Η εθελοντική αιμοδοσία είναι ίσως η πιο σημαντική προσφορά που μπορεί να κάνει ένας πολίτης στην κοινωνία του, αυτό είναι γνωστό. Αυτό όμως που λίγοι γνωρίζουν, ανάμεσά τους και η πλειοψηφία των φιλόζωων και των ιδιοκτητών κατοικίδιων, είναι πως η πράξη της αιμοδοσίας δεν είναι απαραίτητη μόνο για τους ανθρώπους αλλά και για τους τετράποδους συντρόφους τους.
Η εθελοντική αιμοδοσία ζώων δεν είναι μια ιδιαίτερα διαδεδομένη ενέργεια στη χώρα μας, παρά τις προσπάθειες κάποιων ανεξάρτητων οργανισμών και ιδιωτών να την επικοινωνήσουν στον κόσμο. Παραμένει όμως μια πράξη ζωτικής σημασίας που μπορεί να σώσει τη ζωή πολλών σκυλιών και γατιών, ακριβώς όπως συμβαίνει και με τους δίποδους ασθενείς.
Το 2013 μια ομάδα ανθρώπων αποφάσισε να ξεκινήσει την Τράπεζα Αίματος Ζώων Ελλάδας, ένα τολμηρό εγχείρημα δεδομένης τόσο της ελλιπούς γνώσης των ανθρώπων για το θέμα όσο και της κατάστασης στην οποία βρίσκεται η χώρα τα τελευταία χρόνια -όταν δεν έχεις να πληρώσεις τους λογαριασμούς σου, δύσκολα σκέφτεσαι να κάνεις τον σκύλο σου εθελοντή αιμοδότη και ακόμα πιο δύσκολα μπαίνεις στη διαδικασία να το πράξεις, δυσάρεστο και απογοητευτικό αλλά είναι η πραγματικότητα.
Τέσσερα χρόνια αργότερα η Τράπεζα Αίματος Ζώων εξακολουθεί να λειτουργεί, παρά την πενιχρή ανταπόκριση του κόσμου και τις όποιες δυσκολίες αντιμετωπίζει. Όπως λέει, όμως, στη HuffPost Greece η εμπνεύστρια και ιδρύτρια της σελίδας της Τράπεζας στο Facebook, και μόνο το γεγονός πως κάποιοι άνθρωποι, έστω και λίγοι, ενημερώθηκαν για την ανάγκη της εθελοντικής αιμοδοσίας στα ζώα και πλέον ξέρουν που μπορούν να απευθυνθούν για να βοηθήσουν κάποιον ή να λάβουν και οι ίδιοι βοήθεια, είναι αρκετό για να τους κάνει να συνεχίζουν.
Πώς σας ήρθε η ιδέα για τη δημιουργία μιας Τράπεζας Αίματος Ζώων; Ποιο ήταν το βασικό κίνητρο που σας ώθησε σε αυτή την απόφαση;
Η ιδρύτρια της σελίδας στο Facebook τυγχάνει ενεργή φιλόζωος & ιδρυτικό μέλος φιλοζωικού σωματείου από το 2003. Η πολύχρονη ενασχόληση κατέδειξε την ανάγκη που, συνήθως, καλυπτόταν από προσφορές κατοικιδίων φίλων, γνωστών κλπ. Μέχρι που κάποιες φορές, ελλείψει υγειών αιμοδοτών έπαψε να μπορεί να καλύπτεται.
Βασικό κίνητρο η ευαισθητοποίηση κηδεμόνων υγιών κατοικίδιων, οι περισσότεροι εκ των οποίων δεν γνωρίζουν καν ότι και μεταξύ των ζώων μπορούν να γίνουν αιμοδοσίες & φυσικά η πρόθεση να βοηθηθούν πλάσματα που δεν μπορούν να εκφράσουν και να υπερασπιστούν τις ανάγκες τους!
Πώς ακριβώς λειτουργεί η διαδικασία της αιμοδοσίας και ποιες είναι οι βασικές προϋποθέσεις για να συνεισφέρει κάποιος με το κατοικίδιό του στην Τράπεζα Αίματος Ζώων;
Διαφορετικά πρωτόκολλα εφαρμόζονται ανάλογα τις κλινικές ή τους γιατρούς, αλλά η συνηθέστερη πρακτική που ακολουθείται είναι να προηγείται ηρέμηση/νάρκωση του δότη για τη μικρότερη ταλαιπωρία του και την ασφάλεια της διαδικασίας, δεδομένου ότι η αιμοληψία συχνά γίνεται από το λαιμό (τη σφαγίτιδα φλέβα όπως ονομάζεται). Οπότε, είναι σημαντικό ο δότης να μην έχει φάει, τουλάχιστον τις τελευταίες 4-5 ώρες.
Βασικές προϋποθέσεις για να εγγραφεί το κατοικίδιο κάποιων στη σελίδα μας είναι να έχει πάρει έγκριση από τον/την προσωπική κτηνίατρο του ζώου (που σημαίνει ότι το ζώο είναι εμβολιασμένο, ελεγμένο για ασθένειες αναλόγως του είδους του & έχει κατάλληλη ηλικία & σωματικά χαρακτηριστικά, πχ βάρος) και να έχει δώσει στοιχεία επικοινωνίας που επαληθεύτηκαν από εμάς.
Και ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να δημοσιευθεί μια αγγελία αίτησης αίματος στη σελίδα;
Να μας ορίζει ρητά (γραπτώς δηλαδή) ότι ο/η κτηνίατρος του ζώου του/της ενημερώθηκε και δεν έχει αντίρρηση να καταχωρηθεί ως εθελοντής αιμοδότης, να στείλει φωτογραφία του ζώου, να καθορίσει τη γεωγραφική περιοχή που μπορεί να καλύψει, να δώσει συγκεκριμένα στοιχεία επικοινωνίας επιλέγοντας ποια θα δημοσιευθούν, να δεχτεί να δώσουμε εμείς τα μη επιθυμητά προς δημοσίευση στοιχεία επικοινωνίας σε κτηνιάτρους ή / και κηδεμόνες ασθενών ζώων που ψάχνουν για αίμα.
Για όσους δεν γνωρίζουν ή και φοβούνται να δηλώσουν το κατοικίδιό τους ως αιμοδότη, μπορείτε να περιγράψετε τη διαδικασία που ακολουθείται για την αιμοδοσία στα ζώα;
Όλη η διαδικασία περιλαμβάνει: έλεγχο* του δότη με λήψη ελάχιστης ποσότητας αίματος για εξέταση (σε ερλιχίωση, λεϊσμάνια & ίσως ομάδα/ρέζους αν κριθεί απαραίτητο), ακολουθεί ηρέμηση/νάρκωση, ξεκινά η καθαυτή αιμοληψία, ξύπνημα του δότη και αναχώρηση για το σπίτι.
Οι προκαταρκτικές εξετάσεις είναι και πρέπει να είναι πάντα δωρεάν για τους κηδεμόνες των αιμοδοτών & προς αποφυγή παρεξηγήσεων συστήνουμε να το ξεκαθαρίζουν οι ίδιοι από την αρχή. Ενώ η καθαυτή διαδικασία δεν κρατά πάνω από 10-15 λεπτά, ολόκληρη η διαδικασία (αναλόγως και του φόρτου εργασίας των κτηνιάτρων) μπορεί να πάρει ως και 1 ώρα. Το ζώο αιμοδότης είναι καλύτερα να αναχωρεί για το σπίτι αφού ανακτήσει τις αισθήσεις (ακόμη κι αν πηγαίνοντας σπίτι το ξαναρίξει στον ύπνο για ώρες, φαινόμενο απολύτως φυσιολογικό).
Τέλος, συνιστάται να προσκομίζεται το βιβλιάριο υγείας προς απόδειξη των εμβολιασμών ή/και αποπαρασιτώσεων των δοτών και*οι κηδεμόνες των αιμοδοτών να απαιτούν πριν από οτιδήποτε: ζύγισμα του ζώου τους, μέτρηση αιματοκρίτη & ακρόαση καρδιάς (όλα πολύ σημαντικά για την ασφάλεια του ζώου τους και τη χορήγηση της νάρκωσης). Αν προσκομίσουν το δότη σε γιατρό/κλινική που δεν γνωρίζουν, είναι σημαντικό να ζητήσουν να μείνουν μαζί με το ζώο τους κατά τη διαδικασία (αν φυσικά οι ίδιοι δεν λιποθυμούν στη θέα του αίματος).
Συνεργάζεστε με κτηνιάτρους ή υπήρξαν κτηνίατροι και κτηνιατρικά κέντρα που σας προσέγγισαν για συνεργασία;
Το μόνο που παρατηρήσαμε είναι ότι, δυστυχώς, επικοινωνούν μαζί μας απελπισμένοι ιδιώτες σε κατάσταση ΕΚΤΑΚΤΗΣ ανάγκης (πάντα!) πολλοί εκ των οποίων έμαθαν για εμάς από κτηνιάτρους στους οποίους νοσηλεύονται τα ζώα τους και μάλλον δεν θέλησαν να ψαχτούν πρώτα μεταξύ των ίδιων τους των πελατών που θα ήταν κατάλληλοι για αιμοδοσία. Η σελίδα δεν συνεργάστηκε ποτέ με συγκεκριμένες κλινικές και θα προτιμούσαμε να μην υπήρχαμε καν, αν οι ίδιοι οι κτηνίατροι ήταν αρκετά ευαισθητοποιημένοι και διατηρούσαν οι ίδιοι αρχεία υγιών πελατών τους για να καλύπτουν τις κατά καιρούς ανάγκες άλλων ασθενών τους.
Ποια είναι η μέχρι τώρα ανταπόκριση του κόσμου στην προσπάθειά σας;
Η ανταπόκριση είναι από πενιχρή έως απογοητευτική. Δεν έχουμε ούτε έναν εθελοντή αίματος γατών τόσα χρόνια τώρα, δεν καλύπτουμε τις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας ενώ από τους απειροελάχιστους εθελοντές μας κάποιοι ασθένησαν (άρα τέθηκαν εκτός), ένας άλλος πέθανε και γενικότερα η κατάσταση είναι απελπιστική.
Τα καλά νέα της υπόθεσης όμως είναι ότι ενώ τις περισσότερες φορές δεν μπορούμε να εξυπηρετήσουμε τη ζήτηση που μας παρουσιάζεται, ως εκ θαύματος, οι ασθενείς βρίσκουν αίμα από ζώα των οποίων οι κηδεμόνες απλώς αρνούνται να καταγραφούν στη σελίδα μας ή άλλες ανάλογες. Αυτό μας δίνει τόση χαρά, όσο και λύπη για το γεγονός πως χάνεται πολύτιμος χρόνος κάποιες φορές ώσπου κάποιοι να ευαισθητοποιηθούν και να προθυμοποιηθούν να βοηθήσουν.
Στα τέσσερα χρόνια λειτουργίας της σελίδας έχει υπάρξει κάποιο περιστατικό που να σας έμεινε αξέχαστο ή που να σας έκανε να νιώσετε περήφανοι για την απόφασή σας να δημιουργήσετε την Τράπεζα;
Αξέχαστα μας έχουν μείνει μόνο τα παρακάλια κάποιων ευγνωμόνων κηδεμόνων ασθενών, οι οποίοι έμαθαν μέσα από δημόσιες αναρτήσεις μας ότι σκεφτόμαστε να διαγράψουμε τη σελίδα (ελλείψει ενδιαφέροντος δήλωσης εθελοντών), διότι ακόμη κι αν οι ίδιοι εξυπηρετήθηκαν εκτός πλαισίου δικών μας δοτών, ισχυρίζονται ότι ακόμη και η αναδημοσίευση της ανάγκης τους (μέσα κι από τη δική μας σελίδα) τους φάνηκε πολύτιμη. Ο εθελοντισμός γενικότερα είναι εκπληκτικά χαμηλός στη χώρα μας (σε αυτό το θέμα ακόμη περισσότερο), αλλά 4 χρόνια μετά θέλουμε να ελπίζουμε ότι έστω και κάποιοι λίγοι έμαθαν για αυτού του είδους την ανάγκη και μόνο λόγω του ότι είδαν τη σελίδα μας. Μόνη μας περηφάνια αυτό το τελευταίο.
INFO
Τράπεζα Αίματος Ζώων στην Ελλάδα
tazellada@outlook.com