Σαφές μήνυμα προς την Τουρκία έστειλαν οι ηγέτες που συμμετείχαν στην Ευρωμεσογειακή Διάσκεψη MED7 στην Κορσική, με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, να δηλώνει στη συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση της διάσκεψης πως εάν η γείτονας θέλει ειλικρινή διάλογο με την Ελλάδα, την Κύπρο και την ΕΕ, πρέπει να το αποδείξει στην πράξη, σταματώντας τις μονομερείς ενέργειες και προκλήσεις και να δώσει πειστικά δείγματα πως σέβεται απαρέγκλιτα και όχι επιλεκτικά τους διεθνείς κανόνες.
Στο κείμενο των συμπερασμάτων (Διακήρυξη της Αζαξιό) και στην παράγραφο 6 που αφορά την Ειρήνη και τη σταθερότητα στη Μεσόγειο, οι ηγέτες εκφράζουν την πλήρη στήριξη και αλληλεγγύη τους στην Ελλάδα και την Κύπρο για τις επανειλημμένες παραβιάσεις κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων, όπως και για τις επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας. Καλούν όλες τις χώρες της περιοχής να συμμορφωθούν με το Διεθνές Δίκαιο, και συγκεκριμένα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, και ενθαρρύνουν όλες τις πλευρές να επιλύσουν τις διαφορές τους μέσω του διαλόγου και της διαπραγμάτευσης.
Καλωσορίζουν επίσης τη μεσολαβητική προσπάθεια του Ζοζέπ Μπορέλ και της Γερμανίας με στόχο την συνέχιση του διαλόγου ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία για το ζήτημα των Θαλασσίων ζωνών.
«Επιπρόσθετα, καλούμε την Τουρκία να απαντήσεις στην πρόσκληση της κυβέρνησης της Κύπρου για διαπραγματεύσεις οριοθέτησης καλή τη πίστει, με πλήρη σεβασμό προς το Διεθνές Δίκαιο» συμπληρώνεται στο κείμενο.
Οι επτά ηγέτες, λαμβάνοντας υπόψη και τα συμπεράσματα του πρόσφατου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, εκφράζουν τη λύπη τους για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει απαντήσει στις επανειλημμένες εκκλήσεις της ΕΕ να τερματίσει τις μονομερείς και παράνομες ενέργειές της στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο.
«Επαναβεβαιώνουμε την αποφασιστικότητά μας να χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα στη διάθεση της ΕΕ για να απαντήσουμε σε αυτές τις επιθετικές ενέργειες» συμπληρώνουν οι ηγέτες, δηλώνοντας - σε συνέχεια του άτυπου Συμβουλίου των ΥΠΕΞ (Gymnich) του Αυγούστου - ότι συμφωνούν να δουλέψουν πάνω σε επιπλέον καταλόγους με βάση τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί έως τώρα, με σκοπό να υιοθετηθούν άμεσα. Τονίζουν δε ότι, ελλείψει προόδου στην εμπλοκή της Τουρκίας σε διάλογο, και αν δεν τερματίσει τις μονομερείς δραστηριότητες, η ΕΕ είναι έτοιμη να καταρτίσει έναν κατάλογο περαιτέρω περιοριστικών μέτρων που θα συζητηθούν στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 24-25 Σεπτεμβρίου 2020.
Μητσοτάκης: Τέλος των προκλήσεων και αρχή των συζητήσεων
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, δήλωσε πως η Τουρκία απροκάλυπτα απομακρύνεται από κάθε προσπάθεια ειλικρινούς συνεννόησης και τα συμπεράσματα της διάσκεψης στέλνουν ένα πολύ ξεκάθαρο μήνυμα, δείχνοντας στη γείτονα τον δρόμο: «Εάν θέλει ειλικρινή διάλογο με Ελλάδα, Κύπρο και ΕΕ, να το αποδείξει στην πράξη, να σταματήσει τις μονομερείς ενέργειες και να δώσει πειστικά δείγματα πως σέβεται απαρέγκλιτα και όχι επιλεκτικά τους διεθνείς κανόνες» είπε χαρακτηριστικά, τονίζοντας πως ισχύει αυτό το οποίο εδώ και καιρό έχει διατυπωθεί: «Τέλος των προκλήσεων και αρχή των συζητήσεων».
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πως η Μεσόγειος είναι ζωτικός χώρος για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και ότι «θα αποτρέψουμε την απόπειρα της Τουρκίας να διχάσει την Ευρώπη». Παράλληλα, πρόσθεσε πως η στήριξη προς την Ελλάδα και την Κύπρο δεν είναι μια έκφραση αλληλεγγύης, καθώς «εδώ διακυβεύονται στρατηγικά συμφέροντα για την Ευρώπη», και κάλεσε την Τουρκία να απέχει από ναυτικές και ερευνητικές δραστηριότητες σε μη οριοθετημένες θαλάσσιες ζώνες, να επιστρέψει στο τραπέζι των διερευνητικών συνομιλιών από όπου αποχώρησε το 2016 «και αν δεν συμφωνήσουμε, πάντα υπάρχει η λύση του δικαστηρίου της Χάγης».
Επίσης, ο πρωθυπουργός είπε ότι ενημέρωσε για τα τελευταία θλιβερά γεγονότα στη Μόρια της Λέσβου και ευχαρίστησε όλους τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων για την έμπρακτη συμπαράσταση στην Ελλάδα και τόνισε πως η πρώτη μέριμνα ήταν η φροντίδα των ασυνόδευτων ανηλίκων παιδιών. Επίσης, υπογράμμισε πως η Ελλάδα και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου σηκώνουν το δυσβάστακτο βάρος ενός ευρωπαϊκού προβλήματος και υπογράμμισε πως η Ευρώπη οφείλει από τα λόγια συμπαράστασης να περάσει σε πράξεις αλληλεγγύης. Όπως σημείωσε, στη διάσκεψη συζητήθηκε το πώς η Τουρκία χρησιμοποιεί το πρόβλημα των μεταναστών ως μοχλό για τις επιδώξεις της, και τόνισε πως η Ελλάδα κάνει το καθήκον της, φυλάσσοντας ευρωπαϊκά σύνορα.
Μακρόν: Δεν είμαστε αφελείς
Μήνυμα αλληλεγγύης στην Ελλάδα για την Μόρια και μήνυμα στήριξης κατά των απειλών της Τουρκίας έστειλε ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν.
«Η Γαλλία και η Γερμανία θα ενώσουν δυνάμεις και θα προτείνουμε να αναλάβουμε και εμείς ασυνόδευτους ανηλίκους,»ανέφερφε ο Μακρόν υπογραμμίζοντας πως «πρέπει να ανανεώσουμε τη συμφωνία με την Τουρκία, να δουλέψει ο μηχανισμός επανεισδοχής».
Για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο ανέφερε πως «δεν υπάρχει καμία αμβιβολία για την υποστήριξη προς την Ελλάδα και την Κύπρο και κοινός μας στόχος είναι να επιστρέψει η σταθερότητα στην περιοχή, να σταματήσουν οι μονομερείς ενέργειες, να σταματήσουν φυσικά οι γεωτρήσεις».
«Δεν είμαστε αφελείς» αλλά οι χώρες της Med7 θέλουν να ξαναρχίσουν έναν «διάλογο καλή τη πίστει» δήλωσε σχετικά- προσθέτοντας πως κοινός στόχος είναι να υπάρξουν κανονικές σχέσεις, που θα επιτρέψουν να υπάρξει σταθερότητα. Από την Τουρκία ζήτησε να σταματήσει τις μονομερείς ενέργειες
Επίσης, αναφερόμενος στη Ρωσία και την Τουρκία, κατήγγειλε το «ηγεμονικό παιχνίδι των ιστορικών δυνάμεων» στη Μεσόγειο, από τη Λιβύη μέχρι τη Συρία.
«Η Μεσόγειός μας είναι σήμερα το θέατρο παρατεταμένων συγκρούσεων, στη Συρία, στη Λιβύη (…) Το ηγεμονικό παιχνίδι των ιστορικών δυνάμεων που επιδιώκουν να αποσταθεροποιήσουν όλη την περιοχή και ο ρόλος της Ρωσίας, όπως και της Τουρκίας, μας ανησυχούν», είπε σχετικά ο Γάλλος πρόεδρος.
Αναστασιάδης: Συμφωνήσαμε ότι θα αξιοποιήσουμε όλα τα μέσα
Με ιδιαίτερη ικανοποίηση χαιρέτισε «την ομόφωνη θέση, αλλά και την αποφασιστικότητα όλων των Ευρωπαίων ηγετών, όπως αποτυπώνονται στη σημερινή κοινή διακήρυξη για την ανάγκη τερματισμού των εκνόμων ενεργειών της Άγκυρας στην ΑΟΖ της Κύπρου και της Ελλάδα», ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης.
Στη δήλωσή του μετά το τέλος της Ευρωμεσογειακής Διάσκεψης, ο κ. Αναστασιάδης τόνισε ότι «με την κοινή διακήρυξη συμφωνήσαμε ότι θα αξιοποιήσουμε όλα τα μέσα στη διάθεση της ΕΕ για να αντιμετωπίσουμε την τουρκική προκλητικότητα, συμπεριλαμβανομένων πρόσθετων κυρώσεων έναντι όλων όσοι έχουν εμπλοκή στις παράνομες δραστηριότητες στην Κύπρο, καθώς και ότι το ζήτημα των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας θα συζητηθεί περαιτέρω στο προσεχές ευρωπαϊκό συμβούλιο».
Ο Πρόεδρος της Κύπρου επανέλαβε ότι «κάλεσε επανειλημμένως την Άγκυρα να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση των μεταξύ μας θαλασσίων ζωνών ή και την υποβολή, αν αρνούνται, της όλης υπόθεσης στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης».
Ενόψει της επερχόμενης συζήτησης για την Τουρκία στην ειδική σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Πρόεδρος της Κύπρου υπογράμμισε την ανάγκη ενιαίας, συνεπούς και ισχυρής αντίδρασης στην τουρκική προκλητικότητα, εφόσον δεν υπάρξει σεβασμός προς τις πρωτοβουλίες των Ευρωπαίων ηγετών και συμμόρφωσης με το διεθνές δίκαιο.
Δηλώσεις αλληλεγγύης από Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία και Μάλτα
Την αλληλεγγύη της Ισπανίας και του ισπανικού λαού στην Ελλάδα και τον ελληνικό λαό για τη Μόρια, εξέφρασε ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ. Μιλώντας για την Τουρκία, είπε πως πρέπει να παίξουμε το χαρτί της αποκλιμάκωσης και σημείωσε: «Εδώ υπάρχει η ενέργεια έναντι δύο κρατών της ΕΕ, ανήκουμε στην ίδια οικογένεια, στην ΕΕ, αλλά υπάρχει και κάτι πέρα απ′ αυτό, έχουμε κοινές δυσκολίες, υπάρχει πίεση, υπάρχουν δυσκολίες από την τουρκική πλευρά».
Όσον αφορά το μεταναστευτικό, ο Ισπανός πρωθυπουργός προσυπέγραψε όσα είπαν νωρίτερα ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Κόστα και τόνισε πως πρέπει να υπάρχει η διττή πτυχή της υπευθυνότητας και της αλληλεγγύης. Επίσης, τόνισε την ανάγκη επανεκκίνησης της ευρωμεσογειακής ατζέντας με όλα τα σημεία σύγκλισης με όλα τα κράτη της Μεσογείου και στις δύο όχθες.
Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα εξέφρασε την αλληλεγγύη του απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο υπογραμμίζοντας πως είναι πολύ σημαντικό να στηρίξουμε τις πρωτοβουλίες του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και του ύπατου εκπροσώπου Ζ. Μπορέλ . Ο Αντόνιο Κόστα ανέφερε πως στην επικείμενη σύνοδο κορυφής θα πρέπει «να λάβουμε αποφάσεις ωστε η αλληλεγγύη να μην είναι ευχολόγια αλλά να είναι κάτι αποτελεσματικό».
Ο πρωθυπουργός της Μάλτας Ρόμπερτ Αμπέλα εξέφρασε και αυτός την αλληλεγγύη του στην Ελλάδα και την Κύπρο και προσωπικά στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον πρόεδρο Αναστασιάδη. «Παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις και την κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο με μεγαλη ανησυχία» ανέφερε.
Σημείωσε ότι «η Μάλτα σύμφωνα με το Σύνταγμά της έχει μια ρήτρα ουδετερότητας και, υπό αυτό το πρίσμα, πιστεύουμε ότι η εδαφική ακεραιότητα και τα κυριαρχικά δικαιώματα κάθε χώρας θα πρέπει να γίνονται σεβαστά. Κατά την ταπεινή μου άποψη, ο διάλογος είναι ο μόνος διάλογος προς τα εμπρός και θα πρέπει να επικρατήσει», τόνισε ο κ. Αμπέλα ενώ για το μεταναστευτικό ανέφερε πως «είμαστε τρομοκρατημένοι με ότι συμβαίνει στη Λέσβο και πως το ζήτημα αξιζει μια σοβαρής δράσης».
Την αλληλεγγύη της Ρώμης στους Έλληνες και τους Κύπριους οι οποίοι «αντιμετωπίζουν μονομερείς ενέργειες από την Τουρκία» εξέφρασε ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζουζέπε Κόντε.
«Οι εντάσεις στην περιοχή» της Ανατολικής Μεσογείου «μας αφορούν όλους. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τις αμβλύνουμε», τόνισε ο Κόντε, επισημαίνοντας ότι η Ιταλία θέλει να υπάρξουν θετικές πρωτοβουλίες για να προωθηθεί ο διάλογος.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός επισήμανε ότι είναι αναγκαίο να ενισχυθούν οι πρωτοβουλίες που έχουν αναλάβει η Γερμανία και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ώστε «να αντιμετωπιστεί η πραγματική ρίζα των συγκρούσεων», όπως είπε, αλλά και για να εξευρεθούν «πραγματιστικές λύσεις».
Αναφερόμενος στο μεταναστευτικό, ο Κόντε είπε ότι η Ευρώπη θα πρέπει να καταπολεμήσει τους διακινητές ανθρώπων αλλά και να θεσμοθετήσει μηχανισμούς τέτοιους που θα επιτρέπουν τον γρήγορο επαναπατρισμό των μεταναστών.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΕΡΤ)