Το Μονομελές Πρωτοδικείου Σύρου αποφάνθηκε ότι δεν επιτρέπεται ο χτύπος καμπάνας εκκλησίας σε ώρες κοινής ησυχίας, ούτε για λατρευτικούς σκοπούς.
Στη Δικαιoσύνη προσέφυγε κάτοικος της Μήλου, το σπίτι της οποίας βρίσκεται δίπλα σε ενοριακό ναό και η οποία, όπως αναφέρεται στη δικαστική απόφαση, υποστήριξε ότι «εξαιτίας των εκπομπών ήχου το κωδωνοστασίου έχει υποστεί βλάβη η ψυχική της υγεία, με αποτέλεσμα να προσβάλλεται παράνομα η προσωπικότητά της».
Όπως αποδείχτηκε από τις καταθέσεις των μαρτύρων στο ακροατήριο, τις ένορκες βεβαιώσεις και όλα τα έγγραφα που προσκόμισαν οι διάδικοι, ο συγκεκριμένος ενοριακός ναός διατηρεί κωδωνοστάσιο στον Τριοβάσαλο Μήλου και «έχει ρυθμίσει με αυτοματοποιημένο τρόπο να χτυπούν οι καμπάνες ακόμα και τις ώρες κοινής ησυχίας, όχι μόνο για να ειδοποιούν τους πιστούς για τις τελούμενες ακολουθίες αλλά και για τη σήμανση ωρών και ημιώρων, σε τέτοια ένταση ώστε να εκπέμπονται θόρυβοι πέρα από τα ανεκτά όρια».
Η δικαστική απόφαση
Η ενάγουσα προσκόμισε ιατρική βεβαίωση αποδεικνύοντας ότι ο θόρυβος της καμπάνας επιδεινώνει διαρκώς την υγεία της σε σημείο πια που δυσκολεύεται ακόμα και ουσιωδώς στην εκπλήρωση των εργασιακών της υποχρεώσεων ως ελεύθερης επαγγελματία.
Σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση, «η κατάσταση που δημιουργείται με τη χρήση της καμπάνας του ναού ως ρολογιού επιδεινώνει τα προβλήματα της υγείας της αιτούσας και δεν είναι υποχρεωμένη να το ανέχεται, ενώ η σύνδεση της καμπάνας με το ρολόι δεν εξυπηρετεί στην πραγματικότητα κανένα ουσιώδη σκοπό. Η λατρευτική αποστολή της καμπάνας είναι ένα καλεί τους πιστούς στη Θεία Λειτουργία, πράγμα που η αιτούσα δεν το αμφισβητεί καθόλου. Ζητάει να υποχρεωθεί προσωρινά η παύση του κωδωνοστασίου του ναού ως ρολογιού με παραγωγή ήχου και να επιτρέπεται χρήση του κωδωνοστασίου μόνο για την εξυπηρέτηση των θρησκευτικών και λειτουργικών αναγκών που προστατεύονται από άρθρο του Συντάγματος με εξαίρεση της ώρες κοινής ησυχίας. Η εξαίρεση αυτή δεν ισχύει για τις δεσποτικές και θεομητορικές εορτές».
Επί της ουσίας, δηλαδή, παρόλο που η αιτούσα δεν ζητούσε να απαγορευτεί η χρήση της καμπάνας για θρησκευτικούς και λατρευτικούς σκοπούς της εκκλησίας, το Πρωτοδικείο Σύρου έκανε ένα βήμα περαιτέρω ορίζοντας ότι δεν επιτρέπεται ο χτύπος της καμπάνας ούτε για λατρευτικούς σκοπούς σε ώρες κοινής ησυχίας.
Είναι η πρώτη φορά που ελληνικό δικαστήριο αποφαίνεται κάτι τέτοιο, παρότι έχουν υπάρξει και άλλες δικαστικές αποφάσεις για περιορισμούς σε χρήση καμπάνας εκκλησιών.
Σύμφωνα με το δικαστήριο, «για κάθε παράνομο χτύπημα της καμπάνας, ο ιερός ναός θα καταβάλει στην αιτούσα ως χρηματική ποινή το ποσό των 200 ευρώ».
Από τις απαγορεύσεις εν ώρα κοινής ησυχίας το δικαστήριο εξαίρεσε τις εξής μεγάλες γιορτές: Περιτομή, Θεοφάνεια, Υπαπαντή, Βαΐων, Άγια Πάθη, Ανάσταση, Ανάληψη, Πεντηκοστή, Αγ. Πνεύματος, Μεταμόρφωση, Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, Χριστούγεννα, Ευαγγελισμός, Ζωοδόχος Πηγή, Κατάθεση της Τιμίας Εσθήτος της Θεοτόκου, Κοίμηση της Θεοτόκου, Κατάθεση της Τιμίας Ζώνης, Γέννηση της Θεοτόκου, Αγία Σκέπη της Θεοτόκου, Εισόδια της Θεοτόκου και Σύναξις της Θεοτόκου.
Το έγγραφο της απόφασης
«Η απόφαση είναι εξαιρετικά ζυγισμένη»
Σε δήλωσή του ο δικηγόρος που εκπροσώπησε την κάτοικο της Μήλου, Βασίλης Σωτηρόπουλος, δήλωσε:
«Για πρώτη φορά μια δικαστική απόφαση προβαίνει σε λεπτομερή έλεγχο εφαρμογής του συνταγματικού αγαθού της κοινής ησυχίας, με τη θρησκευτική ελευθερία. Ο δικαστής δηλαδή είχε μπροστά του μια αστυνομική διάταξη του 1996 που ορίζει ώρες κοινής ησυχίας, χωρίς βέβαια αυτή η διάταξη να έχει κάποια εξαίρεση για τις καμπάνες. Εάν το εφάρμοζε αυτούσιο, θα απαγόρευε απολύτως την καμπάνα σε όλες τις ώρες κοινής ησυχίας, άρα δεν θα μπορούσε να ηχήσει το καμπαναριό ούτε στο “Χριστός Ανέστη” στις 12.00 το βράδυ!
»Επειδή όμως η αστυνομική διάταξη ισχύει παράλληλα με υπέρτερους κανόνες δικαίου, όπως η συνταγματική ελευθερία της θρησκευτικής λατρείας, ο δικαστής έκρινε ότι για τις 21 μεγάλες εορτές της χριστιανοσύνης, τις οποίες απαριθμεί διεξοδικά και για τη γιορτή του τοπικού αγίου Σπυρίδωνος, κάμπτεται η κοινή ησυχία και μπορεί να ηχήσει η καμπάνα. Αυτό μπορεί σε κάποιους να μην αρέσει, διότι υπάρχουν και όσοι δεν θέλουν να ακούγεται καθόλου η καμπάνα, ούτε στις μεγάλες γιορτές, ενώ υπάρχουν και οι άλλοι που δεν θέλουν κανέναν περιορισμό απολύτως ώστε οι καμπάνες να χτυπούν συνέχεια από το πρωί μέχρι το βράδυ.
»Ο ρόλος της Δικαιοσύνης είναι η στάθμιση, το ζύγισμα των πραγμάτων ώστε να μπορούν όλα τα μέλη της τοπικής κοινωνίας να συνυπάρξουν χωρίς το δικαίωμα του ενός να παραβιάζει το δικαίωμα του άλλου. Θεωρώ ότι, από αυτή την άποψη, η απόφαση είναι εξαιρετικά ζυγισμένη και θα πρέπει να περιβληθεί τον τύπο του Νόμου, ώστε να διέπει τη λειτουργία της καμπάνας σε όλη την επικράτεια για να μη χρειάζεται κάθε δικαστήριο κάθε περιοχής να επαναλαμβάνει τα ίδια και τα ίδια».