Μεράλ Ακσενέρ: Ο Δούρειος Ίππος των Καρτέλ

Το παιχνίδι των εκλογών στην Τουρκία
|
Open Image Modal
Anadolu Agency via Getty Images

Η Λύκαινα Μεράλ Ακσενέρ, ξεκίνησε την πολιτική της καριέρα με την υποστήριξη της Τανσού Τσιλέρ, της μοναδικής μέχρι σήμερα γυναίκας πρωθυπουργού της Τουρκίας (25 Ιουνίου 1993 – 6 Μαρτίου 1996).

Από τον Νοέμβριο του 1996 και μέχρι το τέλος Ιουνίου 1997 η Μεράλ Ακσενέρ υπηρέτησε στην κρίσιμη θέση της Υπουργού Εσωτερικών στην κυβέρνηση συνασπισμού που δημιουργήθηκε από το κόμμα του Ορθού Δρόμου (Doğru Yol Partisi, DYP) και του ισλαμικού κόμματος της Ευημερίας (Refah Partisi, RP). Είχε αντικαταστήσει τον Μεχμέτ Αγάρ, ο οποίος υποχρεώθηκε να παραιτηθεί όταν αποκαλύφθηκε η συμμετοχή του στο σκάνδαλο Σουσουρλούκ - αργότερα (2012) φυλακίστηκε σαν «εγκέφαλος εγκληματικής οργάνωσης».

Η Μεράλ Ακσενέρ εντάχθηκε τον Ιούλιο του 2001 στο κόμμα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, για να το εγκαταλείψει ένα μήνα αργότερα και να ενταχθεί στο εθνικιστικό κόμμα των Γκρίζων Λύκων (MHP) του Ντεβλέτ Μπαχτσελί. 

Η Μεράλ Ακσενέρ επανεξελέγη στις εκλογές του 2007 και του 2011 με το  εθνικιστικό κόμμα του Ντεβλέτ Μπαχτσελί το οποίο είχε ανέκαθεν (και έχει) πολύ στενούς δεσμούς συνεργασίας με το Βαθύ Κράτος, τα διάφορα καρτέλ και τον υπόκοσμο της Τουρκίας.

Την εποχή εκείνη ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί έβριζε συνεχώς τον Ρ. Τ. Ερντογάν με τους χειρότερους χαρακτηρισμούς, βλέποντας την εκλογική του δύναμη να εκτοξεύεται στις εκλογές του 2011 στο 13% και στις εκλογές του 2015 να ξεπερνά το 16%.

Ξαφνικά, μετά το πραξικόπημα του 2016 έκανε στροφή 180 μοιρών και εγκαινίασε συνεργασία με τον Ρ. Τ. Ερντογάν η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα, εδραιώνοντας σε όλο τον τουρκικό κρατικό μηχανισμό το Βαθύ Κράτος, τα διάφορα καρτέλ (με κυρίαρχο το καρτέλ των κατασκευαστικών) και τον υπόκοσμο της Τουρκίας με εκτεταμένο εμπόριο ναρκωτικών και κάθε κατηγορίας παρανομία.

Η Μεράλ Ακσενέρ, σύμφωνα με τον Τούρκο δημοσιογράφο Memduh Bayraktaroglou (την γνωρίζει καλά από την περίοδο 1999-2002 που υπήρξε Πρόεδρος του Κόμματος Ορθού Δρόμου), υποστηριζόμενη από ένα πανίσχυρο παρασκήνιο ζάμπλουτων που δεν βάζουν όλα τους τα αυγά μέσα σε ένα μόνο καλάθι, αποχώρησε από το εθνικιστικό κόμμα παίρνοντας μαζί της και ένα τμήμα των «χορηγών» του κόμματος (Βαθύ Κράτος, Καρτέλ, Μαφία).

Στις 25 Οκτωβρίου 2017, ίδρυσε το «δικό της» Καλό Κόμμα (Iyi Parti), με πραγματικό όμως αφεντικό τους ζάμπλουτους «χορηγούς» του παρασκηνίου – από χρηματιστές και κατασκευαστές  μέχρι «προσωπικότητες» του υπόκοσμου.

Άρχισε αμέσως να ακολουθεί την ίδια, «δοκιμασμένη» στρατηγική του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, βρίζοντας καθημερινά το καθεστώς του Ρ. Τ. Ερντογάν και βλέποντας σταδιακά την εκλογική της επιρροή να αυξάνεται.

Η Μεράλ Ακσενέρ διακρίθηκε ιδιαίτερα για την σφοδρότητα των επιθέσεων της εναντίον του Ερντογάν (ο οποίος το 2019 της έκανε και μήνυση),  εντάχθηκε στην Συμμαχία των 6 κομμάτων της αντιπολίτευσης που στόχευε στην ανατροπή του συστήματος του «ενός ανδρός» το οποίο επέβαλε στην Τουρκία ο Ρ. Τ. Ερντογάν και στην επαναφορά του παλαιού συστήματος, διευρύνοντας συνεχώς την εκλογική της βάση.

Καθώς (θεωρητικά) οι εκλογές πλησιάζουν και όλες οι δημοσκοπήσεις αποκλείουν επανεκλογή Ερντογάν με γνήσιες και αδιάβλητες εκλογές, η Μεράλ Ακσενέρ απέκτησε ιδιαίτερη βαρύτητα μέσα στο τουρκικό πολιτικό σύστημα.  

Την 1η Μαρτίου 2023 ο Ερντογάν επανέλαβε την 14η Μαΐου 2023 σαν ημέρα διεξαγωγής εκλογών (οι εκλογές δεν έχουν ακόμα προκηρυχθεί επίσημα) και την 2.α Μαρτίου 2023 η «Συμμαχία των 6» υπέγραψε πρωτόκολλο για τον κοινό της υποψήφιο (Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου), αλλά επιφυλάχθηκε να ανακοινώσει το όνομα του σε λίγες μέρες.

Από το σημείο αυτό φαίνεται πως αναλαμβάνουν δράση οι «χορηγοί» της Ακσενέρ οι οποίοι της «τραβούν τ΄ αυτί» γιατί ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ανταποκρινόμενος σε καθολική λαϊκή απαίτηση έχει κατ΄ επανάληψη επαναλάβει την υπόσχεση «να ζητήσει λογαριασμό» από κάθε κατηγορίας διαπλεκόμενο, είτε πρόκειται για την «Συμμορία των 5 κατασκευαστικών», είτε για διάφορους διαπλεκόμενους επιχειρηματίες, είτε για σύσσωμο τον τουρκικό υπόκοσμο – δηλαδή τους «χορηγούς» και τα πραγματικά «αφεντικά» της Μεράλ Ακσενέρ!  

Έτσι την αμέσως επόμενη, η Μεράλ Ακσενέρ ανακοίνωσε την επίσημη αποχώρηση της από την «Συμμαχία των 6» με «αιτία» (δήθεν) την μη αποδοχή της υποψηφιότητας Κεμάλ Κιλιντσντάρογλου στην οποία όμως συμφώνησαν οι υπόλοιποι πέντε αρχηγοί.

Η ίδια η Ακσενέρ πρότεινε τους δύο (Κεμαλικούς) Δημάρχους Άγκυρας και Κωνσταντινούπολης, οι οποίοι φυσικά απέρριψαν αμέσως κάθε ιδέα να γίνουν υποψήφιοι εναντίον του αρχηγού του δικού τους κόμματος. Επί πλέον αποτελεί πολιτική πρόκληση να απορρίπτεις τον αρχηγό της αντιπολίτευσης σαν υποψήφιο και να προτείνεις δύο στελέχη όχι του δικού σου κόμματος, αλλά του κόμματος της αντιπολίτευσης τον αρχηγό της οποίας απορρίπτεις! Η πολιτικά καταστροφική αυτή δραστηριότητα είναι άγνωστο ακόμα πόσο θα στοιχίσει τόσο στην ίδια την Ακσενέρ όσο και στα «αφεντικά» του παρασκηνίου.

Συμπεράσματα:  Η εκλογική «αδυναμία» του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, συνεταίρου του Ρ. Τ. Ερντογάν (κατά πάσα πιθανότητα παραμένει εκτός κοινοβουλίου σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, γιατί δεν συγκεντρώνει πλέον ούτε το μειωμένο ποσοστό 7%), επέβαλε στους ίδιους «χορηγούς» των δύο εθνικιστικών κομμάτων, την προσπάθεια αντικατάστασης του Ντεβλέτ Μπαχτσελί με την Μεράλ Ακσενέρ στην «κυβερνητική συμμαχία», με την ελπίδα να συνεχιστεί απρόσκοπτα η εξουσία του καθεστώτος.  

Η επόμενη πολιτική κίνηση φαίνεται ότι θα είναι η κατά 180 μοίρες στροφή της Μεράλ Ακσενέρ και η προσχώρηση της στην «κυβερνητική συμμαχία» (το ίδιο ακριβώς έργο έχει ξαναπαιχτεί και το 2016), προκειμένου να αναπτερωθούν οι ελπίδες του καθεστώτος να παραμείνει στην εξουσία, με την βοήθεια βέβαια και εκτεταμένης νοθείας.

Όλα αυτά βέβαια είναι υπολογισμοί «χωρίς τον ξενοδόχο»:

1. Είναι άγνωστο το ποσοστό που θα φύγει σίγουρα από το κόμμα της Μεράλ Ακσενέρ προς τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, εάν τελικά «προσχωρήσει» στην «κυβερνητική συμμαχία» πριν από τις εκλογές.

2. Η συμμαχία της αντιπολίτευσης μπορεί τώρα να διευρυνθεί με την (άμεση ή έμμεση) συμμετοχή του φιλοκουρδικού HDP το οποίο είχε αποκλειστεί από την «Συμμαχία των 6» κατόπιν απαίτησης της Μεράλ Ακσενέρ. Αυτό ακριβώς αποτελεί τον εφιάλτη τόσο της Μεράλ Ακσενέρ όσο και των «χορηγών» της.

3. Ο εφιάλτης αυτός είναι τόσο μεγάλος, ώστε πιθανόν να την οδηγήσει, έστω προσχηματικά, πίσω στο «Τραπέζι των 6» με μόνο στόχο να εμποδίσει την παρουσία του φιλοκουρδικού HDP ή να καθυστερήσει την προσχώρηση της στην «κυβερνητική συμμαχία» για μετά τις εκλογές προσπαθώντας να κρατήσει την εκλογική της πελατεία.

Η παρωδία των τουρκικών εκλογών, με μοναδικό στόχο την διαιώνιση της εξουσίας του καθεστώτος, θα έχει σίγουρα και άλλες σημαντικές «πράξεις», αλλά η μεγάλη λαϊκή αγανάκτηση προς το καθεστώς, κάλλιστα θα μπορούσε να μετατραπεί σε τσουνάμι που θα το πνίξει ολόκληρο…

 ***

* Λεωνίδας Κουμάκης: Νομικός, Συγγραφέας, Αρθρογράφος-Αναλυτής, μέλος του International Hellenic Association. Το αυτοβιογραφικό, διαχρονικό βιβλίο του «Το Θαύμα-Μια πραγματική ιστορία», το οποίο αναφέρεται στην μεθοδική εξολόθρευση του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης από το τουρκικό κράτος, υπάρχει εντελώς δωρεάν στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του ΙΗΑ, τόσο στην Ελληνική όσο και στην Αγγλική γλώσσα.