Μυστηριώδεις πηγές κοντά στη Γη εκπέμπουν τις ισχυρότερες κοσμικές ακτίνες που έχουν βρεθεί ποτέ

Πώς εντοπίστηκαν.
Open Image Modal
Φωτογραφία αρχείου
fotograzia via Getty Images

Επιστήμονες εντόπισαν τις ισχυρότερες κοσμικές ακτίνες που έχουν βρεθεί ποτέ- και φαίνεται πως παράγονται από μυστηριώδεις πηγές οι οποίες βρίσκονται σχετικά κοντά στη Γη.

Οι ακτίνες αυτές, που αποτελούνται από ηλεκτρόνια και ποζιτρόνια, παρατηρήθηκαν σε επίπεδα ενέργειας που φτάνουν τα 40 TeV- ή, αλλιώς, όπως επισημαίνεται σε δημοσίευμα του Live Science, 40.000 φορές την ενέργεια του ορατού φωτός. Εντοπίστηκαν από το HESS (High Energy Stereoscopic System) στη Ναμίμπια και χάνουν ενέργεια καθώς ταξιδεύουν στο Διάστημα λόγω των αλληλεπιδράσεών τους με το φως και μαγνητικά πεδία. Αυτό σημαίνει πως για να εντοπίζονται σε τέτοια υψηλά επίπεδα ενέργειας, τότε οι πηγές τους πρέπει να είναι σχετικά κοντά- ωστόσο είναι άγνωστο ποιες είναι αυτές.

Οι ερευνητές δημοσιοποίησαν τα ευρήματά τους στις 25 Νοεμβρίου στο Physical Review Letters. «Είναι ένα σημαντικό αποτέλεσμα, καθώς μπορούμε να συμπεράνουμε ότι τα μετρηθέντα CRe (ηλεκτρόνια κοσμικών ακτινών) το πιθανότερο είναι ότι προέρχονται από πολύ λίγες πηγές στη “γειτονιά” του Ηλιακού Συστήματος, μέχρι το πολύ μερικές χιλιάδες έτη φωτός μακριά- μικρή απόσταση συγκριτικά με το μέγεθος του Γαλαξία» αναφέρει η Κάθριν Έγκμπερτς, μία εκ των ερευνητών, επικεφαλής του τμήματος πειραματικής φυσικής αστροσωματιδίων στο Πανεπιστήμιο του Πότσδαμ στη Γερμανία.

Οι κοσμικές ακτίνες είναι σωματίδια υψηλής ενέργειας που παράγονται από τον Ήλιο, σουπερνόβα, πάλσαρ και άλλες άγνωστες πηγές. Όταν χτυπούν τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας της Γης, προκύπτουν «βροχές» σωματιδίων που μπορούν να εντοπίζονται από την επιφάνεια. Ωστόσο η αναδημιουργία των ακτινών που παράγουν αυτές τις «βροχές» είναι δύσκολη δουλειά.

Για να βρουν τα ηλεκτρόνια των κοσμικών ακτινών, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το HESS, μια συστοιχία από πέντε τηλεσκόπια των 12 μέτρων στη Ναμίμπια. Επί μια δεκαετία τα τηλεσκόπια αναζητούσαν στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας ίχνη ακτινοβολίας Τσέρενκοφ που μένει στο πέρασμα των ακτινών: Όπως το «sonic boom» που αφήνει πίσω του ένα αεροπλάνο που ταξιδεύει ταχύτερα από τον ήχο, ένα σωματίδιο που περνά με μεγάλη ταχύτητα μέσα από ένα μέσο το οποίο επιβραδύνει το φως, αφήνει πίσω του μια αχνή μπλε λάμψη. Αναζητώντας αυτή τη λάμψη και χρησιμοποιώντας εξελιγμένους αλγορίθμους, οι επιστήμονες κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα ενεργειακό φάσμα για τις ακτίνες που χτυπούν τη Γη με ακρίβεια άνευ προηγουμένου. Οι ποσότητες των ακτινών αυτών μειώνονταν σημαντικά στις υψηλότερες κλίμακας, κάτι που σημαίνει ότι θα είναι δυσκολότερο για μικρότερους αισθητήρες στο Διάστημα να τις εντοπίζουν σε επαρκείς αριθμούς. Ωστόσο η παρουσία ιδιαίτερα ενεργητικών σωματιδίων αποτέλεσε ξεκάθαρη ένδειξη πως τουλάχιστον κάποιες πηγές είναι κοντά στον πλανήτη μας.