Μήνυμα του ΝΑΤΟ στα Σκόπια: Η ένταξη περνά από την Ελλάδα

Μήνυμα του ΝΑΤΟ στα Σκόπια: Η ένταξη περνά από την Ελλάδα
Open Image Modal
Anadolu Agency via Getty Images

Να συνεχίσουν τις προσπάθειες για την εξεύρεση λύσης στο θέμα της ονομασίας καλεί Αθήνα και Σκόπια το ΝΑΤΟ.

Με αποκλειστικές δηλώσεις στο «Εθνος της Κυριακής», ανώτεροι αξιωματούχοι της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας προτρέπουν τα Σκόπια να συνεχίσουν τις μεταρρυθμίσεις, διότι και αυτές αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει μέλος ένα κράτος.

Από πλευράς ΝΑΤΟ τονίζεται ακόμη ότι όλες οι αποφάσεις των χωρών-μελών του -άρα και αυτών που αφορούν στη διεύρυνση- λαμβάνονται με ομοφωνία.

Συνεπώς, η ένταξη της ΠΓΔΜ εξαρτάται από τη σύμφωνη γνώμη της Ελλάδας.

Σε ερώτηση του «Εθνους της Κυριακής» για το πώς βλέπει το ΝΑΤΟ τις εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις και στη διπλωματική κινητικότητα που αναπτύσσεται τις τελευταίες ημέρες, καθώς και για το αν υπάρχει αισιοδοξία ότι η ΠΓΔΜ θα λάβει πρόσκληση για ένταξη στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουλίου, ανώτεροι αξιωματούχοι της Συμμαχίας δηλώνουν αισιόδοξοι, υπογραμμίζοντας ότι θα υποστηρίξουν τις περαιτέρω προσπάθειες για εξεύρεση λύσης. Ειδικότερα, τονίζουν: «Mας δημιουργεί αισιοδοξία η πρόσφατη πρόοδος στο θέμα της ονομασίας και υποστηρίζουμε περαιτέρω προσπάθειες για εξεύρεση λύσης. Οι σύμμαχοι συμφώνησαν ότι το ΝΑΤΟ θα προσκαλέσει την ΠΓΔΜ (η Τουρκία έχει αναγνωρίσει τη «Δημοκρατία της Μακεδονίας» με το συνταγματικό της όνομα) να γίνει μέλος της Συμμαχίας όταν βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση στο θέμα του ονόματος, μέσα στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών».

Η δήλωση αυτή έχει τη σημασία της, καθώς έρχεται λίγα 24ωρα πριν από την επίσκεψη του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ στην ΠΓΔΜ. Σύμφωνα με επίσημη ενημέρωση από την κυβέρνηση των Σκοπίων, ο Γενς Στόλτενμπεργκ προγραμματίζει να επισκεφτεί τη γείτονα χώρα την Τετάρτη και την Πέμπτη, και εκτός από τις συναντήσεις με την πολιτική ηγεσία θα εκφωνήσει και ομιλία στο Κοινοβούλιο της ΠΓΔΜ.

Την προσεχή Τετάρτη, άλλωστε, έχει προγραμματιστεί και η συνάντηση του ειδικού διαμεσολαβητή του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, με τους διαπραγματευτές Αδαμάντιο Βασιλάκη και Βάσκο Ναουμόφσκι, στη Νέα Υόρκη.

Το ΝΑΤΟ, όμως, κρίνει σκόπιμο να υπενθυμίσει στα Σκόπια τη δεδομένη χρονική στιγμή ότι, εκτός από το θέμα της ονομασίας, είναι σημαντικό να προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις που η νέα κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ έχει ξεκινήσει.

«Η ένταξη στο ΝΑΤΟ εξαρτάται ακόμη από τις αποτελεσματικές μεταρρυθμίσεις προς την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών και των κανόνων δικαίου. Είναι πρώιμο να εικάσουμε ποια θα είναι ατζέντα της Συνόδου Κορυφής της Συμμαχίας τον Ιούλιο. Είναι σημαντικό να τονίσουμε, όμως, ότι όλες οι αποφάσεις στο ΝΑΤΟ, συνεπώς και αυτή για την ένταξη μελών στους κόλπους του, λαμβάνονται με ομοφωνία των 29 Συμμάχων» τονίζεται στη δήλωση προς το «Εθνος της Κυριακής».

Την ίδια στιγμή, το γεωπολιτικό περιβάλλον στα Δυτικά Βαλκάνια, όπως διαμορφώνεται τα τελευταία χρόνια, απασχολεί το ΝΑΤΟ. Η επιρροή που επιζητεί η Ρωσία στην περιοχή, η ύπαρξη ακραίων ισλαμικών οργανώσεων, καθώς και η ανάγκη για σταθερότητα και ασφάλεια αποτελούν βασικούς λόγους για να προσδεθούν οι χώρες της περιοχής στους ευρωατλαντικούς θεσμούς.

«Παραμένουμε πλήρως προσηλωμένοι στον στόχο της διατήρησης της σταθερότητας και της ασφάλειας των Δυτικών Βαλκανίων. Από το 1999 οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ έχουν συμβάλει στη διατήρηση της ειρήνης στο Κόσοβο και βοήθησαν στην εδραίωση των νέων χωρών και των τοπικών κοινωνιών. Αυτό έχει κάνει την περιοχή πιο ασφαλή και πιο σταθερή. Εχουμε γραφεία στο Σεράγεβο, στο Βελιγράδι και στα Σκόπια, για να προωθούμε τον πολιτικό διάλογο και να συμβάλουμε σε πρακτικά ζητήματα. Δύο χώρες στην περιοχή έχουν προοπτική να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ. Και έχουμε ενισχυμένη συνεργασία με όλες τις υπόλοιπες, συμπεριλαμβανομένης της Σερβίας. Το ΝΑΤΟ υποστηρίζει τις ευρωατλαντικές φιλοδοξίες των χωρών στην περιοχή. Δημοκρατικές αξίες, κράτος δικαίου, εσωτερικές μεταρρυθμίσεις και σχέσεις καλής γειτονίας είναι σημαντικές για την περιφερειακή σταθερότητα» αναφέρουν οι ίδιοι αξιωματούχοι.

Και καταλήγουν: «Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να βοηθάμε τις χώρες της περιοχής στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Αυτό είναι προς όφελος των πολιτών τους, των χωρών τους και ολόκληρης της ευρωατλαντικής οικογένειας. Οι πόρτες της Συμμαχίας είναι ανοιχτές για όποια χώρα πληροί τις προϋποθέσεις».

Eκτός από το ΝΑΤΟ, θετικό κλίμα για την εξεύρεση λύσης στο ζήτημα της ονομασίας καλλιεργείται και από τα δύο υπουργεία Εξωτερικών, Ελλάδας και ΠΓΔΜ. Ο Νίκος Κοτζιάς είχε συνάντηση την Πέμπτη με τον ομόλογό του Νικολά Ντιμιτρόφ στη Θεσσαλονίκη, μετά την οποία και οι δύο άνδρες εξέφρασαν την προσδοκία ότι στη συνάντηση που θα έχει ο Μάθιου Νίμιτς με τους διαπραγματευτές θα διατυπωθεί ένα αρχικό πλαίσιο εντός του οποίου θα προωθηθεί η διαδικασία.

Μάλιστα, η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών ανέφερε ότι «οι δύο υπουργοί συζήτησαν επί της ακολουθητέας μεθοδολογίας, της προσέγγισης των δύο πλευρών και του πλαισίου που αφορά στο ζήτημα της ονομασίας, ενώ συμφώνησαν όπως αναλάβουν ενεργότερο ρόλο στις συζητήσεις για να υπερβούν τη διαφορά στο θέμα του ονόματος».

Στα τέλη Ιανουαρίου -εκτός απροόπτου- αναμένεται να υπάρξει και συνάντηση στο Νταβός μεταξύ των πρωθυπουργών της Ελλάδας και των Σκοπίων, σηματοδοτώντας τον δύσκολο και μακρύ δρόμο για την επίτευξη συμφωνίας, ενώ σημαντικό ρόλο θα παίξει και ένα ενδεχόμενο δημοψήφισμα που ήδη σχεδιάζεται στα Σκόπια.