Δύο ημέρες πριν από την έναρξη των ευρωεκλογών (6-9 Ιουνίου) και οι εσωτερικές διαμάχες στην ΕΕ εντείνονται με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ να προσπαθεί να σαμποτάρει την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν από το να διεκδικήσει μια δεύτερη θητεία.
Σήμερα κυκλοφορούν σε διάφορα διεθνή ΜΜΕ δηλώσεις του Σαρλ Μισέλ όπου ”χτυπά” τη φον ντερ Λάιεν υποστηρίζοντας ότι η Κομισιόν ήταν ιδιαίτερα γεωπολιτική και πως η θέση της στον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα δεν ήταν αμερόληπτη.
Ο Σαρλ Μισέλ υπενθυμίζει τόσο στο Euractive όσο και στον Euobserver και σε άλλα μέσα, ότι η ”γεωπολιτική επιτροπή” της φον ντερ Λάιεν (έτσι είχε χαρακτηρίσει η νυν πρόεδρος της Κομισιόν τη σύσταση της Επιτροπής το 2019) είχε σαν αποτέλεσμα η επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας της ΕΕ να υπερβεί τα όρια, προκαλώντας ανησυχίες μεταξύ των εθνικών ηγετών για την αμεροληψία και την πολιτικοποίηση του θεσμού και θέτοντας υπό αμφισβήτηση την καταλληλότητά της για τη θέση.
″Δεν είμαι σίγουρος ότι αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια πολιτική επιτροπή. Αυτό που χρειαζόμαστε σίγουρα είναι μια πολιτική ένωση. Υπάρχει διαφορά”, δήλωσε ο πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ Σαρλ Μισέλ μιλώντας σε ομάδα δημοσιογράφων στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα (3 Ιουνίου).
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι υπάρχει ανάγκη για μια ”αμερόληπτη επιτροπή” όταν πρόκειται, για παράδειγμα, για τις εξωτερικές υποθέσεις - όπου η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ δεν έχει αρμοδιότητες.
Μπορεί η η φον ντερ Λάιεν να χειρίστηκε δύσκολες και πρωτόγνωρες καταστάσεις όπως την πανδημία ή τον πόλεμο στην Ουκρανία, όμως ο χειρισμός της στον πόλεμο της Γάζας προκάλεσε σύγχυση και πολυφωνία στην ΕΕ.
Σύμφωνα με τον Σαρλ Μισέλ η αρχική θέση της Επιτροπής ήταν ”πολιτικοποιημένη” και ”δεν ήταν αντιπροσωπευτική” της θέσης των κρατών μελών.
″Πληρώσαμε τον λογαριασμό”, είπε χαρακτηριστικά αναφερόμενος στη ζημιά που υπέστη η εικόνα της ΕΕ στην περιοχή και εκφράζοντας τη λύπη του όταν η Επιτροπή έκανε δηλώσεις ”χωρίς καμία νομιμοποίηση”.
Οι δηλώσεις του Σαρλ Μισέλ λίγο πριν την έναρξη των ευρωεκλογών θα μπορούσαν να εμπίπτουν στην διαχρονική κόντρα που χαρακτηρίζει τους δύο του. Κανείς δεν ξεχνά το Sofagate όταν κατά την κοινή επίσκεψή τους στην Άγκυρα το 2021 ο Σαρλ Μισέλ κάθησε στη μοναδική καρέκλα δίπλα από τον Ερντογάν αφήνοντας τη φον ντερ Λάιεν όρθια και εμβρόντητη για να καταλήξει λίγο αργότερα μακριά από τους δύο άντρες σε μια γωνία στον Καναπέ.
Ωστόσο πρόκειται ξεκάθαρα για έναν πόλεμο για την εξουσία. Τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη περισσότερο εάν αναλογιστεί κανείς ότι Σαρλ Μισέλ προεδρεύει της διαδικασίας στις διαπραγματεύσεις για τη διανομή των κορυφαίων θέσεων εργασίας στην ΕΕ που θα διεξαχθεί κατά την Σύνοδο των ηγετών της ΕΕ τον Ιούνιο όπου θα κριθεί εν πολλοίς και ο διορισμός της φον ντερ Λάιεν για μια δεύτερη θητεία.
Συγκεκριμένα ο Μισέλ θα ηγηθεί των συνομιλιών για τις κορυφαίες θέσεις εργασίας κατά τη διάρκεια του άτυπου δείπνου που έχει προγραμματιστεί στις 17 Ιουνίου και του επερχόμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 27 και 28 Ιουνίου και παρότι θα αντικατασταθεί και ο ίδιος κατά τον ανασχηματισμό των κορυφαίων θέσεων της ΕΕ (Επιτροπή, Συμβούλιο, Κοινοβούλιο) μπορεί να κάνει ζημιά.
Βέβαια, ο Σάρλ Μισέλ δήλωσε στις συνεντεύξεις του, ότι η απόφαση για το ποιος θα γίνει πρόεδρος της Επιτροπής βρίσκεται τελικά στα χέρια των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ χαρακτηρίζοντας το δύσκολο έργο και εκφράζοντας την ελπίδα ότι θα ληφθεί μια απόφαση μέχρι το τέλος Ιουλίου. Βέβαια αυτό δεν είναι βέβαιο ότι θα συμβεί και το πιο πιθανό η ψηφοφορία για την εκλογή του/της νέου επικεφαλής της Κομισιόν να γίνει τον Σεπτέμβριο.
Όμως ήδη η θέση της υποψηφίου με το ΕΛΚ αμφισβητείται και παρότι η φον ντερ Λάιεν παραμένει το φαβορί έχουν αρχίσει να κυκλοφορούν διάφορα ονόματα για τη θέση του επικεφαλής της Επιτροπής όπως αυτό του Μάριο Ντράγκι.
Επιπλέον οι ανησυχίες σχετικά με τον διορισμό της φον ντερ Λάιεν περιλαμβάνουν αμφιβολίες για το αν θα έχει αρκετή υποστήριξη από τους ευρωβουλευτές, ιδίως μετά την απειλή των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D), των φιλελευθέρων και των Πράσινων ευρωβουλευτών να αποσύρουν την υποστήριξή τους έπειτα από τις δηλώσεις της φον ντερ Λάιεν για πιθανή συνεργασία με τη Μελόνι και το ECR.
Συνομιλίες για το μοίρασμα των θέσεων θα υπάρξουν και πριν από το άτυπο δείπνο των ηγετών της ΕΕ και τη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιούνιο και στις 28 Ιουνίου, κατά τη διάρκεια της συνόδου της G7 στην Ιταλία και της ειρηνευτικής διάσκεψης για την Ουκρανία στην Ελβετία.
Όσον αφορά τον Σαρλ Μισέλ, όπως μας θυμίζει το Politico, η θητεία του λήγει την 1η Δεκεμβρίου και δεν μπορεί να ανανεωθεί. Ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου δεν έχει προφανή στρατηγική εξόδου, ενώ παράλληλα δεν φαίνεται έτοιμος να εγκαταλείψει το όνειρο για μια κορυφαία θέση στην ΕΕ.
Όπως λένε στις Βρυξέλλες η επόμενη μέρα των ευρωεκλογών μοιάζει σαν το παιχνίδι μουσικές καρέκλες και ο Σαρλ Μισέλ κοιτάζει να καθίσει σε κάποια σημαντική. Είναι πιθανό να θέλει να αντικαταστήσει τον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ Μπορέλ ως επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ.
Το ζητούμενο είναι εάν οι ηγέτες των «27» κρατών μελών είναι διατεθιμένοι να τον κρατήσουν στο «παιχνίδι» και εάν η μνησικακία του μπορεί να έχει σειρά επιπτώσεων στην ΕΕ.