Κάνοντας μια βόλτα στο Λονδίνο και ψάχνοντας για κάτι να φάω, έτυχε να βρεθώ σ'ένα δρόμο του South Kensington γεμάτο με εστιατόρια και cafe. Όλα προσεγμένα, με ενδιαφέρουσες λιχουδιές από διάφορα μέρη του κόσμου. Ένα όμως μου τράβηξε την προσοχή: Japanese Cafe & Matcha Bar. Η περιέργεια μου με οδήγησε να το διαλέξω και κάπως έτσι γνώρισα το Matcha.
Τι είναι και πώς παράγεται;
Το Matcha είναι υψηλής ποιότητας ποικιλία πράσινου τσαγιού σε μορφή σκόνης. Παράγεται από θάμνους των οποίων τα φύλλα ονομάζονται tencha. Η συγκομιδή γίνεται με το χέρι για να εξασφαλιστεί η ποιότητα των φύλλων. Σε αντίθεση με άλλες ποικιλίες πράσινου τσαγιού, τα φύλλα tencha περνάνε από ατμό για να διατηρηθεί η γεύση και το θρεπτικό περιεχόμενο. Ακολουθεί άλεσμα των φύλλων σε μύλους από γρανίτη και έτσι παράγεται η πράσινη σκόνη που είναι η πρώτη ύλη για το τσάι Matcha.
Ιστορία
Το 1100 ένας Ιάπωνας Μοναχός είχε την ιδέα τσαγιού σε σκόνη που τελικά έγινε μέρος της τελετής τσαγιού γνωστή ως chanoyu. Οι Βουδιστές μοναχοί θεωρούσαν το Matcha ως το «ελιξίριο της υγείας» καθώς τους βοηθούσε στη συγκέντρωση. Επειδή η παραγωγή του Matcha ήταν χρονοβόρα και δαπανηρή, αρχικά το έπιναν μόνο Βασιλείς και Σαμουράι πολεμιστές. Τώρα πλέον είναι δημοφιλές ρόφημα στην Ιαπωνία και το Matcha χρησιμοποιείται και σε παγωτά, γλυκά αλλά και σε φαγητά.
Οφέλη για την υγεία
Αντιοξειδωτικό. Τα αντιοξειδωτικά είναι υπεύθυνα για την καταπολέμηση της πρόωρης γήρανσης και διάφορων ασθενειών. Ερευνητική ομάδα του πανεπιστημίου του Colorado (Weiss et al. 2003) βρήκε ότι το Matcha έχει 137 φορές περισσότερες πολυφαινόλες από ότι το απλό πράσινο τσάι. Περιέχει 60 φορές περισσότερες αντιοξειδωτικές ουσίες από ότι το σπανάκι, 7 φορές περισσότερες από τη μαύρη σοκολάτα και 6 φορές περισσότερες από τα Goji Berries. Οι αντιοξειδωτικές αυτές ουσίες καθυστερούν τα σημάδια γήρανσης και προωθούν υγιές και λαμπερό δέρμα.
Αντικαρκινικό. Το Matcha περιέχει αντιοξειδωτικές ουσίες που ονομάζονται κατεχίνες. Οι κατεχίνες έχουν αντικαρκινικές ιδιότητες καθώς καταστρέφουν τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες δημιουργούν βλάβες στις κυτταρικές δομές και στο DNA. Η πιο ισχυρή κατεχίνη που περιέχει το Matcha ονομάζεται epigallocatechin gallate (EGCG), η οποία είναι ισχυρό αντικαρκινογόνο (Boehm et al. 2009).
Διαβήτης Τύπου 2. Το Matcha έχει αποδειχθεί πολύτιμο στη διατήρηση ισορροπημένου μεταβολισμού σε διαβητικά άτομα. Έρευνα από το πανεπιστήμιο Toyama στην Ιαπωνία (Yamabe et al. 2009) μελέτησε την επίπτωση του Matcha σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 και βρέθηκε ότι μειώθηκαν τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων, της ολικής χοληστερίνης και της ηπατικής περιεκτικότητας σε γλυκόζη.
Ηρεμία και συγκέντρωση. Για εδώ και 1000 χρόνια το Matcha τσάι χρησιμοποιείται από Κινέζους Ταοϊστές και Ιάπωνες Βουδιστές ως μέσο χαλάρωσης και διαλογισμού. Τώρα γνωρίζουμε ότι αυτό οφείλεται στην περιεκτικότητα του στο αμινοξύ L-Theanine, το οποίο επηρεάζει τα άλφα κύματα του εγκεφάλου που προκαλούν ηρεμία αλλά και αυξημένη συγκέντρωση. Επίσης, τo Matcha βοηθάει στη μείωση του στρες, καθώς αναστέλλει τη διέγερση νευρώνων του εγκεφάλου (Kimura et al. 2007).
Καρδιαγγειακή υγεία. Οι κατεχίνες που περιέχει το Matcha έχουν θετική επίδραση στα αιμοφόρα αγγεία και στην καταπολέμηση της αθηροσκλήρωσης. Επίσης οι πολυφαινόλες που περιέχει προστατεύουν τον καρδιακό μυ, υποστηρίζοντας έτσι την καλή λειτουργία της καρδιάς (Hartley et al. 2013).
Αποτοξίνωση. Το Matcha τσάι περιέχει υψηλή ποσότητα χλωροφύλλης η οποία βοηθάει στη διαδικασία αποτοξίνωσης του σώματος. Η χλωροφύλλη βοηθάει στη διατήρηση της αλκαλικότητας του αίματος και των ιστών, καθώς επίσης και στον καθαρισμό βλαβερών τοξινών από τα τοιχώματα του παχέος εντέρου (Morita et al. 1997).
Μεταβολισμός. Οι κατεχίνες που περιέχει το Matcha, έχει βρεθεί ότι έχουν θερμογενετικές ιδιότητες και έτσι προωθούν την οξείδωση του λίπους στο σώμα (Dulloo et al. 1999). Προσφέρει επίσης επιπλέον καύση θερμίδων κατά τη διάρκεια της άσκησης.
Προστασία. To Matcha περιέχει σημαντικές ποσότητες καλίου, σελήνιου, μαγνησίου, σιδήρου, βιταμίνες Α και C, καθώς και ασβεστίου. Μαζί με την ουσία EGCG που περιέχει, έχει αποτελεσματική δράση στην καταπολέμηση διαφόρων βακτηριακών και μυκητιακών λοιμώξεων. Μια ερευνητική ομάδα από τη Γερμανία (Steinmann et al. 2013) έχει προτείνει ότι η EGCG εξασκεί ανασταλτική δράση ενάντια στην ανάπτυξη των διαφόρων σημαντικών ανθρώπινων παθογόνων συμπεριλαμβανομένου του ιού της γρίπης Α, της ηπατίτιδας Β, του ιού του έρπητα και των βακτηρίων Staphylococcus aureus και Candida albicans yeast.
Είδαμε ότι το Matcha τσάι έχει ανώτερα οφέλη υγείας από το κοινό πράσινο τσάι. Όμως προσοχή! Αν και η περιεκτικότητα καφεΐνης του Matcha είναι λιγότερη από αυτή του καφέ και από άλλα ροφήματα, υπερβολικές ποσότητες καφεϊνης μπορούν να οδηγήσουν σε παρενέργειες και γι'αυτό πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο. To American Academy of Nutrition Dietetics συνιστά 300mg καφεϊνης την ημέρα. Επίσης σε καμμία περίπτωση δεν είναι υποκατάστατο φαρμάκων.
Σύμφωνα με μια παλιά Ιαπωνική παροιμία, υπάρχει μια ιδιαίτερη εθιμοτυπία που ακολουθείται στην Ιαπωνία πίνοντας τσάι Matcha: «Αν πίνεις με την πλάτη ίσια, η ευχαρίστηση της εμπειρίας θα διπλασιαστεί». Δοκιμάστε το. Μπορεί και να αληθεύει.