Το στοίχημα της μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων

Πρώτος στόχος είναι η ομαλή ολοκλήρωση της 5ης μεταμνηονιακής αξιολόγησης.
Open Image Modal
Mr.Timoty via Getty Images

Τον οδικό χάρτη που θα οδηγήσει την κυβέρνηση στο «θησαυρό» της μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων, σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο. Μπορεί οι επίσημες συζητήσεις να προσδιορίζονται χρονικά για την άνοιξη κατά τη συνεδρίαση του Eurogroup του Μαρτίου, ωστόσο στο υπουργείο Οικονομικών γνωρίζουν ότι η καλή προετοιμασία είναι το ήμισυ του παντός.

Για αυτό το λόγο και στην κυβέρνηση επιθυμούν κάθε στάδιο να προχωρήσει χωρίς εμπόδια, προκειμένου να μην αφήσουν στους Θεσμούς περιθώρια «δικαιολογιών» για νέες καθυστερήσεις. Πρώτος στόχος είναι η ομαλή ολοκλήρωση της 5ης μεταμνηονιακής αξιολόγησης η οποία θα ξεκινήσει μετά τις 20 Ιανουαρίου. Εφόσον ολοκληρωθεί «ανέφελα» οι επικεφαλής των τεχνικών κλιμακίων θα συντάξουν την έκθεση τους χωρίς «αστερίσκους» και προβληματισμούς.

Το γεγονός αυτό θα οδηγήσει σε μια δίχως επιπλοκές συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών τον Μάρτιο στο Eurogroup. Εκεί οι υπουργοί της Ευρωζώνης αναμένεται να εξετάσουν διεξοδικά την πορεία της Ελληνικής Οικονομίας, την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων και την πορεία υλοποίησης των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων. Εάν το σενάριο εξελιχθεί δίχως εκπλήξεις, η Αθήνα θα έχει εξασφαλίσει στο Eurogroup οι υπουργοί Οικονομικών να προσδιορίσουν το χρόνο που θα γίνει η συζήτηση για τη μείωση του στόχου των πρωτογενών πλεονασμάτων.

Η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων από μόνη της προφανώς και δεν αρκεί προκειμένου να κερδηθεί η «μάχη» των πλεονασμάτων. Οι Θεσμοί (και κυρίως ο ESM ) θέλει να εξασφαλίσουν ότι τα δημοσιονομικά στοιχεία εγγυώνται την ομαλή εξυπηρέτηση του χρέους. Τα υψηλά πλεονάσματα διασφαλίζουν το συγκεκριμένο όρο. Ωστόσο, το αίτημα για μείωση του στόχου αλλάζει τις ισορροπίες.

Αυτό που επιθυμούν οι δανειστές είναι να διασφαλίσουν ότι με τη νέα δημοσιονομική κατάσταση δεν θα δημιουργηθεί ζήτημα ώστε να συνεχίσει η ομαλή αποπληρωμή των δανείων που έχει λάβει η Ελλάδα. Τον προβληματισμό αυτό έχει αναλάβει να λύσει ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους. Τα στελέχη του ΟΔΔΗΧ ετοιμάζουν τη δική τους ανάλυση βιωσιμότητας Χρέους, προκειμένου να αποδείξουν ότι η χώρα μπορεί να εξυπηρετεί το χρέος της χωρίς να επιτυγχάνει κάθε χρόνο υπέρογκα πρωτογενή πλεονάσματα.

Στη διαπραγματευτική φαρέτρα θα μπουν και τα επιχειρήματα αναφορικά με την αξιοποίηση των κεφαλαίων τα οποία θα προκύψουν από τη μείωση του στόχου, αλλά και από την επιστροφή των κερδών από τα ANFAs και τα SMPs, σε επενδύσεις προκειμένου να τονωθεί η ανάπτυξη.

Σημαντικό στοιχείο σε αυτή τη διαδρομή είναι και η δημιουργία συμμαχιών προκειμένου σημαντικοί παράγοντες να στηρίξουν το Ελληνικό αίτημα. Σε σχέση με το παρελθόν έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των αξιωματούχων οι οποίοι έχουν, τουλάχιστον, την πρόθεση να στηρίξουν το Ελληνικό αίτημα. Σε αυτούς συγκαταλέγονται και ισχυροί «παίκτες» οι οποίοι ενδεχομένως μπορούν να αλλάξουν τις ισορροπίες.

Ενδεικτικό είναι ότι η μεταπήδηση της Κριστίν Λαγκάρντ από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, διατήρησε ένα σύμμαχο σε αυτή την προσπάθεια, αφαιρώντας παράλληλα  από το τραπέζι τις εξωφρενικές απαιτήσεις που είχε το Ταμείο και την «θετικά ουδέτερη» στάση που είχε η ΕΚΤ την περίοδο της θητείας του Μάριο Ντράγκι. 

Έως ότου να φτάσει βέβαια η στιγμή των τελικών αποφάσεων ο χρόνος είναι αρκετός και οι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την τελική έκβαση αρκετοί, καθώς παράγοντες με γνώση των ισορροπιών, αλλά και των διαδικασιών τοποθετούν χρονικά τις αποφάσεις ακόμα και στο τέλος του 2020