Ηταν μία από τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις της αντιπολίτευσης στην ιστορία της Λευκορωσίας: δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν την Κυριακή στο Μινσκ αξιώνοντας την αποχώρηση του προέδρου Αλεξάντερ Λουκασένκο, που αρνείται να παραδώσει την εξουσία μία εβδομάδα μετά την αμφισβητούμενη επανεκλογή του.
«Δικαιοσύνη!», «Φύγε!», φώναζαν οι διαδηλωτές απευθυνόμενοι στον Λευκορώσο ηγέτη. Αφού διέσχισαν τη λεωφόρο της Ανεξαρτησίας, σχεδόν 100.000 άνθρωποι, σύμφωνα με δημοσιογράφους του Γαλλικού Πρακτορείου, συγκεντρώθηκαν κατόπιν περιμετρικά του μνημείου που είναι αφιερωμένο στα θύματα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Πολλοί ήταν ντυμένοι στα λευκά και κρατούσαν στα χέρια τους λουλούδια, ενώ κατευθύνονταν προς το μνημείο για τα θύματα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αλλοι είχαν υψώσει μια τεράστια ερυθρόλευκη σημαία, τα χρώματα της αντιπολίτευσης.
Βάσει υπολογισμών δημοσιογράφου του πρακτορείου ειδήσεων Reuters, ο αριθμός των συμμετεχόντων στη διαδήλωση ανήλθε σε περίπου 200.000.
«Ποτέ οι Λευκορώσοι δεν ήταν ενωμένοι όπως τώρα. Είναι η γιορτή της Ελευθερίας», είπε ο Γιούρι Σάνκο, ένας καθολικός ιερέας που έδωσε το «παρών» στην κινητοποίηση μετά το πέρας της λειτουργίας.
«Περίμενα 30 χρόνια προκειμένου η Λευκορωσία να γίνει ελεύθερη. Θα κυνηγήσουμε τους δήμιους που βρίσκονται στην εξουσία», είπε ένας 65χρονος άνδρας, που δεν ήθελε να αποκαλύψει το όνομά του.
Ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα της Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, της κυριότερης αντιπάλου του Αλεξάντερ Λουκασένκο στις προεδρικές εκλογές, οι Λευκορώσοι διαδήλωσαν, επίσης, στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας και πολλές μικρές κοινότητες.
Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας, 65 ετών, απέρριψε το αίτημα της αντιπολίτευσης να οργανώσει νέες προεδρικές εκλογές, έπειτα από την αναμέτρηση της 9ης Αυγούστου στην οποία επικράτησε με ποσοστό 80% των ψήφων, εν μέσω, ωστόσο, καταγγελιών για νοθεία.
Από την πλευρά της, η Ρωσία γνωστοποίησε ότι απάντησε στον Λουκασένκο ότι είναι έτοιμη να προσφέρει στρατιωτική βοήθεια εφόσον χρειαστεί.
Στρατιωτική άσκηση στα σύνορα με την Πολωνία και τη Λιθουανία
Την ίδια ώρα, οι ένοπλες δυνάμεις της Λευκορωσίας σχεδιάζουν τη διεξαγωγή μιας στρατιωτικής άσκησης από αύριο μέχρι και τις 20 Αυγούστου κοντά στο πυρηνικό εργοστάσιο της χώρας και στην περιοχή Γκρόντνο, που συνορεύει με την Πολωνία και τη Λιθουανία, μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο RIA, επικαλούμενο το υπουργείο Άμυνας.
Ο στρατός της Λευκορωσίας θα εκπαιδευτεί για να ενισχύσει τα δυτικά σύνορα της χώρας στο πλαίσιο αυτής της άσκησης, πρόσθεσε.
Αντισυγκέντρωση και Λουκασένκο κατά ΝΑΤΟ
Λίγα λεπτά πριν ξεκινήσει αυτή η πορεία ο Λουκασένκο, που κυβερνά τη χώρα εδώ και 26 χρόνια, εμφανίστηκε απρόσμενα στην Πλατεία Ανεξαρτησίας και εκφώνησε μια ομιλία προς τους υποστηρικτές του που είχαν συγκεντρωθεί εκεί.
Ο Λευκορώσος πρόεδρος κάλεσε τους υποστηρικτές του να υπερασπιστούν την ανεξαρτησία της χώρας, κατηγορώντας το ΝΑΤΟ ότι συγκεντρώνει δυνάμεις στα δυτικά σύνορά της.
«Αγαπητοί φίλοι, σας κάλεσα εδώ όχι για να υπερασπιστείτε εμένα αλλά επειδή, για πρώτη φορά μετά από ένα τέταρτο του αιώνα, μπορείτε να υπερασπιστείτε τη χώρα, την ανεξαρτησία της και τις οικογένειές σας», είπε ο 65χρονος Λουκασένκο μιλώντας στο πλήθος.
«Η ηγεσία του ΝΑΤΟ μας ζητά να διεξάγουμε νέες εκλογές. Αν υποκύψουμε στις επιθυμίες τους, θα πεθάνουμε ως κράτος», συνέχισε, υποστηρίζοντας ότι νατοϊκά άρματα και αεροσκάφη έχουν αναπτυχθεί σε απόσταση 15 λεπτών από τα σύνορα. Είπε επίσης ότι οι γειτονικές χώρες, όπως η Λιθουανία, η Λετονία, η Πολωνία και η Ουκρανία «μας διατάζουν να κάνουμε νέες εκλογές».
Περιστοιχιζόμενος από τους σωματοφύλακές του και έχοντας δίπλα του τον γιο του, Νικολάι, ο οποίος συχνά παρουσιάζεται ως πιθανός διάδοχός του, ο Λουκασένκο κατήγγειλε ότι κάποιοι θέλουν να επιβάλουν στη χώρα του «μια κυβέρνηση από το εξωτερικό».
«Δεν έχουμε φίλους, όλοι θέλουν να μας γονατίσουν. Η Λευκορωσία δεν θα διαιρεθεί όπως το 1939. Δεν θα ξεχάσουμε», συνέχισε.
Ο Λουκασένκο είπε επίσης ότι είναι έτοιμος να ξεκινήσει μεταρρυθμίσεις «αν αυτό θέλει ο λαός» και κατηγόρησε την αντιπολίτευση για τα βίαια επεισόδια στις διαδηλώσεις της περασμένης εβδομάδας.
Στη συνέχεια, αποχώρησε, υπό τα χειροκροτήματα του πλήθους.
Το ΝΑΤΟ, από την πλευρά του, απέρριψε τους ισχυρισμούς του προέδρου της Λευκορωσίας. Παράλληλα ωστόσο η Συμμαχία τόνισε ότι παρακολουθεί στενά την κατάσταση στην περιοχή.
«Δεν υπάρχει συγκέντρωση στρατευμάτων στην περιοχή. Η πολυεθνική παρουσία του ΝΑΤΟ στο ανατολικό τμήμα της Συμμαχίας δεν συνιστά απειλή για καμία χώρα. Είναι αυστηρά αμυντική, αναλογική και σχεδιασμένη για να προλαμβάνει τις συγκρούσεις και να διαφυλάττει την ειρήνη», είπε η εκπρόσωπος της Συμμαχίας, καλώντας το Μινσκ να σεβαστεί τις θεμελιώδεις ελευθερίες των πολιτών, όπως το δικαίωμα στην ειρηνική διαμαρτυρία.
Στο μεταξύ, η Λιθουανία, που είναι μέλος του ΝΑΤΟ, διαβεβαίωσε ότι δεν συνιστά στρατιωτική απειλή για τη γειτονική της Λευκορωσία.
«Η κρίση στη Λευκορωσία είναι πολιτική. Οποιοσδήποτε ισχυρισμός από την ηγεσία της Λευκορωσίας περί ανάμιξης ξένων χωρών ή για απειλές εκ μέρους τους συνιστά προσπάθεια να μεταβιβάσει αλλού την ευθύνη και να δικαιολογήσει τις δικές της ενέργειες», είπε ο υπουργός Άμυνας Ραϊμούντας Καρόμπλις.
Πρόσθεσε ότι όλες οι διεθνείς στρατιωτικές ασκήσεις στη Λιθουανία διεξάγονται με βάση το πρόγραμμα που έχει καταρτιστεί εδώ και πολύ καιρό.
Η Λιθουανία φιλοξένησε στο έδαφός της στρατιωτικές ασκήσεις, στο διάστημα 2-14 Αυγούστου, με τη συμμετοχή 1.100 Λιθουανών στρατιωτών, 200 Αμερικανών και 10 αμερικανικών στρατιωτικών ελικοπτέρων που έφτασαν από την Πολωνία.
Ο υπουργός Εξωτερικών Λίνας Λινκεβίτσιους είπε ότι η δήλωση του Λουκασένκο περί συγκέντρωσης στρατευμάτων είναι «ψέμα» και έχει ως στόχο να δικαιολογήσει το κάλεσμά του για βοήθεια από τη Ρωσία. Η ρωσική παρέμβαση «θα καταστρέψει ολοσχερώς την ανεξαρτησία της χώρας, είναι θλιβερό», έγραψε στο Twitter.