Ο άνθρωπος δεν είναι το μόνο είδος που σώζει ζωές μέσω χειρουργικών επεμβάσεων: Σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Current Biology, μυρμήγκια ενός είδους (του αποκαλούμενου μυρμηγκιού- ξυλουργού της Φλόριντα) επιλεκτικά φροντίζουν τα τραυματισμένα άκρα άλλων μυρμηγκιών της φωλιάς τους, είτε καθαρίζοντας τα τραύματά τους είτε ακρωτηριάζοντάς τα.
Σε πειράματα- δοκιμές που έγιναν για να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητα των θεραπευτικών μεθόδων που ακολουθούνταν διαπιστώθηκε ότι όχι μόνο βοηθούσαν στην ανάρρωση, μα ότι γινόταν επιλογή φροντίδας ανάλογα με το είδος του τραύματος που είχε μπροστά του ο «νοσοκόμος».
«Όταν μιλάμε για συμπεριφορά ακρωτηριασμού, αυτή είναι κυριολεκτικά η μόνη περίπτωση στην οποία λαμβάνει χώρα εξελιγμένος και συστηματικός ακρωτηριασμός ενός ατόμου από ένα άλλο μέλος του είδους του στο ζωικό βασίλειο» ανέφερε σχετικά ο Έρικ Φρανκ, συμπεριφορικός βιολόγος από το Πανεπιστήμιο του Βίρτσμπουργκ.
Η φροντίδα τραυμάτων μεταξύ των μυρμηγκιών δεν είναι ένα απόλυτα νέο φαινόμενο: Σε επιστημονικό άρθρο που δημοσιεύτηκε το 2023 αναφερόταν πως ένα διαφορετικό είδους μυρμηγκιών (Megaponera analis) χρησιμοποιούσε ένα ειδικό αδένα για εμβολιασμό τραυμάτων με αντιμικροβιακές ουσίες για την αντιμετώπιση πιθανών μολύνσεων. Αυτό που κάνει τα μυρμήγκια- ξυλουργούς (Camponotus floridanus) της Φλόριντα να ξεχωρίζουν είναι πως, επειδή δεν έχουν τέτοιο αδένα, φαίνονται να χρησιμοποιούν μόνο «μηχανικά» μέσα για να φροντίσουν τα άλλα μέλη της φωλιάς/ φυλής τους.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η φροντίδα αυτή γίνεται με δύο τρόπους: Τα μυρμήγκια είτε καθαρίζουν τραύματα με τα στόματά τους ή πραγματοποιούν καθαρισμό που ακολουθείται από πλήρη ακρωτηριασμό. Για να κρίνουν ποια μέθοδο θα ακολουθήσουν, τα μυρμήγκια φαίνονται να αξιολογούν τον τύπο του τραύματος.
Στο πλαίσιο της έρευνας αναλύθηκαν δύο τύποι τραυματισμών στα πόδια. Στις περιπτώσεις που υπήρχαν τραύματα στο μηριαίο οστό, ένα μυρμήγκι καθάριζε αρχικά τις πληγές του τραυματία και μετά ερχόταν ένα άλλο και έκοβε το πόδι με το στόμα του. Αντίθετα, σε τραυματισμούς στα οστά της κνήμης γινόταν μόνο καθαρισμός. Όπως παρατηρήθηκε, και στις δύο περιπτώσεις τα ποσοστά επιβίωσης ήταν υψηλά.
«Τα τραύματα στο μηριαίο οστό, όπου πάντα έκοβαν το πόδι, είχαν ποσοστό επιτυχίας 90% με 95%. Στο μηριαίο οστό, όπου δεν έκαναν ακρωτηριασμό, επιτυγχανόταν περίπου 75%» είπε ο Φρανκ. Αντιθέτως, τα ποσοστά επιβίωσης ήταν 40% και 15% αντίστοιχα σε τραυματισμούς που δεν λάμβαναν φροντίδα. Κατά τους ερευνητές η επιλογή του είδους φροντίδας θα μπορούσε να σχετίζεται με τον κίνδυνο μόλυνσης του τραύματος. Όσον αφορά στην ταχύτητα της διαδικασίας, ένας ακρωτηριασμός χρειάζεται περίπου 40 λεπτά.
«Το γεγονός πως τα μυρμήγκια είναι σε θέση να κάνουν διάγνωση σε ένα τραύμα, να δουν αν είναι μολυσμένο ή αποστειρωμένο και να το φροντίσουν κατάλληλα σε μεγάλες χρονικές περιόδους- το μόνο ιατρικό σύστημα που θα μπορούσε να συγκριθεί θα ήταν το ανθρώπινο» σχολίασε ο Φρανκ.