Σε βαρύνουσα οικονομικής και γεωπολιτικής σημασίας εξελίσσεται η διήμερη επίσημη επίσκεψη του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, την Δευτέρα και την Τρίτη στην Σαουδική Αραβία.
Κυβερνητικές πηγές προεξοφλούν πως κατά τις συναντήσεις, που θα έχει ο κ. Μητσοτάκης στο Ριάντ θα εμπεδωθεί ο στρατηγικός χαρακτήρα των σχέσεων Ελλάδος - Σαουδικής Αραβίας, αλλά και το εξαιρετικό επίπεδο των διμερών σχέσεων Αθήνας - Ριάντ, κάτι, που επιβεβαιώθηκε και κατά την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στο Ριάντ τον Φεβρουάριο του 2020.
Την Δευτέρα, ο κ. Μητσοτάκης μίλησε στο «Middle East Green Summit», ένα Φόρουμ - πρωτοβουλία της Σαουδικής Αραβίας, η οποία έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για τη μείωση εκπομπών ρύπων και την εξισορρόπηση του αποτυπώματος των ορυκτών καυσίμων, μέσω της χρήσης τεχνολογίας «καθαρής» ενέργειας, για ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, διαχείριση υδάτων, μεγάλης έκτασης δενδροφύτευση κ.ά.
Κατά τη ομιλία του ο Έλληνας πρωθυπουργός, επισήμανε ότι στόχος της ΕΕ, είναι η μείωση των αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030, ενώ τόνισε πως σκοπός είναι «Να κινητοποιήσουμε 25 δισ. ευρώ σε επενδύσεις για την πράσινη μετάβαση».
Κλείνοντας την ομιλία του ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην κλιμματική αλλαγή και τις επιπτώσεις στην πολιτιστική μας κληρονομιά, καθώς όπως είπε, « Η Ανατολική Μεσόγειος και η Μέση Ανατολή είναι το λίκνο του πολιτισμού».
Συνάντηση Μητσοτάκη - Κέρι στο περιθώριο της συνόδου
Στο συγκριτικό πλεονέκτημα που προσφέρει η Ελλάδα λόγω της θέσης της, που μπορεί να την καταστήσει κόμβο περιφερειακής συνεργασίας για την πράσινη ενέργεια, εστίασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη συνάντηση που είχε με τον Τζον Κέρι, ειδικό απεσταλμένο του προέδρου των ΗΠΑ για το κλίμα, στο Ριάντ, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του Middle East Green Ιnitiative, όπου αμφότεροι συμμετέχουν ως επίσημοι ομιλητές και θα κάνουν παρεμβάσεις αργότερα απόψε.
Ενόψει και της συμμετοχής τόσο του πρωθυπουργού όσο και του κ. Κέρι στην επικείμενη Σύνοδο COP26 στη Γλασκώβη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενημέρωσε τον Τζον Κέρι για τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η ελληνική κυβέρνηση για την «πράσινη» μετάβαση και την επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το 2030, με έμφαση στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τις πρωτοβουλίες για «καθαρά» ενεργειακά νησιά.
Ταυτόχρονα, υπογράμμισε, ότι ήδη η κυβέρνηση θεσμοθέτησε χωριστό υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας υπό τον Χρήστο Στυλιανίδη, γεγονός που δείχνει τη σημασία που αποδίδει στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Επίσης, ο πρωθυπουργός ενημέρωσε τον Τζον Κέρι, για τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η κυβέρνηση για την πράσινη μετάβαση και την εξάλειψη των εκπομπών άνθρακα στον τομέα της Ναυτιλίας, λίγες μέρες μετά την σχετική επιστολή που απηύθυνε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Τόνισε ότι η ελληνική Ναυτιλία μπορεί να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή τη μετάβαση.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εστίασε στο συγκριτικό πλεονέκτημα που προσφέρει η Ελλάδα λόγω της θέσης της, που μπορεί να την καταστήσει κόμβο περιφερειακής συνεργασίας για την πράσινη ενέργεια, αλλά και βασικό παράγοντα στη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας.
Ενημέρωσε μάλιστα τον κ. Κέρι για την πρόσφατη συμφωνία ηλεκτρικής διασύνδεσης της Ελλάδας με την Αίγυπτο, για την ενεργειακή και γεωπολιτική της σημασία, καθώς όταν το εγχείρημα υλοποιηθεί, το καλώδιο θα συνδέει την Βόρεια Αφρική με την Ευρώπη μέσω Ελλάδας.
Κατά την έναρξη της συνάντησης, Κυριάκος Μητσοτάκης και Τζον Κέρι είχαν τον εξής διάλογο:
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι χαρά μου που σας συναντώ κατά την προετοιμασία για το COP26 (26η Παγκόσμια Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή) και που μπορούμε να συζητήσουμε τις πρωτοβουλίες που έχουμε θέσει σε εφαρμογή ώστε να φτάσουμε στο στόχο της κλιματικής ουδετερότητας.
Γνωρίζετε ότι έχουμε μια πολύ φιλόδοξη ατζέντα, ορισμένες πτυχές της οποίας εκτείνονται και πέραν των δεσμεύσεων της Ευρώπης. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να τηρήσουμε τη δέσμευση για τη μείωση των εκπομπών κατά 55% την οποία συμφωνήσαμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά ταυτόχρονα να εξελίξουμε και την τεχνογνωσία μας σε συγκεκριμένους τομείς μεγάλης σημασίας για την Ελλάδα.
Θα ήθελα να επισημάνω δύο από αυτούς. Ο ένας αφορά τη Ναυτιλία, όπου προσπαθούμε να ενθαρρύνουμε τους εφοπλιστές μας να δημιουργήσουν ένα Ινστιτούτο Βιώσιμης Ναυτιλίας και να επενδύσουν σημαντικά κεφάλαια, καθορίζοντας το μέλλον της Ναυτιλίας και το δρόμο για τη μείωση των εκπομπών.
Και ο δεύτερος τομέας που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για εμένα έχει να κάνει με τα μικρά νησιά μας. Θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα προστατεύσουμε τα οικοσυστήματά μας και ότι θα κινηθούμε προς ένα ουδέτερο ισοζύγιο εκπομπών άνθρακα, κυρίως για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά, με γρήγορους ρυθμούς.
Εφαρμόζουμε πολύ ενδιαφέρουσες ιδέες με εταιρείες που καινοτομούν στον τομέα τους από ολόκληρο τον κόσμο. Αυτοί είναι δύο τομείς όπου μπορούμε να διαδραματίσουμε πρωταγωνιστικό ρόλο.
Και για το ζήτημα της προσαρμογής, δημιουργήσαμε ένα ξεχωριστό Υπουργείο, το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Γνωρίζετε πως το καλοκαίρι χτύπησαν τη χώρα καταστροφικές πυρκαγιές.
Και ελπίζω πως θα καταφέρουμε να εφαρμόσουμε καινοτόμες μεθόδους και στον τομέα της πρόληψης των πυρκαγιών στη Μεσόγειο. Επομένως μιλάμε για τρεις τομείς.
Τζον Κέρι: Και πολύ σημαντικούς.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιστεύω πως ναι, όλοι τους.
Τζον Κέρι: Κύριε πρωθυπουργέ, εκτιμούμε πάρα πολύ τη δική σας ηγεσία και ειλικρινά τα έχετε πάει εξαιρετικά. Έχουμε κάνει μια σειρά συζητήσεων. Νομίζω ότι όλος ο κόσμος συγκλονίστηκε από τις εικόνες των πυρκαγιών.
Οι εικόνες αυτές πραγματικά άγγιξαν μια ευαίσθητη χορδή και εν μέρει αυτό έχει να κάνει με την ιστορία της Ελλάδας και την ιστορία που αποτυπώνεται στους αρχαιολογικούς χώρους, γύρω από τους οποίους εκδηλώθηκαν πυρκαγιές.
Πιστεύω ότι οι πυρκαγιές θύμισαν εικόνες αποκάλυψης και αυτό ευαισθητοποίησε πολλούς ανθρώπους. Αλλά εσείς, από την πλευρά σας κάνετε σπουδαία βήματα και αποτελείτε παράδειγμα για πάρα πολλούς ανθρώπους.
Επίσης, έκανα χθες κάποιες συζητήσεις σχετικά με την ανάπτυξη του πράσινου υδρογόνου και εσείς, είναι ξεκάθαρο ότι θα μπορούσατε να αποτελέσετε έναν από τους διαμετακομιστικούς σταθμούς του περάσματος από τη Σαουδική Αραβία στην Ευρώπη. Και είμαστε πραγματικά ενθουσιασμένοι για το project αυτό. Νομίζω πως έχει πραγματική προοπτική και δίνει ουσιαστικές δυνατότητες.
Προφανώς, για το ζήτημα της προσαρμογής, πιστεύω πως στη Γλασκώβη θα βρεθεί στο επίκεντρο περισσότερο από κάθε άλλη Σύνοδο COP (Παγκόσμια Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή).
Σε αυτή την ιστορική καμπή, θεωρώ πως πλέον ο κόσμος είναι έτοιμος να συνειδητοποιήσει πως θα πρέπει να καταβάλουμε μεγαλύτερη προσπάθεια. Θα πρέπει να θέσουμε περισσότερα θέματα προς συζήτηση. Έχει φτάσει πλέον αυτή η ώρα.
Από την άλλη, βλέπουμε σε παγκόσμιο επίπεδο ολοένα και μεγαλύτερη δραστηριοποίηση, καθώς πλησιάζουμε στη Σύνοδο. Και παρότι θα υπάρχει κάποιο κενό και δεν θα καταφέρουμε να πείσουμε όλες τις χώρες να υπογράψουν προς την κατεύθυνση της συγκράτησης της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5 (βαθμούς Κελσίου) θα έχουμε εξασφαλίσει το ζωτικής σημασίας 65% ή και περισσότερο του παγκόσμιου ΑΕΠ, που θα ευθυγραμμίζεται στο μονοπάτι των 1,5 βαθμών.
Πιστεύω πως κοιτώντας όσα μπορούμε να κάνουμε σε δύο χρόνια από σήμερα ή και τον επόμενο χρόνο, όντως μπορούν να συμβούν πολλά και θα συμβούν πολλά καθώς θα συζητάμε για τη δυναμική των νέων τεχνολογιών και τα διαφορετικά πράγματα που μπορούν να γίνουν. Αλλά για εσάς η τεχνολογία, αν δεν κάνω λάθος, δεν είναι το πιο κρίσιμο στοιχείο, εννοώ πέρα από την αξιοποίηση των ανανεώσιμων.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εξαρτάται. Νομίζω πως σε ό,τι αφορά την προσπάθεια για μείωση των εκπομπών κατά 55%, για παράδειγμα, θα πρέπει να κάνουμε λιγότερα σε σχέση με άλλες χώρες για το θέμα των κτιρίων, επειδή δεν έχουμε τις ίδιες ανάγκες από πλευράς θέρμανσης. Ενδέχεται ωστόσο να χρειαστεί να κάνουμε περισσότερα σε ό,τι αφορά τις μεταφορές.
Την Τρίτη, 26 Οκτωβρίου ο Έλληνας πρωθυπουργός θα έχει συνάντηση με τον Πρίγκιπα Διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας Mohamed Bin Salman.
Όπως υπενθυμίζουν κυβερνητικές πηγές, η ελληνική κυβέρνηση συμβάλλει στην άμυνα της Σαουδικής Αραβίας με την αποστολή μίας συστοιχίας Patriot, κατόπιν της συμφωνίας που υπέγραψαν οι υπουργοί Εξωτερικών και ’Αμυνας της Ελλάδας στο Ριάντ τον περασμένο Απρίλιο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να έχει ακόμη συναντήσεις με επιχειρηματίες της Σαουδικής Αραβίας, οι οποίοι είτε δραστηριοποιούνται ήδη, είτε ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν στην Ελλάδα, ενώ πρόκειται να συμμετάσχει στο Φόρουμ Future Investment Initiative, που συγκεντρώνει τους σημαντικότερους επενδυτές του Κόλπου.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη στη Σύνοδο Κορυφής της πρωτοβουλίας Middle East Green Initiative
Σας ευχαριστώ, Υψηλότατε. Σας ευχαριστούμε για τη σύγκληση αυτής της εξαιρετικά σημαντικής Συνόδου, η οποία λαμβάνει χώρα ακριβώς πριν από την κρίσιμη συνάντηση που θα έχουμε στη Γλασκώβη σε λίγες μέρες.
Η Ελλάδα είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως εκ τούτου, έχουμε κι εμείς δεσμευτεί στο στόχο να καταστήσουμε την Ευρώπη την πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο έως το 2050.
Στόχος μας, από κοινού με τα άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, είναι να μειώσουμε τα αέρια θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030. Προκειμένου να πετύχουμε αυτό τον φιλόδοξο στόχο, αναλαμβάνουμε μια σειρά από σημαντικές πρωτοβουλίες.
Η πιο σημαντική από αυτές τις πρωτοβουλίες είναι η διασφάλιση ότι θα σταματήσουμε την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα, το αργότερο έως το 2028.
Καταβάλλουμε, επίσης, σημαντική προσπάθεια για την αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ελπίζουμε ότι θα είμαστε μία από τις πρώτες μεσογειακές χώρες που θα εισαγάγουν ένα συγκεκριμένο πλαίσιο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω υπεράκτιων αιολικών πάρκων στη χώρα μας.
Και ελπίζουμε ότι θα έχουμε το σχετικό νομοθετικό κείμενο έτοιμο για δημόσια διαβούλευση εντός των επόμενων εβδομάδων. Στόχος μας είναι να έχουμε 2 GW υπεράκτιας αιολικής ενέργειας, ως μέρος του μείγματος παραγωγής της ηλεκτρικής μας ενέργειας μέχρι το 2030.
Συνολικά, στοχεύουμε να κινητοποιήσουμε πάνω από 25 δισ. ευρώ σε επενδύσεις στην προσπάθειά μας να πετύχουμε τον στόχο της πράσινης μετάβασης.
Είμαστε αρκετά τυχεροί που λαμβάνουμε σημαντική στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την επίτευξη αυτού του στόχου μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Συνολικά θα διατεθούν στην Ελλάδα 32 δισ. ευρώ τα επόμενα επτά χρόνια και ένα σημαντικό μέρος από αυτά τα κεφάλαια θα διατεθεί για πράσινες επενδύσεις.
Δίνω ιδιαίτερη έμφαση, Υψηλότατε, στη θέση της Ελλάδας ως σημείου εισόδου της καθαρής ενέργειας στην ευρωπαϊκή αγορά.
Πρόσφατα ολοκληρώσαμε μια πολύ σημαντική διαπραγμάτευση με την Αίγυπτο που αφορά την κατασκευή ενός ηλεκτρικού καλωδίου διασύνδεσης που θα επιτρέψει την είσοδο πολύ φθηνής ενέργειας στην ευρωπαϊκή αγορά, ενέργεια που θα παράγεται από τον ήλιο. Ταυτόχρονα, φυσικά, μπορούμε να αποτελέσουμε το φυσικό σημείο εισόδου για το υγροποιημένο φυσικό αέριο και για το υδρογόνο.
Εάν υπάρξει ενδιαφέρον για εξαγωγή υδρογόνου στην Ευρώπη, η Ελλάδα θα είναι η πρώτη χώρα που θα καλωσορίσει αυτές τις εξαγωγές υδρογόνου και στη συνέχεια θα διασφαλίσει ότι θα μεταφερθούν στην ευρωπαϊκή αγορά.
Θα πρέπει επίσης να επισημάνω ότι η Ελλάδα είναι η κορυφαία δύναμη στον τομέα της Ναυτιλίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ελέγχουμε το 50% του εμπορικού στόλου στην Ευρώπη. Ως εκ τούτου, ενθαρρύνω και τους εφοπλιστές μας να βρεθούν στην πρώτη γραμμή στην προσπάθεια μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου στον τομέα της Ναυτιλίας.
Πρόκειται για μια πολύ μεγάλη πρόκληση, όπως γνωρίζετε, η οποία θα απαιτήσει σημαντικές επενδύσεις και σημαντική καινοτομία. Ελπίζω, όμως, ότι θα διαδραματίσουμε ενεργό ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση.
Όπως γνωρίζετε, είμαστε επίσης μια νησιωτική χώρα και πιστεύω ότι είναι μια τεράστια ευκαιρία να υπογραμμίσουμε τι σημαίνει να έχουμε νησιά που καθίστανται κλιματικά ουδέτερα, ακόμη και πριν από την ηπειρωτική χώρα.
Και βρισκόμαστε στη διαδικασία της συνεργασίας με διάφορους ιδιωτικούς αλλά και δημόσιους φορείς για τη δημιουργία πιλοτικών προγραμμάτων που θα οδηγήσουν, ειδικά τα μικρότερα νησιά μας, προς την κλιματική ουδετερότητα.
Τέλος, σε ό,τι αφορά την προσαρμογή, όπως γνωρίζετε, η χώρα μου επλήγη από καταστροφικές πυρκαγιές το περασμένο καλοκαίρι. Θα ήθελα να ευχαριστήσω πολλές από τις χώρες σας που μας συνέδραμαν σε αυτές τις δύσκολες στιγμές. Αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε ένα ειδικό Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Ελπίζουμε πως θα ανοίξουμε το δρόμο, μεταξύ των Μεσογειακών Χωρών, στην ανάπτυξη νέων τεχνικών για την καταπολέμηση των πυρκαγιών. Πρόκειται δυστυχώς για ένα πρόβλημα που ήρθε για να μείνει.
Και τέλος, ένα θέμα, το οποίο νομίζω, ότι είναι σημαντικό για όλους μας. Η Ανατολική Μεσόγειος και η Μέση Ανατολή είναι το λίκνο του πολιτισμού. Και πιστεύω ότι πρέπει να καταβάλουμε μεγαλύτερη προσπάθεια και να αφιερώσουμε περισσότερη ενέργεια στη μελέτη των συνεπειών της Κλιματικής Αλλαγής στην πολιτιστική μας κληρονομιά.
Έχουμε υποχρέωση να διασφαλίσουμε ότι όσα μας κληροδότησαν οι προηγούμενες γενιές θα παραμείνουν άθικτα.
Ως εκ τούτου, νομίζω ότι πρόκειται για ένα ζήτημα για το οποίο θα μπορούσαμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να σκεφτούμε δημιουργικά για το το πώς θα προστατεύσουμε την πολιτιστική κληρονομιά από τις αρνητικές επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής.
Υψηλότατε, σας ευχαριστώ πολύ που προσκαλέσατε την Ελλάδα σε αυτή την πολύ σημαντική Σύνοδο.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ