Τα γεγονότα στον Έβρο το 2020 θυμίζει έντονα η κατάσταση στα σύνορα Πολωνίας- Λευκορωσίας, με χιλιάδες μετανάστες να προσπαθούν τη Δευτέρα να εισέλθουν παράνομα στο πολωνικό έδαφος από τη Λευκορωσία και τη Βαρσοβία να κατηγορεί το Μινσκ για εχθρικές ενέργειες.
Σε βίντεο που δόθηκαν στη δημοσιότητα φαίνονται εκατοντάδες άνθρωποι κοντά στην περίφραξη, με αρκετούς να προσπαθούν να περάσουν τους φράχτες. Η πολωνική κυβέρνηση πραγματοποίησε έκτακτη συνεδρίαση, θέτοντας 12.000 στρατιώτες σε επιφυλακή στα σύνορα. Η Πολωνία κατηγορεί τη Λευκορωσία ότι ωθεί τους μετανάστες προς τα σύνορα, κάνοντας λόγο για εχθρική δραστηριότητα. Γενικότερα μιλώντας, η Πολωνία, η Λιθουανία και η Λετονία κάνουν λόγο για μεγάλη αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που προσπαθούν να μπουν παράνομα στις χώρες τους από τη Λευκορωσία τους τελευταίους μήνες. Πολλοί εξ αυτών προέρχονται από τη Μέση Ανατολή και την Ασία. Η ΕΕ έχει κατηγορήσει τον πρόεδρο Αλεξάντερ Λουκασένκο της Λευκορωσίας πως υποδαυλίζει αυτή την κατάσταση, ως αντίποινα σε κυρώσεις εναντίον του καθεστώτος του.
Γενικότερα μιλώντας, πρόκειται για μια ιδιαίτερα σοβαρή κλιμάκωση μιας κρίσης που ενισχύεται από τα μέσα του έτους: Εδώ και μήνες οι γείτονες της Λευκορωσίας κατηγορούν το καθεστώς Λουκασένκο για εργαλειοποίηση της μετανάστευσης, ως απάντηση στις ευρωπαϊκές κυρώσεις στο Μινσκ.
Σύμφωνα με τη Deutsche Welle, που επικαλείται λευκορωσικές πηγές, μετανάστες έστηναν το απόγευμα σκηνές στα σύνορα, αφού είχαν αποπειραθεί να τα παραβιάσουν νωρίτερα τη Δευτέρα. Σύμφωνα με αναφορές, 2.000-3.000 ή 3.000-4.000 άτομα βρίσκονταν στα σύνορα, από την πλευρά της Λευκορωσίας. Πολλοί εξ αυτών ήταν Ιρακινοί Κούρδοι.
Η Πολωνία κατηγορεί τη Λευκορωσία πως ελέγχει «πλήρως» τις ομάδες των μεταναστών που προσπαθούσαν να εισέλθουν στην επικράτεια της ΕΕ, με τη Βαρσοβία να κάνει λόγο για χρήση τους για υβριδικές επιθέσεις εναντίον της. «Δημιουργώντας μια τεχνητή οδό μετανάστευσης και εκμεταλλευόμενος κυνικά τους μετανάστες (ο Λουκασένκο) προσπαθεί να αποσταθεροποιήσει την Πολωνία, τη Λιθουανία και τη Λετονία και να αναγκάσει την ΕΕ να προβεί σε άρση κυρώσεων που επιβλήθηκαν στο καθεστώς του Μινσκ» υποστήριξε η πολωνική κυβέρνηση.
Βίντεο από την περιοχή έδειχναν λευκορωσικές στρατιωτικές δυνάμεις να συνοδεύουν τους μετανάστες, ωστόσο δεν ήταν δυνατή η επιβεβαίωση της αυθεντικότητάς τους, καθώς οι πολωνικές αρχές κρατούν τους δημοσιογράφους εκτός της περιοχής, ενώ στη Λευκορωσία οι δημοσιογράφοι που δεν πρόσκεινται στην κυβέρνηση του Μινσκ δεν έχουν πολλά περιθώρια να ασκήσουν το επάγγελμά τους.
Βίντεο που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το πολωνικό υπουργείο Άμυνας έδειχναν επίσης άτομα να επιτίθενται στους φράχτες με φτυάρια και κόφτες ενώ πολωνικές δυνάμεις χρησιμοποιούσαν εναντίον τους χημικά. Λευκορωσικές πηγές μετέδωσαν πως μετανάστες κατάφεραν να καταστρέψουν ένα τμήμα του φράχτη, μα οι πολωνικές δυνάμεις ασφαλείας κατάφεραν να κλείσουν το ρήγμα, με αστυνομικούς να σχηματίζουν γραμμή.
Λευκορώσοι αξιωματούχοι από πλευράς τους κατηγορούν την Πολωνία πως κλιμακώνει την κατάσταση, λέγοντας πως χρησιμοποιούνται δακρυγόνα «εναντίον ανθρώπων που ζητούν προστασία...σε αντίδραση...κάποιοι από τους πρόσφυγες αποφάσισαν να ενεργήσουν αποφασιστικά και άρχισαν να γκρεμίζουν τον πολωνικό φράχτη» είπαν στο κρατικό πρακτορείο Belta.
O Στανισλάβ Ζάριν, εκπρόσωπος του υπουργείου που συντονίζει τις υπηρεσίες πληροφοριών/ ασφαλείας της Πολωνίας, είπε πως γίνονται προετοιμασίες για απόπειρα μαζικής εισόδου στην Πολωνία. Επίσης, όπως υποστήριξε, οι μετανάστες ήταν υπό τον έλεγχο λευκορωσικών ενόπλων μονάδων που αποφάσιζαν πού μπορούσαν να πάνε και πού όχι.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαρακτήρισε απαράδεκτη την εργαλειοποίηση μεταναστών για πολιτικούς σκοπούς από τη Λευκορωσία, ζητώντας έγκριση από τα κράτη- μέλη του διευρυμένου καθεστώτος κυρώσεων σε βάρος των λευκορωσικών αρχών που ήταν υπεύθυνες για τη συγκεκριμένη «υβριδική επίθεση».
Το ΝΑΤΟ από πλευράς του καταδίκασε και αυτό ως «απαράδεκτο» τον τρόπο με τον οποίο η Λευκορωσία «χρησιμοποιεί» το μεταναστευτικό. «Η χρήση μεταναστών από το καθεστώς (του Λευκορώσου προέδρου Αλεξάντερ) Λουκασένκο ως υβριδική τακτική είναι απαράδεκτη», ανέφερε αξιωματούχος του ΝΑΤΟ σε ανακοίνωσή του, εκφράζοντας ανησυχία για αυτή την κατάσταση. «Ανησυχούμε για την πρόσφατη κλιμάκωση στα σύνορα μεταξύ Πολωνίας και Λευκορωσίας. Καλούμε τη Λευκορωσία να συμμορφωθεί με το διεθνές δίκαιο», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο, το ΝΑΤΟ θα εγγυηθεί την ασφάλεια των κρατών μελών του και ο Γενικός Γραμματέας Γενς Στόλτενμπεργκ θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά την κατάσταση, «η οποία ασκεί πίεση» σε Λιθουανία, Λετονία και Πολωνία.