Κρίση στην Ουκρανία: Διπλωματικές προσπάθειες για την αποτροπή πολεμικής σύγκρουσης

Κινήσεις ηγετών για να διατηρηθεί η εύθραυστη ειρήνη.
Open Image Modal
NurPhoto via Getty Images

Σε «ακροβατικές» διπλωματικές προσπάθειες επιδίδονται ηγέτες χωρών του κόσμου από σήμερα Δευτέρα, προκειμένου να αποτραπεί μια πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία, καθώς ρωσικά στρατεύματα παραμένουν στα σύνορα.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν παραμένει στο Κρεμλίνο μετά τη διπλωματική του πρωτοβουλία για υποστήριξη από την Κίνα το Σαββατοκύριακο και έχει την κύρια συνάντηση της ημέρας, με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος επιδιώκει αποκλιμάκωση των εντάσεων. Αργότερα ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν θα είχε συνάντηση με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς στον Λευκό Οίκο για την εδραίωση της ενότητας και αποφασιστικότητας της Δύσης απέναντι σε αυτό που εκλαμβάνεται ως ρωσική επιθετικότητα.

Οι δυτικές εκτιμήσεις για περίπου 100.000 Ρώσους στρατιώτες κοντά στην Ουκρανία αυξάνουν τις ανησυχίες πως μια εισβολή θα μπορούσε να είναι θέμα ημερών. Στο μεταξύ, ενισχύονται οι δυνάμεις στα σύνορα του ΝΑΤΟ.

Κίνηση από τη Γαλλία

Αν και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει καταφέρει να ασκήσει μεγάλη επιρροή στην κρίση, η Γαλλία θεωρεί ότι θα μπορούσε να επιτύχει άρση του αδιεξόδου. Ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν επισκέπτεται τη Μόσχα και μετά το Κίεβο, την Τρίτη, με προτεραιότητα «τον διάλογο με τη Ρωσία και την αποκλιμάκωση».

Αυτό που περιπλέκει τα πράγματα είναι η ανάγκη για ένα ενιαίο δυτικό μέτωπο, που αποτελείται από δεκάδες «παίκτες», απέναντι στο «μονολιθικό» Κρεμλίνο. Η πρόκληση για τον Μακρόν είναι να διασφαλίσει πως τα πράγματα δεν θα χειροτερέψουν επί του πεδίου πριν αναπτυχθούν μηχανισμοί και μέτρα εμπιστοσύνης. Σε συνέντευξή του στη γαλλική Journal du Dimanche είπε πως ο Πούτιν θα μπορούσε να κάνει την Ουκρανία απλά μέσο για την επίτευξη ενός ευρύτερου στόχου.

«Ο γεωπολιτικός στόχος της Ρωσίας σήμερα ξεκάθαρα δεν είναι η Ουκρανία, μα η αποσαφήνιση των κανόνων συνύπαρξης με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ» είπε ο Μακρόν. Ακόμα και αν η ασφάλεια της Ουκρανίας δεν θα μπορούσε να αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης, ο Μακρόν είπε πως «είναι επίσης λογικό η Ρωσία να θέτει το ερώτημα της ασφάλειάς της».

Κίνηση και από τη Γερμανία

Η Γαλλία και η Γερμανία έχουν λειτουργήσει σε συγχρονισμό και στο παρελθόν. Επτά χρόνια πριν, έπαιξαν κομβικό ρόλο ως προς τη επίτευξη μιας ειρηνευτικής συμφωνίας για την ανατολική Ουκρανία σε μια προσπάθεια τερματισμού των εχθροπραξιών μεταξύ των ουκρανικών δυνάμεων και των υποστηριζόμενων από τη Ρωσία αυτονομιστών που ξέσπασαν το 2014 μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία.

Η Γερμανία έχει δεχθεί επικρίσεις πως η προσέγγισή της ως προς την κρίση στην Ουκρανία είναι αργή και «με μισή καρδιά», μα τη Δευτέρα προβαίνει σε κινήσεις σε διαφορετικά μέτωπα. Καθώς ο καγκελάριος Σουλτς προετοίμαζε τη συνάντησή του με τον Μπάιντεν, η υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμπογκ είχε προγραμματισμένη συνάντηση στο Κίεβο με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντιμίρ Ζελένσκι και επίσκεψη στη «γραμμή επαφής» στην ανατολική Ουκρανία την Τρίτη.

Η Γερμανία αρνείται να στείλει όπλα, ωστόσο η Μπέρμποκ είπε πως «στεκόμαστε, χωρίς “αν” και “αλλά” στην εδαφική ακεραιότητα της χώρας και στο πλευρό του λαού της Ουκρανίας». Επίσης πρόσθεσε πως «μαζί θα αντιδράσουμε με σκληρά και πολύ χειροπιαστά μέτρα σε οποιαδήποτε περαιτέρω επιθετικότητα της Ρωσίας απέναντι στην Ουκρανία».

Περισσότερα στρατεύματα στα ανατολικά σύνορα του ΝΑΤΟ

Η Γερμανία εξετάζει το ενδεχόμενο αποστολής επιπλέον στρατευμάτων στη Λιθουανία, ενισχύοντας την παρουσία της στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Η υπουργός Άμυνας Κριστίν Λάμπρεχτ είπε ότι υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο, εν όψει της συνάντησης Σολτς- Μπάιντεν. Ο Γερμανός ηγέτης πρόκειται να δεχτεί την Πέμπτη τους ηγέτες της Λιθουανίας, της Λετονίας και της Εσθονίας, των τριών χωρών της Βαλτικής που νιώθουν έντονη την πίεση της Μόσχας, πριν ταξιδέψει στην Ουκρανία και τη Ρωσία την επόμενη εβδομάδα. Σημειώνεται πως η Γερμανία έχει ηγηθεί μιας ομάδας μάχης (battlegroup) του ΝΑΤΟ στη Λιθουανία τα τελευταία πέντε χρόνια.

Στο μεταξύ, μερικές δεκάδες επίλεκτοι Αμερικανοί στρατιώτες και ο εξοπλισμός τους εθεάθησαν να καταφθάνουν στη νοτιοανατολική Πολωνία την Κυριακή, κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, μετά την εντολή Μπάιντεν για αποστολή 1.700 στρατιωτών στην περιοχή λόγω φόβων για ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, Εκατοντάδες ακόμα στρατιώτες της 82ης Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας αναμένεται να καταφθάσουν σε αεροδρόμιο σε απόσταση 90 χλμ από τα σύνορα της Πολωνίας με την Ουκρανία.

Με πληροφορίες από Associated Press