Εκατοντάδες Ιρακινοί μετανάστες που είχαν κατασκηνώσει για εβδομάδες στα παγωμένα σύνορα της Λευκορωσίας με την ΕΕ έκαναν check-in για την πτήση επιστροφής στο Ιράκ την Πέμπτη - η πρώτη εδώ και μήνες - εν μέσω αντιπαράθεσης μεταξύ της Δύσης και του Μινσκ για την τύχη των μεταναστών.
Δεν είναι ακόμη σαφές εάν η πτήση επαναπατρισμού αποτελεί σημάδι ότι η κρίση αρχίζει να εκτονώνεται ή είναι απλώς μια προσωρινή ανακούφιση.
Οι ευρωπαϊκές χώρες κατηγορούν τη Λευκορωσία ότι μετέφερε χιλιάδες μετανάστες από τη Μέση Ανατολή και τους ωθεί να περάσουν παράνομα τα σύνορα της Πολωνίας. Το Μινσκ αρνείται ότι υποδαυλίζει την κρίση αλλά λέει ότι μπορεί να βοηθήσει στην επίλυσή της, μόνο εάν η ΕΕ άρει τις κυρώσεις που επέβαλε μετά την βίαιη καταστολή διαδηλώσεων πέρυσι.
Σε μια ένδειξη των δραματικών συνθηκών που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες εκεί, μια ομάδα αρωγής, το Πολωνικό Κέντρο Διεθνούς Βοήθειας, είπε ότι ένα τραυματισμένο ζευγάρι που βρέθηκε νωρίς την Πέμπτη τους είπε ότι το ενός έτους παιδί τους πέθανε στο δάσος.
Μέχρι στιγμής, έχει υπολογιστεί ότι τουλάχιστον οκτώ άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στα σύνορα τους τελευταίους μήνες.
Μεγάλος αριθμός Ιρακινών είναι μεταξύ εκείνων που έχουν κατασκηνώσει στα σύνορα της Λευκορωσίας, αναζητώντας είσοδο και μια καλύτερη ζωή στην ευημερούσα ΕΕ των 27 εθνών. Περίπου 430 άνθρωποι, κυρίως Κούρδοι του Ιράκ, πήραν την πτήση επιστροφής στο Ιράκ από το Μινσκ την Πέμπτη, σύμφωνα με το ιρακινό υπουργείο Εξωτερικών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν έχουν πραγματοποιηθεί άλλες τέτοιες πτήσεις από τότε που περίπου 1.000 Ιρακινοί απομακρύνθηκαν από το Μινσκ τον Αύγουστο, δήλωσε στο Reuters ένας εκπρόσωπος της Iraqi Airways.
«Δεν θα επέστρεφα αν δεν ήταν η γυναίκα μου», είπε στο Reuters ένας 30χρονος Κούρδος του Ιράκ, μια μέρα πριν από την πτήση του επαναπατρισμού. «Δεν θέλει να επιστρέψει μαζί μου στα σύνορα, γιατί είδε πάρα πολλή φρίκη εκεί πέρα», εξήγησε. Το ζευγάρι επιχείρησε να περάσει τουλάχιστον οκτώ φορές από τη Λευκορωσία στη Λιθουανία και την Πολωνία.
Εν τω μεταξύ, η κρατική αεροπορική εταιρεία της Λευκορωσίας Belavia σταμάτησε να επιτρέπει σε πολίτες από το Αφγανιστάν, το Ιράκ, τον Λίβανο, τη Λιβύη, τη Συρία και την Υεμένη να επιβιβάζονται σε πτήσεις από την Τασκένδη του Ουζμπεκιστάν προς το Μινσκ, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Belta, την Πέμπτη.
Η ΕΕ έχει ξεκινήσει μια διπλωματική προσπάθεια για την επίλυση της κρίσης, ασκώντας πίεση στις περιφερειακές χώρες να μην επιτρέψουν στους μετανάστες να επιβιβαστούν σε πτήσεις για τη Λευκορωσία.
Κάποιοι επιμένουν
Ενώ ορισμένοι μετανάστες επέστρεψαν στο Ιράκ, άλλοι, απελπισμένοι να φτάσουν στην ΕΕ, προσπάθησαν να περάσουν τα αυστηρά φρουρούμενα σύνορα.
Η Πολωνία είπε ότι ο αριθμός των προσπαθειών παραβίασης των συνόρων της από τη Λευκορωσία αυξήθηκε την Τετάρτη, με 501 απόπειρες, εκ των οποίων περίπου 200 έγιναν από άτομα που συνελήφθησαν.
Σε άλλο περιστατικό, μερικές δεκάδες άτομα πέταξαν πέτρες, τραυματίζοντας τρεις στρατιώτες και έναν αστυνομικό.
Περίπου 200-300 άνθρωποι, κυρίως άνδρες αλλά και οικογένειες με μικρά παιδιά, παραμένουν εγκλωβισμένοι κοντά στο συνοριακό σημείο Κουζνίτσα-Μπρούζγκι.
Υπάρχουν περίπου 1.000 άτομα συνολικά κοντά στο συνοριακό πέρασμα του Μπρούζγκι, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της συνοριακής φρουράς, προσθέτοντας ότι αυτός είναι περίπου ο μισός αριθμός από ό,τι πριν.
Η Λευκορωσία θέλει από τη Ευρωπαϊκή Ενωση να υποδεχθεί 2.000 μετανάστες και το Μινσκ θα στείλει 5.000 άλλους πίσω στις χώρες τους ώστε να διευθετηθεί η κρίση στα σύνορα με την Πολωνία, δήλωσε στο μεταξύ η εκπρόσωπος του προέδρου Λουκασένκο, σύμφωνα με το Belta.
Η εκπρόσωπος τόνισε πως ο Λουκασένκο συζήτησε την πρόταση με την Ανγκελα Μέρκελ και πως η Γερμανίδα καγκελάριος συμφώνησε να την συζητήσει με την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Το Βερολίνο δεν σχολίασε άμεσα τις δηλώσεις αυτές. Δεν είναι σαφές αν το σχέδιο θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό από την ΕΕ, ιδιαίτερα καθώς η επιστροφή 5.000 από τους μετανάστες εξαρτάται από προϋποθέσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε δηλώσει νωρίτερα πως δεν υπάρχει ζήτημα να γίνει οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τον Λουκασένκο.