«Να μια αλήθεια που μπορεί να μην τη γνωρίζεις: Ως νέα/νέος έχεις τα ίδια δικαιώματα με αυτά ενός ενήλικου ατόμου Όχι όταν ενηλικιωθείς, ούτε όταν φύγεις από το σπίτι ή βρεις την πρώτη σου δουλειά, αλλά τώρα. Όποια/όποιος και αν είσαι, όπου και αν μένεις, ανεξαρτήτως φυλής, εθνικότητας, φύλου, είτε είσαι φτωχή/φτωχός είτε πλούσια/πλούσιος, η ζωή σου έχει την ίδια αξία με οποιουδήποτε άλλου ενήλικου ή άλλου νεαρού ατόμου στον πλανήτη.
Κανένα άτομο δεν έχει το δικαίωμα να σε βλάψει, να σε φιμώσει, να σου πει πώς να σκέφτεσαι και τι να πιστεύεις, να σου φερθεί σαν να μην έχεις αξία ή να σε εμποδίσει να είσαι ισότιμο μέλος της κοινωνίας. Κανένας δεν έχει το δικαίωμα να σου στερήσει τη γνώση των δικαιωμάτων σου.
Όλα αυτά δεν είναι απλώς η άποψή μου. Εμπεριέχονται σε μια νομικά δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία -τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού- την οποία έχουν υπογράψει 196 χώρες. Και αυτό σημαίνει ότι τα δικαιώματά σου έχουν ισχύ νόμου. Αν οι κυβερνήσεις τηρούσαν τον λόγο τους, αν όλοι οι ενήλικες σέβονταν τα δικαιώματα των παιδιών, τότε αυτό το βιβλίο δε θα είχε λόγο ύπαρξης. Υπάρχει, ωστόσο, τεράστιο χάσμα μεταξύ των δικαιωμάτων σου ως παιδιού στη θεωρία και του τι συμβαίνει στην πράξη. Πράγματι, κάποιοι ενήλικες δε θα ήθελαν καθόλου να διαβάσεις αυτό το βιβλίο. Θα έβρισκαν μάλιστα και ένα σωρό δικαιολογίες για να εξηγήσουν για ποιον λόγο τα δικαιώματα του παιδιού δεν ισχύουν στη δική σου περίπτωση ή σε αυτή της χώρας σου. Αυτό το βιβλίο θα σε εφοδιάσει με τις απαραίτητες γνώσεις για να μάθεις να υπερασπίζεσαι όχι μόνο τα δικά σου δικαιώματα, αλλά και των άλλων…. Ελπίζω λοιπόν το βιβλίο αυτό να σε βοηθήσει να κατανοήσεις τι στέκεται εμπόδιο ανάμεσα σε σένα και τα δικαιώματά σου και με ποιον τρόπο μπορείς να δράσεις. Ελπίζω να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για σένα, ώστε να μάθεις τα δικαιώματά σου και να τα διεκδικήσεις». Αντζελίνα Τζολί.
Το βιβλίο «Μάθε τα δικαιώματά σου και διεκδίκησέ τα» (μετάφραση Ανδρέας Γναφάκης, εκδόσεις Πατάκη) που κυκλοφόρησε πριν από λίγες ημέρες, είναι ο καρπός της συνεργασίας μεταξύ της Αντζελίνα Τζολί, η οποία είναι ειδική απεσταλμένη στην Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες εδώ και περισσότερο από είκοσι χρόνια, της Διεθνούς Αμνηστίας, της μεγαλύτερης διεθνούς οργάνωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και της καθηγήτριας Τζεραλντίν Βαν Μπιούρεν, ειδικής στα δικαιώματα των παιδιών, που υπήρξε μία εκ των συντακτών της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού όταν εκπροσωπούσε τη Διεθνή Αμνηστία.
Χωρισμένο σε τέσσερα μέρη, με κεφάλαια όπως «Αυτά είναι τα δικαιώματά σου», «Ζωή, αξιοπρέπεια και υγεία», «Σωματική ακεραιότητα», «Ελευθερία έκφρασης και ειρηνική διαμαρτυρία», «Κατανόησε την προσωπική σου κατάσταση», «Ανάπτυξε χρήσιμες δεξιότητες», το βιβλίο είναι ένας πολύτιμος οδηγός για τα παιδιά και τις νέες και τους νέους που εξηγεί ποια είναι τα ανθρώπινα δικαιώματά τους και που τους εξοπλίζει με τις γνώσεις που χρειάζονται για να προστατεύσουν τον εαυτό τους και τους άλλους.
Αναδεικνύει το δυναμικό έργο των νέων ακτιβιστριών και των νέων ακτιβιστών σε ολόκληρο τον κόσμο, δίνει εργαλεία για να γνωρίσουν τους νόμους, να αναλάβουν δράση και να διεκδικήσουν αυτό που τους ανήκει δικαιωματικά.
Τα παιδιά όσο και οι νέες και οι νέοι ενήλικες συχνά δε γνωρίζουν τα δικαιώματα των παιδιών, γεγονός που μπορεί να τα καταστήσει ευάλωτα και να μην αποζημιωθούν εάν τα δικαιώματά τους δεν τηρούνται.
“«Είναι προτιμότερο να ανάψεις ένα κερί από το να καταριέσαι το σκοτάδι». Κινέζικη παροιμία και μότο της Διεθνούς Αμνηστίας”
Στόχος του βιβλίου είναι όλοι οι νέοι και οι νέες να γνωρίζουν και να μπορούν να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, ανεξάρτητα από το ποιοι/ποιες είναι ή πού ζουν. Είναι η ελευθερία να μιλούν και να εκφράζουν τις απόψεις τους, καθώς και το δικαίωμα στην ισότητα, στην υγεία, σε ένα καθαρό περιβάλλον, σε ένα ασφαλές μέρος για να ζουν και στην προστασία από τους κινδύνους. Αυτά τα δικαιώματα συχνά καταπατούνται. Οι κυβερνήσεις και οι ενήλικες θα έπρεπε να τα υποστηρίζουν, αλλά δεν το κάνουν πάντα.
Όπως γράφει η Μαλάλα Γιουσαφζάι «Το βιβλίο αυτό είναι ένας οδηγός για κάθε νέα και κάθε νέο που πιστεύει σε έναν καλύτερο κόσμο για όλους και όλες μας», ενώ παρόμοια άποψη εκφράζει και η εξίσου διάσημη νεαρή ακτιβίστρια, Γκρέτα Τούνμπεργκ: «Αυτό είναι το ιδανικό βιβλίο για τις νέες και τους νέους που νοιάζονται για τον κόσμο και θέλουν να κάνουν τη διαφορά».