Είναι κοινό «μυστικό» πως πολλές από τις έρευνες που βγαίνουν κάθε τόσο, αν όχι οι περισσότερες, μας «αποκαλύπτουν» πράγματα που είτε λίγο-πολύ γνωρίζαμε ήδη, είτε είναι κάπως υπερβολικά για να είναι αληθινά παρά τα επιστημονικά στοιχεία που τα υποστηρίζουν. Για παράδειγμα «Ένα ποτήρι κόκκινο κρασί ισοδυναμεί με μια ώρα γυμναστικής». Ναι. Σίγουρα.
Η έρευνα που θα δούμε σήμερα είναι πρόσφατη και ανήκει στην πρώτη κατηγορία, την κατηγορία του «Έεελα, δεν το πιστεύω».
Ο Robin Dunbar, καθηγητής εξελικτικής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, διεξήγαγε μια έρευνα για να ανακαλύψει αν υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στο να έχεις πολλούς φίλους στο Facebook και στο να έχεις αληθινούς, αφοσιωμένους φίλους.
Και αυτό που ανακάλυψε είναι πως ενώ ο περισσότερος κόσμος έχει εκατοντάδες φίλους στο Facebook, στην πραγματικότητα μπορεί να βασίζεται μόνο σε τέσσερις από αυτούς.
Νιώσατε κι εσείς κάπως έτσι;
Φυσικά και όχι, όλοι το γνωρίζαμε αυτό αγαπητέ καθηγητά. Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά τα αποτελέσματα της έρευνας.
Η έρευνα λοιπόν έδειξε πως υπάρχει πολύ μικρή συσχέτιση ανάμεσα στο να έχεις φίλους στα κοινωνικά δίκτυα και στο να μπορείς να τους εμπιστευτείς ή ακόμα και να μιλάς μαζί τους σε καθημερινή βάση. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας του Dunbar ο μέσος άνθρωπος έχει 150 φίλους στο Facebook. Μόνο οι 14 από αυτούς όμως θα δείξουν ενδιαφέρον και συμπόνοια στην περίπτωση που συμβεί κάτι άσχημο σε αυτόν. Εν κατακλείδι ο μέσος όρος των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα είπε πως μόνο το 27% των φίλων τους στο Facebook είναι αυθεντικοί φίλοι τους.
Αυτοί οι αριθμοί, σύμφωνα με την έρευνα, απεικονίζουν (χοντρικά) και το πώς είναι οι ανθρώπινες σχέσεις στην πραγματική ζωή. Ωστόσο, ο τεράστιος αριθμός ατόμων στη λίστα με τους φίλους κάποιου στο Facebook μπορεί να ξεγελάσει τους ανθρώπους στο να πιστεύουν πως το εν λόγω άτομο έχει περισσότερους στενούς φίλους από όσους έχει στην πραγματικότητα.
«Υπάρχει ένας νοητός περιορισμός στο μέγεθος των κοινωνικών δικτύων που ακόμα και τα επικοινωνιακά οφέλη που προσφέρουν τα online μέσα δεν μπορούν να ξεπεράσουν» αναφέρει ο Dunbar στην έρευνά του. «Πρακτικά αυτό αντικατοπτρίζει το γεγονός πως οι πραγματικές σχέσεις (σε αντίθεση με τις εφήμερες) απαιτούν συχνές επαφές πρόσωπο με πρόσωπο για να διατηρηθούν».
Επίσης η έρευνα δείχνει πως οι φίλοι του Facebook οργανώνονται συνήθως σε διαφορετικές ομάδες. Η πρώτη ομάδα αποτελείται από περίπου πέντε άτομα που είναι οι πιο στενοί φίλοι του χρήστη. Η δεύτερη ομάδα από 15, η τρίτη από 50, η τέταρτη από 150 κ.ο.κ. όσο η σχέση του με αυτά τα άτομα χάνει τη σημασία της.