήδη επιχειρήσεις και ηλεκτρονικά καταστήματα που το δέχονται σαν χρήμα για τις αγορές. Όμως, η πορεία μέχρι τώρα, μας δείχνει ότι το κρυπτονόμισμα έχει μορφή περιουσιακού στοιχείου με κερδοσκοπικό χαρακτήρα.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πάνω από 1000 διαφορετικά κρυπτονομίσματα. Μερικά από τα πιο γνωστά, που ακούμε πιο συχνά, είναι το bitcoin, το ethereum, το ripple, το litecoin και πολλά άλλα.
Ενδεικτικά, ας πάρουμε το παράδειγμα του bitcoin. Πρόκειται για το πρώτο πετυχημένο κρυπτονόμισμα που παρουσιάστηκε από το 2009. Το 2014 και το 2015, μπορούσε να το αγοράσει κάποιος κατά μέσο όρο, σε τιμή κάτω από 500 δολάρια. Το 2016, άρχιζε να παρουσιάζει μια ανοδική πορεία και στις αρχές του 2017, άρχισε να ξεπερνάει τα 1000 δολάρια. Από το καλοκαίρι του 2017, η τιμή αρχικά διπλασιάστηκε, ξεπερνώντας τα 2000 δολάρια, ενώ φτάνοντας το Σεπτέμβρη του 2017, το 1 bitcoin άξιζε κοντά 5000 δολάρια. Ωστόσο, το επόμενο και τελευταίο τρίμηνο του 2017, φαίνεται να είναι το αποκορύφωμα του bitcoin, καθώς στα μέσα Δεκεμβρίου, η τιμή του ξεπέρασε οριακά τα 20.000 δολάρια στιγμιαία. Ύστερα από αυτήν την τρομερή άνοδο, άρχισε να μειώνεται, ακολουθώντας μια σταθερή πορεία στα 13.000-13.500 δολάρια. Έτσι, όποιος είχε αγοράσει bitcoin το διάστημα 2014-2015, τώρα θα μπορούσε να τα πουλήσει σε τιμή περίπου 40 φορές υψηλότερη.
Με βάση τα παραπάνω αλλά και από αρκετές μαρτυρίες διεθνώς, τα κρυπτονομίσματα λειτουργούν μέχρι στιγμής κερδοσκοπικά. Άλλες απόψεις, θεωρούν ότι τα κρυπτονομίσματα στηρίζουν τις παράνομες δραστηριότητες και τη φοροδιαφυγή εξαιτίας της ανωνυμίας και της απουσίας της κεντρικής αρχής ελέγχου. Το μόνο σίγουρο που μπορούμε να συμπεράνουμε μέχρι στιγμής, είναι ότι πρόκειται για περιουσιακά στοιχεία που είναι αρκετά ευμετάβλητα, έτσι ώστε να αντικαταστήσουν το ‘’παραδοσιακό χρήμα’’. Ωστόσο, η τεχνολογία και η καινοτομία που κρύβεται από πίσω, έχουν αρκετό ενδιαφέρον. Το 2018, θα είναι μια χρονιά που θα μας δείξει ενδεχομένως ποια θα είναι η πορεία των κρυπτονομισμάτων και αν ήρθαν για να μείνουν.