«Δεν είχα πρόβλημα να αναλάβω την πολιτική ευθύνη αν είχαν γίνει πραγματικές ζημιές στο Τατόι. Πραγματικές ζημιές δεν έγιναν. Ο Πρωθυπουργός μπορεί να αξιολογήσει τι έκανε κάθε υπουργός και υπουργείο», ήταν η απάντηση της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, σε ερώτηση που δέχτηκε σε σημερινή συνέντευξη τύπου παρουσία υπηρεσιακών παραγόντων σχετικά με την αποτίμηση των καταστροφών στα πρώην βασιλικά κτήματα στο Τατόι. Σε ερώτηση, δε, γιατί καθυστέρησε να ενημερώσει για τις καταστροφές στο Τατόι απάντησε: «Όπως έχει ήδη αναφερθεί από την κυβερνητική εκπρόσωπο, η επιλογή ήταν την ώρα της μάχης να μιλά ένας, η πολιτική προστασία. Χθες έγινε το υπουργικό συμβούλιο και σήμερα σας ενημερώνουμε, τηρώντας τη διαδικασία που υπέδειξε η κυβέρνηση».
Οπως σημείωσε η ίδια: «Χάσαμε μεγάλο μέρος του δάσους. Δεν είναι αμελητέο δεν είναι εύκολο να το αποδεχθεί κανείς».
Ως προς τον οικιστικό ιστό του Τατοϊου, ωστόσο, οι απώλειες δεν ήταν μεγάλες χάρη στην παρέμβαση όλων κυρίως της πολιτικής προστασίας, της πυροσβεστικής και της αστυνομίας με συντονισμένες προσπάθειες δικών μας υπηρεσιών, όπως σημείωσε.
Οπως επίσης ανέφερε, οι ζημιές καταγράφηκαν σε επτά κτήρια: οικία Στουρμ, κτήριο τηλεπικοινωνιών, οικία φροντιστή, κτήριο φρουράς τάφων, κτήρια δασονομείου, κτήριο προσωπικού, διευθυντήριο.
Οι ζημιές, σημείωσε η ίδια, δεν δημιούργησαν περισσότερα δομικά προβλήματα απ’ αυτά που υπήρχαν. Κάηκαν στέγες κάποιες εξ αυτών ήταν νεότερες, - σωστικές επεμβάσεις του ΥΥΠΟΑ - κι άλλες στέγες ήταν μισογκρεμισμένες και κάηκαν και ξύλινα κουφώματα που επίσης είχαν αποκατασταθεί από το ΥΠΠΟ ή ήταν ψευτοκουφώματα.
Για τα κτίρια φρουράς τάφων, προσωπικού, διευθυντηρίου και δασονομείου ξεκινούν ήδη οι μελέτες τους, με αυτεπιστασία. Οι μελέτες αυτές θα έχουν ολοκληρωθεί στο τέλος του 2021, ενώ η χρηματοδότηση είναι εξασφαλισμένη από το ΕΣΠΑ 2021-2027.
Για τα κινητά αντικείμενα η υπουργός είπε: Τα κοντέινερς (που τα συμπεριλαβάνουν) έμειναν άθικτα από τη φωτιά. Το πρόβλημα παρουσιάστηκε σε δυο οικίσκους σε άμεση γειτνίαση με το κτήριο των ανακτόρων. Ο ένας κατεστράφη μερικώς και ο άλλος ολοσχερώς. Αυτός που καταστράφηκε ολοσχερώς περιείχε αντικείμενα που σύμφωνα με την αρμόδια Διεύθυνση ήταν μικρής αξίας και σε κακή κατάσταση διατήρησης. Το υλικό είχε ήδη αξιολογηθεί από τη Διεύθυνση Συντήρησης και τα αντικείμενα που είχαν κριθεί σημαντικά είχαν μεταφερθεί σε άλλους χώρους. Υπήρχε κάποια οικοσκευή, μαγειρικά σκεύη, μια ραπτομηχανή, προστατευτικά τζακιών (που δεν έχουν ιδιαίτερα προβλήματα καθ′ ότι μεταλλικά), η δεύτερη διαλογή κάβας και κάποιο χαρτώο υλικό που δεν ήταν ιδιαίτερα αξιόλογο.
Η κυρία Μενδώνη δέχτηκε κι έντονες ερωτήσεις γιατί ενώ το 2016 η τότε ηγεσία του ΥΠΠΟ είχε μεταφέρει μέρος των αντικειμένων από το Τατόι στο Μουσείο Νεότερου Πολιτισμού, η νυν ηγεσία αποφάσισε την επιστροφή τους πίσω στο κτήμα. «Το 2016-2017 αποφασίστηκε η μεταφορά αντικειμένων από τα κοντέινερς σε άλλους χώρους, χωρίς οι υπηρεσίες να έχουν δώσει τη συγκατάθεση τους. Τα κινητά αντικείμενα αποτελούν ένα ενιαίο κι αδιαίρετο σύνολο άμεσα συνδεδεμένο με τα κτήρια. Οι συλλογές δεν πρέπει να διασπώνται. Επίσης το 2016 όταν αποφασίστηκε η μεταφορά τους από το κτήμα ήταν πολύ λιγότερα τα αντικείμενα απ′ ότι σήμερα. Τα αυτοκίνητα κι οι άμαξες είναι στοιβαγμένα με χιλιάδες άλλα από πάνω τους. από τα οποία έγινε η επιλογή σε σχέση με αυτά που έχουμε σήμερα. Πέντε με 6.000 αντικείμενα μεταφέρθηκαν το 2017 στο Μουσείο Νεότερου Πολιτισμού. Θα είχαν καταστραφεί άμαξες, στολές, υφάσματα, χαρτώο υλικό ιστορικό. Υπάρχουν έγγραφα στα οποία οι συντηρητές έλεγαν ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την φύλαξή τους (εκεί). Το Μουσείο αυτό έχει μπει στην τελική ευθεία για να αποδοθεί στο κοινό το 2023. Ετσι αποφασίστηκε να μεταφερθεί αυτός ο αριθμός των αντικειμένων στο Τατόι προκειμένου το σύνολο να αποκτήσει ξανά την ενότητά του», απάντησε.
Λέχτηκαν και γράφτηκαν πολλά για επενδυτικά σχέδια στο Τατόι. Αυτά δεν ισχύουν, είπε η Λ. Μενδώνη. Παραμένουμε στον στόχο και σχεδιασμό μας όπως προβλέπεται στην μελέτη βιωσιμότητας που εφαρμόζουμε. Υπάρχει διυπουργική επιτροπή προκειμένου να καθένας να λειτουργήσει συντονισμένα κατά αρμοδιότητα στην αποκατάσταση του κτήματος.
Από το τέλος Μαρτίου, όπως ανακοίνωσε, έγινε επίσης υπογειοποίηση δικτύων ΔΕΔΔΗΕ, συστηματική αποψίλωση, συστηματική καταγραφή κινητών αντικειμένων και διαδικασίες για διαγωνισμούς αποκατάστασης κτηρίων.
Προχωρούν, τέλος, οι διαδικασίες για την εφαρμογή του σχεδίου αποκατάστασης των κτιρίων, όπως προβλέπεται στη μελέτη βιωσιμότητας. «Αναθέσαμε ήδη τη μελέτη για τη σωστή αναδάσωση του ιστορικού πυρήνα και στα 1.600 στρέμματα και ευρύτερα στα 6.000 στρέμματα».
Σχετικά με άλλες περιοχές που επλήγησαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές ανέφερε ότι (ως προς τα αρχαιολογικά μνημεία) η εικόνα που έχουμε είναι ότι στην Εύβοια δεν έχουμε σχεδόν κανένα πρόβλημα ως σήμερα, στην δε Λακωνία τα προβλήματα που προκύπτουν σε μεταβυζαντινούς ναούς είναι εξαιρετικά περιορισμένα.
Οι φωτογραφίες προέρχονται από το Τμήμα Μελετών και Έργων Αναστήλωσης Μνημείων, Μουσείων και Πολιτιστικών Κτιρίων του ΥΠΠΟΑ.
Οι φωτογραφίες μετά τη φωτιά έχουν ληφθεί στις 10 Αυγούστου 2021.