Με την κλιμάκωση των επιθέσεων εναντίον της Χεζμπολάχ- τόσο κατά στελεχών όσο και υποδομών- το Ισραήλ φαίνεται να στέλνει στην οργάνωση το εξής μήνυμα: Αποσυρθείτε από τα βόρεια σύνορα του Ισραήλ, ή θα έχουμε πόλεμο.
Οι πρόσφατες εξελίξεις
O Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δεσμεύτηκε πως η Χεζμπολάχ θα «πάρει το μήνυμα» μετά από μια σειρά από μεγάλες ισραηλινές επιχειρήσεις: «Τις τελευταίες ημέρες χτυπήσαμε τη Χεζμπολάχ με μια σειρά από πλήγματα που δεν φαντάζονταν...αν δεν πήρε το μήνυμα, σας υπόσχομαι ότι θα το πάρει» είπε χαρακτηριστικά σε μήνυμά του την Κυριακή, προσθέτοντας πως «είμαστε αποφασισμένοι να επιστρέψουμε τους κατοίκους μας (στον βορρά) με ασφάλεια στα σπίτια τους. Καμία χώρα δεν μπορεί ανεχτεί πυρά (ρουκετών) προς τους κατοίκους, πυρά προς τις πόλεις της. Ούτε το Κράτος του Ισραήλ θα το ανεχτεί». Παράλληλα τόνισε πως το Ισραήλ θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να αποκαταστήσει την ασφάλειά του.
H σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ κλιμακώθηκε τη νύχτα, με τις δύο πλευρές να προβαίνουν σε μεγάλες διασυνοριακές επιθέσεις. Η Χεζμπολάχ, επιδιώκοντας να στείλει μήνυμα πως είναι ακόμα ικανή να μάχεται, εκτόξευσε περίπου 150 ρουκέτες κατά του Ισραήλ, σύμφωνα με τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις (IDF), σε μια επίθεση που χαρακτήρισε ως αντίποινα σε πρόσφατες επιθέσεις εναντίον της. Υπάρχουν αναφορές για ρουκέτες που έπεσαν πολύ βαθύτερα στο Ισραήλ από ό,τι στο παρελθόν και για ζημιές σε σπίτια και τραυματίες. Το Ισραήλ πραγματοποίησε αεροπορικές επιθέσεις στον νότιο Λίβανο και είπε ότι κατέστρεψε χιλιάδες εκτοξευτές ρουκετών της Χεζμπολάχ. Επίσης, μια ισλαμιστική ομάδα στο Ιράκ («Ισλαμική Αντίσταση στο Ιράκ») είπε ότι ακολούθησε και αυτή την επίθεση της Χεζμπολάχ, εκτοξεύοντας drones και πυραύλους κατά του Ισραήλ- και εκπρόσωπος των IDF είπε σε δημοσιογράφους πως υπήρξαν δύο απόπειρες για επιθέσεις κατά του Ισραήλ το βράδυ από το Ιράκ.
Το ευρύτερο πλαίσιο
Καθώς η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας καθίσταται στατική, μετά τη Χαμάς το Ισραήλ στρέφει την προσοχή του στη Χεζμπολάχ, εξαπολύοντας μια σειρά επιθέσεων που έχουν προκαλέσει πολύ μεγάλη ζημιά στην οργάνωση- από τις εκρήξεις στους βομβητές και τα γουόκι τόκι, που αποδίδονται στις υπηρεσίες πληροφοριών του Ισραήλ, μέχρι τους βομβαρδισμούς – μεταξύ των οποίων το πλήγμα στη Βηρυτό που εξόντωσε διοικητές της επίλεκτης «δύναμης Ραντουάν». Οι ενέργειες αυτές δείχνουν πως σε επίπεδο πληροφοριών το Ισραήλ είναι σε θέση να στοχεύει κορυφαία στελέχη της οργάνωσης.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της Wall Street Journal, οι ΗΠΑ πιέζουν για μια διπλωματική λύση στο πλαίσιο της οποίας η Χεζμπολάχ θα δεχόταν να αποσύρει τις δυνάμεις της αρκετά χιλιόμετρα πίσω από τα σύνορα του Λιβάνου με το Ισραήλ, προς μια γραμμή που είχε συμφωνηθεί μετά τον πόλεμο του 2006. Την επιβολή αυτής της συμφωνίας είχαν αναλάβει δυνάμεις των Ηνωμένων Εθνών, οι οποίες όμως δεν μπόρεσαν να κρατήσουν μακριά τη Χεζμπολάχ. Ισραηλινοί αξιωματούχοι λένε πως οι συνομιλίες είναι σε αδιέξοδο και ο χρόνος εξαντλείται για την εξεύρεση λύσης άλλη από τον πόλεμο για να σταματήσουν οι διασυνοριακές επιθέσεις της Χεζμπολάχ, οι οποίες άρχισαν μία ημέρα μετά την τρομοκρατική επίθεση της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν κάνει λόγο για μια νέα προσέγγιση στη σύγκρουση με τη Χεζμπολάχ, η οποία ήταν σε δεύτερη μοίρα όσο οι ισραηλινές δυνάμεις επιχειρούσαν κατά της Χαμάς στη Γάζα, μα αυτό πλέον έχει αλλάξει. Δεκάδες χιλιάδες πολίτες και στις δύο πλευρές έχουν εκτοπιστεί, με την ισραηλινή κυβέρνηση να δέχεται μεγάλη πίεση για να σταματήσει τις επιθέσεις της Χεζμπολάχ και δώσει τη δυνατότητα στους 50.000 κατοίκους που έχουν αναγκαστεί να φύγουν από τις εστίες τους στο βόρειο Ισραήλ να επιστρέψουν. Αν και Ισραηλινοί αξιωματούχοι τηρούν προσεκτική στάση ως προς τα περί κήρυξης ανοιχτού πολέμου στη Χεζμπολάχ, το χτύπημα σε ηγετικά στελέχη της υποστηριζόμενης από το Ιράν οργάνωσης στην καρδιά του προπυργίου τους στη Βηρυτό αποτέλεσε μήνυμα πως δεν θεωρεί ότι τέτοιες ενέργειες αποτελούν «κόκκινη γραμμή»- και ότι αν ο Χασάν Νασράλα, ηγέτης της Χεζμπολάχ, επιδιώξει να προβεί σε αντίποινα, τότε το τίμημα που θα πληρώσει η οργάνωσή του στη Βηρυτό (και συγκεκριμένα στη συνοικία Νταχίγιε) θα είναι τεράστιο.
Η στροφή προς τον βορρά
Συνοψίζοντας, ο στρατηγικός στόχος του Ισραήλ φαίνεται να είναι να αλλάξουν τα δεδομένα σε μια διασυνοριακή σύγκρουση που έχει κόστος και στις δύο πλευρές μα δεν φαίνεται να έχει εύκολη διπλωματική λύση: Άλλωστε η Χεζμπολάχ έχει δεσμευτεί να συνεχίσει τις επιθέσεις στο Ισραήλ μέχρι να σταματήσουν οι συγκρούσεις στη Γάζα, μα οι συνομιλίες για κατάπαυση πυρός είναι άκαρπες. Μέχρι τώρα, όπως προαναφέρθηκε, το Ισραήλ επιδίωκε να αποφύγει έναν πόλεμο όσο ήταν σε πλήρη εξέλιξη οι συγκρούσεις στη Γάζα, ωστόσο καθώς η δραστηριότητα εκεί έχει μειωθεί, πλέον η προσοχή στρέφεται στον βορρά. Ο Γιόαβ Γκάλαντ, υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, το είχε πει ξεκάθαρα: «Το κέντρο βάρους κινείται στον βορρά».
Επί μήνες το Ισραήλ σφυροκοπεί τη λιβανέζικη οργάνωση με συγκαλυμμένες επιχειρήσεις, πλήγματα βαθιά στην επικράτειά του και στοχευμένες επιθέσεις σε κορυφαία στελέχη της, που στο παρελθόν ήταν «εκτός ορίων» βάσει των «κανόνων» που τηρούσαν άτυπα και οι δύο πλευρές. Στα τέλη του Ιουλίου το Ισραήλ εξόντωσε τον κορυφαίο διοικητή της Χεζμπολάχ Φουάντ Σουκρ στη συνοικία Νταχίγιε ενώ πραγματοποίησε επίσης τον προηγούμενο μήνα μια μεγάλη προληπτική επίθεση από αέρος σε θέσεις εκτόξευσης ρουκετών στον Λίβανο. Επίσης, έχει χτυπήσει στόχους στο εξωτερικό που σχετίζονται με την ιρανική στήριξη προς την οργάνωση: Τον Απρίλιο Ιρανοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι σκοτώθηκαν σε επίθεση σε κτίριο στη Δαμασκό, ενώ αυτόν τον μήνα έλαβε χώρα καταδρομική επίθεση σε ελεγχόμενες από το Ιράν εγκαταστάσεις στη Συρία που θεωρείται ότι έφτιαχναν όπλα για τη Χεζμπολάχ. Η οργάνωση, από πλευράς της, κλιμακώνει και αυτή: Πάνω από 1.000 ρουκέτες εκτοξεύτηκαν κατά του Ισραήλ από τον Λίβανο τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, κάτι που συνιστά αύξηση από τις 300 τον μήνα από την αρχή του έτους, σύμφωνα με δεδομένα της υπηρεσίας Σιν Μπετ και του Ινστιτούτου Μελετών Εθνικής Ασφάλειας στο Τελ Αβίβ. Περίπου 8.500 βλήματα έχουν εκτοξευτεί κατά του Ισραήλ από τον Λίβανο από την έναρξη της σύγκρουσης, σύμφωνα με τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις (IDF). Την ίδια περίοδο το Ισραήλ έχει χτυπήσει πάνω από 7.600 θέσεις στον Λίβανο, σύμφωνα με το Armed Conflict Location and Event Data Project στις ΗΠΑ και το Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφαλείας.
Το Ισραήλ είπε την προηγούμενη εβδομάδα ότι μετακινούσε την 98η Μεραρχία, με αλεξιπτωτιστές και καταδρομείς, από τη Γάζα στα βόρεια σύνορά, λίγο καιρό αφού δυνάμεις στον βορρά ολοκλήρωσαν ασκήσεις που προσομοίωναν μάχες στον Λίβανο. Επίσης αρκετοί έφεδροι έχουν κληθεί στον βορρά.
Ο Νασράλα προειδοποίησε την Πέμπτη πως αν το Ισραήλ εισβάλει στον Λίβανο θα «κολλήσει» στις συγκρούσεις: «Ελπίζουμε το Ισραήλ να μπει στον Λίβανο, περιμένουμε τα τανκς τους μέρα και νύχτα, λέμε “ελάτε”» είπε σε τηλεοπτικό του μήνυμα.
Αντανακλώντας την αύξηση της έντασης, το Πεντάγωνο των ΗΠΑ είπε την Παρασκευή πως το αεροπλανοφόρο USS Harry S. Truman κατευθυνόταν προς την ανατολική Μεσόγειο τη Δευτέρα. Στην περιοχή βρίσκεται ήδη η δύναμη του USS Abraham Lincoln. Ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ ανησυχούν πως το Ισραήλ ενδέχεται να προβεί σε χερσαία επιχείρηση στον Λίβανο.
Επί σειρά ετών, πριν αρχίσει η παρούσα σύγκρουση, το Ισραήλ απέφευγε μια ανοιχτή αναμέτρηση με τη Χεζμπολάχ λόγω φόβων για έναν κύκλο κλιμάκωσης. Αν και χτυπούσε συχνά φορτία όπλων για τη Χεζμπολάχ στη Συρία, απέφευγε να σκοτώνει μέλη της. Ισραηλινοί αξιωματούχοι λένε τώρα πως αυτή η στρατηγική επέτρεψε στην οργάνωση να επανεξοπλιστεί και να εδραιωθεί μετά τον πόλεμο του 2006- και το περασμένο έτος το Ισραήλ σκότωσε 500 μαχητές της, πολλοί εκ των οποίων ανώτερα στελέχη.
Σε κάθε περίπτωση, και οι δύο πλευρές φαίνονται να συγκρατούνται ακόμα: Η Χεζμπολάχ μπορεί να εξαπολύσει επιθέσεις κατά στόχων σε όλο το Ισραήλ με πυραύλους, μα δεν το έχει κάνει. Ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος είπε πως οι περισσότερες ανταλλαγές πυρών περιορίζονται ακόμα σε απόσταση μερικών χιλιομέτρων από τα σύνορα – ωστόσο οι εκτιμήσεις και των δύο πλευρών αλλάζουν γρήγορα, καθώς οι προηγούμενες «κόκκινες γραμμές» πλέον δεν φαίνονται να υφίστανται.
Με πληροφορίες από Wall Street Journal, Times of Israel, BBC