Ένα εγκεκριμένο από τον FDA φαρμακευτικό προϊόν που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας θα μπορούσε σύντομα να συσταθεί ως θεραπεία για τη μείωση του κινδύνου της νόσου του Αλτσχάιμερ .
Αναλύοντας δεδομένα ιατρικής ασφάλισης παράλληλα με μια εργαστηριακή έρευνα για τις γενετικές και νευρολογικές επιδράσεις της σιλδεναφίλης - ενός φαρμάκου που πωλείται συνήθως με την εμπορική ονομασία Viagra - ερευνητές στις ΗΠΑ έχουν επικυρώσει τη δυνατότητα του φαρμάκου να διατηρεί τις κρίσιμες πρωτεΐνες στα νευρικά κύτταρα.
Μελέτες έχουν επανειλημμένα δείξει ότι οι αναστολείς ενζύμων που ονομάζονται αναστολείς της φωσφοδιεστεράσης (PDE) όχι μόνο έχουν την ικανότητα να προάγουν τη ροή του αίματος στο πέος, αλλά θα μπορούσαν να αποτρέψουν τον νευροεκφυλισμό που είναι υπεύθυνος για την άνοια.
Ερευνητές στις ΗΠΑ χρησιμοποίησαν κυτταροκαλλιέργειες νευρώνων που δημιουργήθηκαν από βλαστοκύτταρα που δωρίστηκαν από ασθενείς με Αλτσχάιμερ για να χαρτογραφήσουν τη μεταβολική και γενετική δραστηριότητα πίσω από τα θεραπευτικά αποτελέσματα της σιλδεναφίλης.
Μετά από πέντε ημέρες θεραπείας, οι νευρώνες που αναπτύχθηκαν στο εργαστήριο παρήγαγαν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα πρωτεϊνών tau με προστιθέμενη υπερβολική συγκέντρωση φωσφόρου, επιβεβαιώνοντας την ικανότητα του sildenafil να προστατεύει τα εγκεφαλικά κύτταρα.
Η ανάγνωση των μηνυμάτων που παράγονται από το DNA των κυττάρων βρήκε εκατοντάδες αλλαγές στην έκφραση των γονιδίων, πολλές από τις οποίες αφορούσαν τη φλεγμονή, τη διακοπή της επικοινωνίας μεταξύ των νεύρων και την καθοδήγηση των δομών των νευρικών κυττάρων.
Ενώ θα χρειαστούν πρόσθετες μελέτες για να εντοπιστεί ακριβώς πώς αυτές οι λεπτές επιρροές μπορεί να εμπλέκονται στην παθολογία πίσω από το Αλτσχάιμερ, η κατανόηση των κύριων οικογενειών γονιδίων που επηρεάζονται από το sildenafil παρείχε μια στέρεη βάση για να κατανοήσουμε γιατί λειτουργεί και ίσως γιατί ορισμένοι εγκέφαλοι αναπτύσσουν Αλτσχάιμερ αρχικά.
Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό της μελέτης χρησιμοποίησε την τεχνητή νοημοσύνη για να αναζητήσει σημάδια ότι η σιλδεναφίλη λειτουργεί σε επίπεδο πληθυσμού. Προηγούμενες μελέτες έχουν χρησιμοποιήσει δεδομένα ιατρικής ασφάλισης για να βρουν ότι η σιλδεναφίλη μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο της νόσου του Αλτσχάιμερ κατά περίπου 60%
Ωστόσο, αυτές βασίζονταν σε μια ενιαία βάση δεδομένων ασφάλισης, χάνοντας ενδεχομένως μεταβλητές που θα μπορούσαν να αποκαλύψουν ένα διαφορετικό συμπέρασμα. Επιπλέον, αυτές οι μελέτες πρότειναν ότι οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε θεραπεία για υψηλή αρτηριακή πίεση στους πνεύμονες ή πνευμονική υπέρταση (PH), δεν είδαν την ίδια πτώση στον κίνδυνο άνοιας.
Οι ερευνητές συμπεριέλαβαν τέσσερις θεραπείες που συνήθως συνταγογραφούνται για την PH στην ανάλυση των δεδομένων τους, όχι μόνο επιβεβαιώνοντας ότι η σιλδεναφίλη μείωσε τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ κατά περίπου 60% , αλλά βρήκαν ότι μείωσε τον κίνδυνο σε άτομα με πνευμονική υπέρταση τελικά.
«Μετά την υπολογιστική ενσωμάτωση αυτού του μεγάλου όγκου δεδομένων, είναι ικανοποιητικό να βλέπουμε τις επιδράσεις της σιλδεναφίλης στους ανθρώπινους νευρώνες και τα αποτελέσματα των ασθενών στον πραγματικό κόσμο», λέει ο βιοϊατρικός πληροφορικός της Cleveland Clinic και ο πρώτος συγγραφέας Feixiong Cheng.
«Πιστεύουμε ότι τα ευρήματά μας παρέχουν τα στοιχεία που απαιτούνται για κλινικές δοκιμές για την περαιτέρω εξέταση της πιθανής αποτελεσματικότητας του sildenafil σε ασθενείς με νόσο του Αλτσχάιμερ».
Με τη σιλδεναφίλη να έχει ήδη λάβει την έγκριση του FDA για τη στυτική δυσλειτουργία, η επίδειξη της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητάς του στη μείωση του κινδύνου Αλτσχάιμερ θα μπορούσε να προσφέρει στις υγειονομικές αρχές ένα γρήγορο μέσο αντιμετώπισης αυτού που φαίνεται να είναι ένα αυξανόμενο κύμα άνοιας.
Οι γηράσκοντες πληθυσμοί σε όλο τον κόσμο μπορούν να αναμένουν ότι ο αριθμός των ατόμων που ζουν με άνοια θα διπλασιάζεται σχεδόν κάθε 20 χρόνια, από λίγο λιγότερο από 80 εκατομμύρια στο τέλος αυτής της δεκαετίας σε σχεδόν 140 εκατομμύρια μέχρι τα μέσα του αιώνα.
Εάν έχουμε ήδη ένα χάπι στο χέρι που μπορεί να κρατήσει αυτούς τους αριθμούς χαμηλούς, η έρευνα όπως αυτή θα είναι ζωτικής σημασίας για να αποδείξει την αξία του.
Αυτή η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Journal of Alzheimer’s Disease.