Ο πατέρας μου έχασε τον δικό του πατέρα στην πολύ τρυφερή ηλικία των 7 ετών. Όταν, σε πολύ μικρή ηλικία κι εγώ, το έμαθα και ήμουν σε θέση να καταλάβω τι σημαίνει αυτό, η πρώτη ερώτηση που του έκανα ήταν πώς του το ανακοίνωσαν και πώς το πήρε. Η αφέλεια της ηλικίας, βλέπετε.
Όμως, αλήθεια, πάντα με προβλημάτιζε αυτό, δηλαδή το πώς ανακοινώνεις σε έναν δικό σου άνθρωπο την απώλεια ενός άλλου δικού σας ανθρώπου και ειδικά αν αυτός ο άνθρωπος που θες να ανακοινώσεις την απώλεια είναι κάπως μινιόν, είναι παιδί ακόμα.
Σε περίπτωση, λοιπόν, που μοιράζεστε κι εσείς τον ίδιο προβληματισμό για το πώς να γνωστοποιήσετε στο παιδί/ανίψι/οτιδήποτε άλλο σε μικρή ηλικία την απώλεια ενός δικού του προσώπου, την απάντηση δίνει μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Omega Journal of Death and Dying και η οποία υποστηρίζει ότι οι animation ταινίες της Disney και της Pixar δείχνουν το δρόμο, αφού θίγουν σε πολύ συχνά και το θέμα του θανάτου, συνοψίζοντας σε 4 βασικές συμβουλές.
1) Να είστε ήρεμοι και ειλικρινείς απαντώντας στις ερωτήσεις των παιδιών σας. Ακούστε την ερώτηση, απαντήστε σε αυτήν και όχι σε κάτι που δεν σας ρώτησαν. Αποφύγετε φράσεις όπως «η γιαγιά κοιμήθηκε» γιατί μπορεί να δημιουργήσουν στο παιδί φόβο για τον ύπνο. Επίσης, δεν «χάσατε» τη γιαγιά επειδή αυτό ενδεχομένως δημιουργεί μια προσδοκία επιστροφής. Η γιαγιά πέθανε.
2) Τα παιδιά θρηνούν με τελείως διαφορετικό τρόπο από τους ενήλικες. Τη μία στιγμή μπορεί να είναι αναστατωμένα για την απώλεια της γιαγιάς, την άλλη να παίζουν με τα παιχνίδια τους. Η αποδοχή του θανάτου θα χρειαστεί αρκετές μέρες και συζητήσεις αλλά αυτό δε σημαίνει ότι τα παιδιά το σκέφτονται όλη την ώρα.
3) Εξηγήστε τους ότι είναι λογικό να κλάψουν όπως επίσης είναι λογικό και το να μην. Δεν υπάρχουν «πρέπει» στη στενοχώρια του καθενός και πόσω μάλλον σε εκείνη ενός παιδιού. Ο θρήνος είναι σαν ένα ταξίδι: Κάθε μέλος της οικογένειας είναι μπορεί να είναι στο ίδιο τρένο αλλά δεν κοιτούν όλοι την ίδια θέα ούτε από το ίδιο παράθυρο.
4) Μη διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια από κάποιον ειδικό αν τα παιδιά σας ή κι εσείς δεν μπορείτε να διαχειριστείτε το θάνατο. Μην ξεχνάτε ότι συχνά τα παιδιά δε δείχνουν ό,τι ακριβώς νιώθουν γιατί δε θέλουν να σας επιβαρύνουν περισσότερο ψυχολογικά. Επιπλέον, αν δεν μπορείτε να αντιμετωπίσετε την κατάσταση ως έχει, πώς θα στηρίξετε το παιδί σας;