Μία «παλέτα» με διαφορετικές κυρώσεις που μπορούν να επιβληθούν στην Τουρκία, ώστε να κλιμακώνεται ενδεχομένως η πίεση από μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε περίπτωση μη-συμμορφωσης, παρουσίασε σύμφωνα με πληροφορίες ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας Ζοζέπ Μπορέλ προς το άτυπο συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών, παρουσία του Νίκου Δένδια.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το ”Εγγραφο Επιλογών» παρουσιάστηκε προφορικά από τον Μπορέλ στο Βερολίνο, ενόψει περαιτέρω διαμόρφωσής του προς υποβολή σε επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (υπενθυμίζεται ότι η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο είναι προγραμματισμένο να συζητηθεί αναλυτικά στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 24-25 Σεπτεμβρίου).
Στο έγγραφο περιλαμβάνονται 7 συγκεκριμένες προτάσεις για κυρώσεις στην Τουρκία:
1. Περιοριστικά μέτρα σε περίπτωση συνέχισης παράνομων γεωτρήσεων σε Ανατολική Μεσόγειο.
2. Καταχώρηση πλοίων που εμπλέκονται σε παράνομες ερευνητικές δραστηριότητες.
3. Τομεακές κυρώσεις (πωλήσεις, προμήθειες, εξαγωγή υλικού σχετικά με έρευνες στον ενεργειακό τομέα, μεταφορά τεχνολογίας και προϊόντων)
4. Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες (τραπεζικός και βιομηχανικός τομέας) – απαγόρευση δανεισμού σε Τουρκία από κρατικές τράπεζες
5. Δυνατότητα για μείωση ευρωπαϊκών κονδυλίων
6. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της Τουρκίας μέχρι τον Σεπτέμβριο, δυνατότητα εξέτασης απαγόρευσης ταξιδιών (travel ban)
7. Να ενισχυθούν περαιτέρω οι καταχωρήσεις για ενέργειες Τουρκίας σε θαλάσσιες ζώνες ΚΔ και Ελλάδας σε υφιστάμενο καθεστώς κυρώσεων κατά Τουρκίας.
Παράλληλα, πληροφορίες αναφέρουν ότι η ελληνική πλευρά στέκεται σε τέσσερα σημεία - συμπεράσματα που προκύπτουν από την συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στο άτυπο συμβούλιο του Βερολίνου:
1. Επιβεβαίωση αλληλεγγύης προς Ελλάδα και Κύπρο και άμεση έκκληση προς την Τουρκία να τερματίσει τις παράνομες ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο, σημειώνοντας ότι η αποχή της Τουρκίας από μονομερείς ενέργειες είναι βασικό στοιχείο για την πρόοδο του διαλόγου.
2. Επίσπευση της εξέτασης από αρμόδιες ομάδες του Συμβουλίου προτάσεων για επιπλέον καταχωρήσεις στο υφιστάμενο-προτεινόμενο καθεστώς κυρώσεων κατά της Τουρκίας, με στόχο την άμεση ολοκλήρωση τους.
3. Έκκληση προς την Τουρκία να ανταποκριθεί σε πρόσκληση για οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης και της υποβολής του θέματος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
4. Διασύνδεση των κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας με το ζήτημα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας.
Δένδιας: «Κυρώσεις στην Τουρκία, αν δεν αποκλιμακώσει...»
Την ομόθυμη συμπαράσταση όλων των εταίρων της κέρδισε η Ελλάδα κατά το Άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, εκφράζοντας την ικανοποίησή του για το «απολύτως υποστηρικτικό» κλίμα, το οποίο, όπως είπε, απεικονίστηκε και στα Συμπεράσματα του Ύπατου Εκπροσώπου Ζοζέπ Μπορέλ.
Ο κ. Μπορέλ, προσέθεσε ο υπουργός Εξωτερικών, παρουσίασε επιλογές μελλοντικών κυρώσεων στην Τουρκία, οι οποίες θα παρουσιαστούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 24 Σεπτεμβρίου, εάν μέχρι τότε δεν έχει υπάρξει αποκλιμάκωση από την τουρκική πλευρά και διάλογος. «Άρα λοιπόν, νομίζω πως η ελληνική πλευρά πήρε αυτό που θα μπορούσε να πάρει. Μια κατανόηση κυρώσεων, εάν η Τουρκία δεν αποκλιμακώσει και δεν επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου», εξήγησε ο κ. Δένδιας και εξέφρασε την ελπίδα ότι η Τουρκία «θα επανέλθει στη λογική, θα σταματήσει τις προκλήσεις και τις αυθαίρετες ενέργειες, θα σταματήσει τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και θα επιτρέψει στην Ελλάδα να επανέλθει σε ένα πλαίσιο συζήτησης για τη μία διαφορά, δηλαδή την ΑΟΖ και τις υπερκείμενες θαλάσσιες ζώνες, με πλαίσιο αναφοράς το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας».
Ερωτηθείς σχετικά με την ”κόκκινη γραμμή” της ελληνικής κυβέρνησης, ο Νίκος Δένδιας δήλωσε ότι είναι «το Σύνταγμα της χώρας, η προστασία της κυριαρχίας και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων».
Μπορέλ: «Αλληλεγγύη σε Ελλάδα και Κύπρο»
«Είμαστε ξεκάθαροι και αποφασισμένοι σε ό,τι αφορά την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών συμφερόντων και την αλληλεγγύη προς την Ελλάδα και την Κύπρο», δήλωσε ο Ύπατος Εκπρόσωπος για τις Εξωτερικές Υποθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ζοζέπ Μπορέλ, καλώντας την Τουρκία «να απέχει από μονομερείς ενέργειες».
«Η Τουρκία πρέπει να απέχει από μονομερείς ενέργειες. Αυτό αποτελεί βασικό στοιχείο προκειμένου να προχωρήσει ο διάλογος. Θέλουμε να βρούμε δρόμο προς μια πιο υγιή σχέση, προς όφελος τόσο της ΕΕ όσο και της Τουρκίας», δήλωσε ο κ. Μπορέλ μετά το τέλος του Άτυπου Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ του οποίου προήδρευσε και τόνισε ότι θα πρέπει να βαδίσουμε σε μια «λεπτή γραμμή» ανάμεσα στη διατήρηση ενός πραγματικού χώρου για διάλογο και στην παρουσίαση συλλογικής δύναμης στην υπεράσπιση των κοινών μας συμφερόντων. «Θέλουμε να δώσουμε μια σοβαρή ευκαιρία στον διάλογο», είπε χαρακτηριστικά και εξέφρασε την εκτίμησή του για την διαμεσολαβητική προσπάθεια της Γερμανίας, επισημαίνοντας παράλληλα ότι και ο ίδιος θα προσπαθήσει το επόμενο διάστημα να δημιουργήσει «χώρο για διαπραγματεύσεις για όλα τα θέματα της περίπλοκης και δύσκολης σχέσης με την Τουρκία».
Σε ό,τι αφορά τις κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας, ο κ. Μπορέλ σημείωσε ότι υπάρχει αυξανόμενη ενόχληση για την συμπεριφορά της Τουρκίας και θα δοθεί η εντολή στις αρμόδιες υπηρεσίες προκειμένου στον κατάλογο κυρώσεων να προστεθούν ονόματα που πρότεινε η Κυπριακή Δημοκρατία. Αν δεν υπάρξει πρόοδος στην προσπάθεια αποκλιμάκωσης, «μπορεί να αναπτυχθεί μια λίστα με περαιτέρω περιοριστικά μέτρα», η οποία θα τεθεί προς συζήτηση στην Σύνοδο Κορυφής της 24ης Σεπτεμβρίου, εξήγησε ο Ύπατος Εκπρόσωπος και αναφέρθηκε στη δυνατότητα οι κυρώσεις, εκτός από πρόσωπα, να αφορούν περιουσιακά στοιχεία, πλοία και παράνομες οικονομικές δραστηριότητες, κυρίως σε τομείς στους οποίους η τουρκική οικονομία είναι πιο στενά συνδεδεμένη με την ΕΕ.