Τις τελευταίες δεκαετίες, ένας αυξανόμενος αριθμός ανθρώπων μετανάστευσε σε αστικές περιοχές, ενώ το μέγεθος και ο πληθυσμός των αγροτικών περιοχών μειώθηκε δραστικά.
Ενώ τα πάρκα και άλλοι χώροι πρασίνου συχνά θεωρούνται ωφέλιμοι για την ευημερία όσων ζουν σε πόλεις και αστικές περιοχές, μέχρι στιγμής πολύ λίγες μελέτες έχουν διερευνήσει την επίδραση αυτών των χώρων στην ψυχική υγεία.
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας Huazhong στην Κίνα διεξήγαγαν πρόσφατα μια μελέτη που διερεύνησε τη πιθανή σχέση μεταξύ της μακροχρόνιας έκθεσης σε χώρους πρασίνου κοντά στο σπίτι και δύο από τις πιο κοινές διαταραχές ψυχικής υγείας: την κατάθλιψη και το άγχος.
Τα ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν στο Nature Mental Health, υποδεικνύουν ότι η ζωή κοντά σε πάρκα και χώρους πρασίνου μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο κατάθλιψης και άγχους.
«Το ερευνητικό μας ενδιαφέρον είναι η περιβαλλοντική επιδημιολογία, η οποία επικεντρώνεται κυρίως στις επιπτώσεις της περιβαλλοντικής έκθεσης, όπως το πράσινο και οι ατμοσφαιρικοί ρύποι, στην ανθρώπινη υγεία», δήλωσε στο Medical Xpress ο Yaohua Tian, συν-συγγραφέας της εργασίας.
«Φαίνεται ότι υπάρχει συναίνεση σχετικά με τον πράσινο χώρο για το γεγονός ότι το πράσινο μπορεί να μειώσει το άγχος και να βελτιώσει τη διάθεση. Ωστόσο, αυτή ήταν απλώς μια ιδέα που είχε ριζώσει στο μυαλό μας και δεν ήμασταν ξεκάθαροι για το αν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να το υποστηρίζουν».
Ο Tian και οι συνεργάτες του ανασκόπησαν για πρώτη φορά προηγούμενες μελέτες που διερευνούσαν τη σχέση μεταξύ της εγγύτητας με τη φύση και της ψυχικής υγείας. Διαπίστωσαν ότι υπήρχαν μόνο λίγες εργασίες σχετικά με αυτό το θέμα και οι διαθέσιμες είχαν καταλήξει σε ασυνεπή συμπεράσματα.
«Ως εκ τούτου, αναλύσαμε μια μεγάλη ομάδα για να διερευνήσουμε τις επιπτώσεις της μακροχρόνιας έκθεσης στο πράσινο των κατοικιών στον κίνδυνο περιστατικών κατάθλιψης και άγχους», είπε ο Tian. «Στη συνέχεια δοκιμάσαμε περαιτέρω και συγκρίναμε τις πιθανές οδούς με τις οποίες το πράσινο μπορεί να επηρεάσει την ψυχική υγεία».
Ως μέρος της μελέτης τους, οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από 409.556 άτομα και αποθηκεύτηκαν στη βάση δεδομένων της UK Biobank.
Εξέτασαν συγκεκριμένα την απόσταση μεταξύ των συμμετεχόντων και των χώρων πρασίνου, σε συνδυασμό με τις βαθμολογίες ευεξίας που αναφέρουν οι ίδιοι, καθώς και τις νοσηλείες, τις εισαγωγές στα νοσοκομεία και τους θανάτους στην περιοχή κατοικίας τους.
«Εκτιμήσαμε το επίπεδο πρασίνου γύρω από τη διεύθυνση κατοικίας κάθε συμμετέχοντος σε 300μ, 500μ, 1.000μ και 1.500μ», εξήγησε ο Tian. «Στη συνέχεια, προσδιορίσαμε τον κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων ψυχικής υγείας για περίπου 12 χρόνια, ο οποίος καθορίστηκε από τα εθνικά αρχεία στο μητρώο θανάτων, τις εισαγωγές στο νοσοκομείο, την πρωτοβάθμια περίθαλψη και τις αυτοαναφορές».
Τα αποτελέσματα των αναλύσεων που πραγματοποιήθηκαν από τον Tian και τους συνεργάτες του υποδηλώνουν ότι υπάρχει σχέση μεταξύ της παρατεταμένης γειτνίασης με οικιστικές περιοχές πρασίνου και της συχνότητας εμφάνισης τόσο της κατάθλιψης όσο και του άγχους.
Συγκεκριμένα, προτείνουν ότι το να ζεις πιο κοντά σε πάρκα και άλλους χώρους πρασίνου μειώνει τον κίνδυνο να βιώσεις τόσο κατάθλιψη όσο και άγχος.
«Καταλήγουμε στο σημαντικό συμπέρασμα ότι η μακροχρόνια έκθεση στην οικιστική πρασινάδα σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο κατάθλιψης και άγχους και η μειωμένη ατμοσφαιρική ρύπανση στις πιο πράσινες περιοχές πιθανώς παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτή την τάση», είπε ο Tian.
«Η μελέτη μας υπονοεί επομένως ότι η επέκταση των αστικών χώρων πρασίνου θα μπορούσε να προωθήσει την καλή ψυχική υγεία».
Τα ευρήματα αυτής της εργασίας θα μπορούσαν σύντομα να εμπνεύσουν άλλες ερευνητικές ομάδες να διερευνήσουν τη σχέση μεταξύ της μακροχρόνιας έκθεσης σε φυσικό περιβάλλον και της ανθρώπινης ψυχικής υγείας ή ευεξίας.
Συλλογικά, αυτά τα έργα θα μπορούσαν να καθοδηγήσουν τις μελλοντικές προσπάθειες πολεοδομικού σχεδιασμού, ενθαρρύνοντας τις κυβερνήσεις να επενδύσουν σε νέα πάρκα ή να επεκτείνουν τις υπάρχουσες περιοχές πρασίνου.
«Σχεδιάζουμε τώρα να διεξάγουμε παρόμοιες μελέτες σε διαφορετικούς πληθυσμούς και περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας», πρόσθεσε ο Τιάν.
«Σκεφτόμαστε επίσης να πραγματοποιήσουμε μελέτες ορολογικής ανίχνευσης για να διερευνήσουμε περαιτέρω τους φυσιολογικούς μηχανισμούς που συνδέουν το πράσινο περιβάλλον με την ψυχική υγεία.»