Eπιστήμονες ισχυρίζονται ότι έλυσαν ένα μυστήριο που αφορά ένα μικροσκοπικό, αγκαθωτό πλάσμα 500 εκατομμυρίων ετών με στόμα αλλά χωρίς πρωκτό.
Όταν ανακαλύφθηκε το 2017, είπαν ότι το μικροσκοπικό απολίθωμα αυτού του θαλάσσιου τέρατος που μοιάζει με ασκός θα μπορούσε να είναι ο παλαιότερος γνωστός πρόγονος του ανθρώπου.
Το αρχαίο ζώο, με το όνομα Saccorhytus coronarius, κατατάχθηκε προσωρινά σε μια ομάδα που ονομαζόταν δευτερόστομα.
Αυτοί είναι οι πρώτοι πρόγονοι των σπονδυλωτών, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων.
Μια νέα μελέτη προτείνει τώρα ότι το Saccorhytus πρέπει να καταταχθεί σε μια εντελώς διαφορετική ομάδα ζώων.
Ομάδα ερευνητών από την Κίνα και τη Βρετανία πραγματοποίησε μια πολύ λεπτομερή ανάλυση με ακτίνες Χ και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ανήκει σε μια ομάδα που ονομάζεται εκδυσοζώα - πρόγονοι των αραχνών και των εντόμων.
Μια πηγή αυτής της εξελικτικής σύγχυσης ήταν η έλλειψη πρωκτού στο προϊστορικό πλάσμα.
Η Έμιλι Καρλισλ, ερευνήτρια που μελέτησε λεπτομερώς το Saccorhytus, εξήγησε στο Inside Science του BBC Radio 4 ότι «Είναι λίγο μπερδεμένο. Τα περισσότερα εκδυσόζωα έχουν πρωκτό. Όμως αυτό γιατί δεν είχε;»
Μια «συναρπαστική εκδοχή» όπως είπε είναι ότι ένας ακόμη παλαιότερος πρόγονος όλης αυτής της ομάδας δεν είχε πρωκτό και ο Saccorhytus εξελίχθηκε μετά από αυτόν.
Μία εξήγηση θα μπορούσε να είναι ότι έχασε τον πρωκτό του κατά τη διάρκεια της εξέλιξής του. Ίσως δεν τον χρειαζόταν γιατί θα μπορούσε απλώς να κάθεται σε ένα σημείο και να έχει μόνο ένα άνοιγμα για τα πάντα, που θα λειτουργούσε και ως στόμα και ως πρωκτός, λένε οι ειδικοί.
Ο κύριος λόγος όμως για την «ανακατάταξη» του Saccorhytus στο δέντρο της ζωής της Κάμβριας είναι ότι, κατά την αρχική εξέταση, οι τρύπες γύρω από το στόμα του ερμηνεύτηκαν ως πόροι για τα βράγχια, ένα πρωτόγονο χαρακτηριστικό των δευτεροστομίων.
Όταν οι επιστήμονες εξέτασαν λεπτομερέστερα συνειδητοποίησαν ότι αυτές οι οπές ήταν στην πραγματικότητα η βάση από τα αγκάθια που είχαν αποσπαστεί.
Οι επιστήμονες που μελετούν αυτά τα απολιθώματα προσπαθούν να κατατάξουν κάθε ζώο σε ένα δέντρο της ζωής, σαν ένα οικογενειακό δέντρο δηλαδή, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να δημιουργήσουν μια εικόνα για να καταλάβουν από πού προέρχονται και πώς εξελίχθηκαν.
«Ο Saccorhytus εικάζεται ότι ζούσε στους ωκεανούς», εξήγησε η Καρλισλ, από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ.
Πρόσθεσε δε, ότι εκείνη και η ομάδα της πιστεύουν ότι προφανώς κάθισε και παρέμεινε εκεί, σε ένα πολύ παράξενο περιβάλλον με πολλά ζώα που θα έμοιαζαν με κάποια ζωντανά πλάσματα του σήμερα, αλλά και πολλά άλλα που θα έμοιαζαν ίσως εξωγήινα.
Τα πετρώματα που περιέχουν αυτά τα απολιθώματα της Κάμβριας βρίσκονται ακόμη υπό μελέτη.
«Υπάρχουν τόσα πολλά ακόμα που μπορούμε να μάθουμε για το περιβάλλον του», πρόσθεσε η Καρλισλ.
«Όσο περισσότερο μελετώ παλαιοντολογία, τόσο περισσότερο συνειδητοποιώ πόσα λείπουν. Όσον αφορά αυτό το πλάσμα και τον κόσμο στον οποίο έζησε, στην ουσία απλά έχουμε μία επιφανειακή γνώση» είπε.