Ο αντιφρονούντας δημοσιογράφος και ακτιβιστής της αντιπολίτευσης, Ρομάν Προτάσεβιτς, που συνελήφθη στην περιβόητη πτήση της Ryanair με την «κρατική αεροπειρατεία» στο Μινσκ της Λευκορωσίας, εμφανίστηκε την Πέμπτη με δάκρυα στα μάτια σε μια συνέντευξη στην κρατική τηλεόραση της χώρας, λέγοντας «ότι συνεργάζεται πλήρως με τους ανακριτές» και ότι «σέβεται» τον αυταρχικό πρόεδρο Λουκασένκο στον οποίο αντιτίθεται για χρόνια.
Αυτή ήταν η δεύτερη εμφάνιση σε δύο ημέρες για τον 26χρονο, του οποίου η σύλληψη στις 23 Μαΐου προκάλεσε την ομόθυμη καταδίκη της Δύσης. Δείχνοντας τον στην τηλεόραση ως φοβισμένο και μετανιωμένο, η Λευκορωσία στοχεύει στην αντιμετώπιση αυτής της κριτικής.
Ο Προτάσεβιτς ήταν ιδρυτής του καναλιού Nexta στην εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram, το οποίο αποτελούσε βασικό αγωγό πληροφόρησης για τους πολέμιους του Αλεξάντερ Λουκασένκο, του οποίου η εκλογή για έκτη συνεχή θητεία πέρυσι πυροδότησε μήνες πολυτάραχων διαμαρτυριών.
Στο τέλος της 90λεπτης συνέντευξης, στην οποία ο Πρατάσεβιτς καθόταν σε ένα έντονο μαύρο σετ, είπε: «Συνεργάζομαι απολύτως και ανοιχτά... και (θέλω) να ζήσω μια συνηθισμένη, ήρεμη ζωή, να κάνω μια οικογένεια, παιδιά, να σταματήσω να τρέχω μακριά από κάτι».
Στη συνέχεια κάλυψε το πρόσωπό του με τα χέρια του και ξέσπασε σε κλάματα.
Ο Λουκασένκο έχει καταστείλει την αντιπολίτευση και τα ανεξάρτητα μέσα μαζικής ενημέρωσης από τότε που ανέλαβε την εξουσία στην πρώην Σοβιετική δημοκρατία το 1994. Καταδίκασε το κύμα των διαμαρτυριών και περίπου 35.000 άτομα συνελήφθησαν από την αστυνομία, πολλοί εκ των οποίων ξυλοκοπήθηκαν.
«Σε πολλές στιγμές, (ο Λουκασένκο) ενήργησε σαν άντρας με ατσάλινες ″μπάλες″», είπε ο Προτάσεβιτς. Ερωτηθείς εάν σέβεται τον Λουκασένκο, απάντησε «σίγουρα».
Ο Προτάσεβιτς, ο οποίος εγκατέλειψε τη Λευκορωσία το 2019, είπε ότι είχε έρθει σε επαφή με συνωμότες που σχεδίαζαν μια ισχυρή κατάληψη της εξουσίας στη Λευκορωσία και ότι ήταν ένας σύνδεσμος μεταξύ αυτών και της ηγέτιδας της αντιπολίτευσης, Σβιατλάνα Τσιχανόφσκαγια, η οποία διέφυγε στη Λιθουανία μετά την ήττα της στις εκλογές.
Η Ρωσία συνέλαβε τον Απρίλιο δύο Λευκορώσους, οι οποίοι υποτίθεται ότι σχεδίαζαν να ανατρέψουν τον Λουκασένκο.
Ο Προτάσεβιτς είπε ότι «πιθανότατα, υπάρχουν ακόμα αρκετά εν υπνώσει κύτταρα» συνωμοτών στη Λευκορωσία.
Σε βίντεο που μεταδόθηκε την Τετάρτη στην κρατική τηλεόραση, ο Προτάσεβιτς δήλωσε ότι οι διαδηλώσεις εναντίον του Λουκασένκο έχουν ατονίσει και ότι η αντιπολίτευση πρέπει να περιμένει μια καλύτερη στιγμή για να τις αναβιώσει. Είπε επίσης ότι είχε παγιδευτεί από έναν άγνωστο συνεργάτη.
Ο παρουσιαστής της εκπομπής στο κανάλι ONT ισχυρίστηκε ότι οι αρχές της Λευκορωσίας δεν γνώριζαν ότι ο Προτάσεβιτς βρισκόταν στο αεροσκάφος της Ryanair που καθηλώθηκε στο έδαφος.
«Τώρα πρέπει να εγκαταλείψουμε... τη δραστηριότητα του δρόμου που είχαμε πριν», είπε ο Προτάσεβιτς στην συνέντευξη. «Επειδή απλά δεν υπάρχει τέτοια δραστηριότητα τώρα, και δεν μπορεί να γίνει τώρα», πρόσθεσε.
Είπε ακόμη ότι η αντιπολίτευση πρέπει να περιμένει μια οικονομική ύφεση για να δημιουργήσει μια νέα πρόκληση.
«Πρέπει να περιμένουμε μέχρι να επιδεινωθεί η οικονομική κατάσταση... και οι άνθρωποι να βγαίνουν στο δρόμο για ένα μπολ σούπας, για να το θέσω ωμά», δήλωσε.
Ο κρατούμενος δημοσιογράφος είπε ότι αποκάλυψε τα ταξιδιωτικά του σχέδια σε συνομιλία με συνεργάτες του 40 λεπτά πριν από την αναχώρησή του από την Αθήνα για το Βίλνιους. Ισχυρίστηκε ότι η απειλή για τις βόμβες θα μπορούσε να είχε δοθεί από κάποιον με τον οποίο είχε προσωπική σύγκρουση, αλλά δεν εξήγησε τι εννοεί.
Ο Προτάσεβιτς ισχυρίστηκε ότι το άτομο - το οποίο δεν ταυτοποίησε - είχε δεσμούς με χάκερ της αντιπολίτευσης που έχουν επιτεθεί σε επίσημους ιστότοπους της Λευκορωσίας και έχουν εκδώσει απειλές για βόμβες στο παρελθόν.
«Το πρώτο πράγμα που νόμιζα ήταν ότι έχω παγιδευτεί», είπε. «Οταν το αεροπλάνο βρισκόταν σε διαδικασία προσγείωσης, συνειδητοποίησα ότι είναι ανώφελο να πανικοβληθώ».
Λίγο καιρό πριν από την πτήση, είπε ο Προτάσεβιτς, είχε μια διαμάχη με τον Φρανάκ Βιαχόρκα, σύμβουλο του Τσιχανουσκάγια.
Ερωτηθείς σχετικά ο Βιαχόρκα είπε στο Associated Press ότι ο Προτάσεβιτς είναι τώρα «όμηρος υπό πίεση» και επέμεινε ότι έχουν φιλικούς δεσμούς.
Ο πατέρας του δημοσιογράφου είπε στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων (AFP) ότι πόνεσε πολύ παρακολουθώντας τη συνέντευξη.
«Γνωρίζω τον γιο μου πολύ καλά και πιστεύω ότι δεν θα έλεγε ποτέ τέτοια πράγματα. Τον λύγισαν και τον ανάγκασαν να πει ό,τι ήθελαν», είπε.
Η συνέντευξη της Πέμπτης ήταν η τρίτη εμφάνιση του Προτάσεβιτς στην κρατική τηλεόραση από τότε που τέθηκε υπό κράτηση.
(με πληροφορίες από Associated Press)