Η αύξηση των μεταναστευτικών/ προσφυγικών ροών αποτελεί το αντικείμενο συνεδρίασης του ΚΥΣΕΑ υπό την προεδρία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στο Μέγαρο Μαξίμου το Σάββατο, στον απόηχο της ξαφνικής άφιξης μεγάλου αριθμού μεταναστών στη Λέσβο την Πέμπτη.
Η μαζική άφιξη άνω των 500 μεταναστών προκάλεσε συναγερμό στις ελληνικές αρχές, με τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, να καλεί εκτάκτως στο υπουργείο Εξωτερικών τον Τούρκο πρέσβη, προκειμένου να του εκφράσει την έντονη δυσαρέσκεια της Ελλάδας για την αύξηση των μεταναστευτικών ροών από την Τουρκία, η οποία κορυφώθηκε με το εν λόγω περιστατικό. Ο κ. Δένδιας υπενθύμισε στον πρεσβευτή, Μπουράκ Οζούγκερτζιν, τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η Τουρκία στο πλαίσιο της Κοινής Δήλωσης ΕΕ- Τουρκίας του 2016 (τη συμφωνία για το μεταναστευτικό). Από πλευράς του ο Τούρκος πρέσβης, σύμφωνα με πληροφορίες, είπε ότι θα ενημερώσει σχετικά τις αρχές της χώρας του, διαβεβαιώνοντας πως η Τουρκία παραμένει προσηλωμένη στη συμφωνία. Σημειώνεται ότι οι ελληνικές διπλωματικές αρχές ενημέρωσαν σχετικώς την ΕΕ, καθώς πρόκειται για μείζον ζήτημα ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, ενώ, όπως έγινε γνωστό, δρομολογούνται οι διαδικασίες για τη μεταφορά 1.002 ατόμων από τη Μόρια σε καταυλισμό προσφύγων στη Νέα Καβάλα, καθώς ο αριθμός των ατόμων στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης έφτασε τα 10.241 άτομα- ιστορικό ρεκόρ από δημιουργίας του ΚΥΤ.
Πίεση από την Τουρκία με «μοχλό» το μεταναστευτικό
H εξέλιξη αυτή εκλαμβάνεται ως αύξηση πίεσης από πλευράς της Τουρκίας, δεδομένων των εξελίξεων στη Ιντλίμπ της Συρίας, όπου οι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις προελαύνουν. Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τόνισε πως η Τουρκία δεν είναι ικανοποιημένη από τις εξελίξεις στην Ιντλίμπ, λίγες ημέρες μετά τη συνάντησή του με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν, προσθέτοντας πως θα έχει συνομιλίες με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ τον Σεπτέμβριο στα Ηνωμένα Έθνη. «Θα ήταν ψέμα αν υποδεικνύαμε πως οι εξελίξεις στην Ιντλίμπ είναι οι επιθυμητές. Δεν είναι αυτές που θα θέλαμε» είπε ο Τούρκος πρόεδρος σε δημοσιογράφους την Παρασκευή.
Ο Ερντογάν επισκέφθηκε τη Ρωσία στις 27 Αυγούστου για να συζητήσει την κλιμάκωση στην Ιντλίμπ, όπου οι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις, υποστηριζόμενες από τη Ρωσία, διεξάγουν επιχειρήσεις. Σύμφωνα με την την τουρκική πλευρά, τουρκική στρατιωτική οχηματοπομπή που κατευθυνόταν προς το Μορέκ, στη νότια Ιντλίμπ, όπου η Τουρκία έχει ένα στρατιωτικό παρατηρητήριο, δέχτηκε την επίθεση του συριακού στρατού. Γενικότερα, η Τουρκία καλεί τη Ρωσία να σταματήσει την επίθεση του συριακού στρατού, καθώς απειλούνται θέσεις των τουρκικών δυνάμεων στην περιοχή, ενώ, όπως είπε ο Ερντογάν, λόγω των στρατιωτικών επιχειρήσεων, χιλιάδες άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους και κινούνται προς τα σύνορα με την Τουρκία- τονίζοντας πως η Τουρκία λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα. Ο Τούρκος πρόεδρος έχει δηλώσει και στο παρελθόν, σε συνομιλίες με τον Πούτιν, πως οι επιθέσεις του συριακού στρατού προκαλούν ανθρωπιστική κρίση και απειλούν την εθνική ασφάλεια της Τουρκίας.
Από πλευράς του, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, προειδοποίησε πως η συνέχιση των επιθέσεων από τις κυβερνητικές δυνάμεις στην Ιντλίμπ θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα να εξαπολυθεί άλλο ένα κύμα Συρίων προσφύγων στην Ευρώπη.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους στη Νορβηγία, ο Τσαβούσογλου είπε πως η Ρωσία έχει διαβεβαιώσει την Τουρκία πως η κυβέρνηση Άσαντ δεν θα προβεί σε επιθέσεις εναντίον των τουρκικών παρατηρητηρίων στην Ιντλίμπ, και πρόσθεσε πως ο τουρκικός στρατός θα αποχωρήσει από τη Συρία όταν βρεθεί πολιτική λύση. Ωστόσο, όπως υποστήριξε, προς το παρόν η κυβέρνηση Άσαντ δεν φαίνεται να πιστεύει σε μια τέτοια λύση.
Το ρωσικό πρακτορείο TASS μετέδωσε πως το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανέφερε ότι οι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις θα προβούν σε μονομερή κατάπαυση του πυρός στην αποκαλούμενη «ζώνη αποκλιμάκωσης» στην Ιντλίμπ το πρωί του Σαββάτου. Ωστόσο, το Reuters μετέδωσε πως οι επιχειρήσεις φαίνονται να κλιμακώνονται, με αύξηση των αεροπορικών επιδρομών και την αποστολή χερσαίων ενισχύσεων- περιλαμβανομένων υποστηριζόμενων από το Ιράν πολιτοφυλακών στην περιοχή, καθώς οι κυβερνητικές δυνάμεις προχωρούν σε πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές της Ιντλίμπ.
Εκατοντάδες Σύριοι διαδήλωσαν εναντίον επιχειρήσεων των συριακών κυβερνητικών δυνάμεων κοντά στο συνοριακό πέρασμα Μπαμπ αλ Χάουα, απαιτώντας την επέμβαση της Άγκυρας για να σταματήσει η επίθεση. Οι τουρκικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν δακρυγόνα για να διαλύσουν ομάδες διαδηλωτών που προσπάθησαν να εισέλθουν στην Τουρκία.
(με επιπλέον πληροφορίες από Reuters, Daily Sabah, Hurriyet Daily News, Anadolu)