Από το Παρίσι ο Κυριάκος Μητσοτάκης πήγε απευθείας στην Κρήτη για να έχει προσωπική άποψη για τις ζημιές που προκάλεσε ο σεισμός των 5,8 Ρίχτερ και να διαβεβαιώσει τους πληγέντες ότι η πολιτεία θα σταθεί δίπλα τους. Εκφράζοντας τα συλλυπητήρια του για την απώλεια του 65χρονου στο Αρκαλοχώρι και ευχόμενος γρήγορη ανάρρωση σε όλους τους τραυματίες, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε με λεπτομέρειες στις ενέργειες που θα γίνουν από την πολιτεία. «Οδηγός» θα είναι το πλαίσιο κρατικής αρωγής που χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές της Εύβοιας.
«Αυτό σημαίνει ότι ένας συμπολίτης μας ο οποίος έχει χάσει το σπίτι του, εφόσον έχει γκρεμιστεί, γίνεται κατεδαφιστέο, θα μπορεί να προσδοκά άμεσα να πάρει από το Κράτος 20.000 ευρώ, 14.000 στεγαστική συνδρομή και 6.000 σε κρατική αρωγή και αναλόγως διαμορφώνονται και τα ποσά σε σχέση με την έκταση της ζημιάς που κάποιος έχει υποστεί», δήλωσε από το Αρκαλοχώρι Ηρακλείου ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά τη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο κινητό Κέντρο Επιχειρήσεων της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
Το πρώτο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα είναι αυτό της στέγασης, με τον πρωθυπουργό να εξηγεί πως θα καλυφθούν οι ανάγκες των πληγέντων: «Μεριμνούμε για το ζήτημα της στέγης. Κινούμαστε σε τρεις διαφορετικούς δρόμους. Πρώτον, προσωρινή στέγη και όταν εννοώ προσωρινή, εννοώ στέγη, κάλυψη αναγκών κάποιων λίγων ημερών σε σκηνές, προμήθεια οικίσκων κυρίως για τους συμπολίτες μας στους μικρότερους οικισμούς οι οποίοι θέλουν να παραμείνουν κοντά στις εστίες τους. Και θα αξιοποιήσουμε το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ, σε συνεννόηση με το Υπουργείο Μετανάστευσης. Έχουμε άδεια νοικιασμένα διαμερίσματα στο Ηράκλειο, τα οποία μπορούν να καλύψουν άμεσα ανάγκη στέγασης συμπολιτών μας οι οποίοι αυτή τη στιγμή δεν μπορούν να μείνουν στα σπίτια τους».
Όπως σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης, «έχει ήδη εκταμιευθεί άμεση ενίσχυση του ενός εκατομμυρίου για τους δύο Δήμους οι οποίοι έχουν πληγεί, ώστε να μπορέσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση να κινηθεί άμεσα, να καλύψει τις άμεσες ανάγκες της».
Στήριξη θα έχουν και οι πληγείσες επιχειρήσεις, όπως διαβεβαίωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Επιχειρήσεις οι οποίες αυτή τη στιγμή πρέπει να αναστείλουν τη λειτουργία τους θα τύχουν κρατικής αρωγής. Και είμαστε ήδη σε συνεννόηση με την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών έτσι ώστε και το τραπεζικό σύστημα να παρέχει τις απαραίτητες διευκολύνσεις σε δανειολήπτες που δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Και κάτι τελευταίο. Για όσους από εσάς έχετε ήδη πάρει τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ όποιος έχει ζημιά δεν θα πληρώσει ΕΝΦΙΑ ούτε για το ’21, ούτε για το ’22, ούτε για το ’23», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.
Σχετικά με τη λειτουργία των σχολείων στις πληγείσες περιοχές, όπως τόνισε ο κ. Μητσοτάκης, «δυστυχώς έχουμε σημαντικές ζημιές στα σχολεία μας. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει πολύ γρήγορα το Υπουργείο Υποδομών να στείλει τα σχετικά κοντέινερ τα οποία σε πρώτη φάση θα χρησιμοποιηθούν για αίθουσες διδασκαλίας. Καταλαβαίνω πόσο δύσκολο είναι για τα παιδιά, ειδικά για τα μικρότερα παιδιά τα οποία ταλαιπωρήθηκαν πολύ από την πανδημία να ξαναβρεθούν εκτός των χώρων διδασκαλίας. Θα κάνουμε το καλύτερο δυνατό ώστε τα παιδιά να γυρίσουν στις αίθουσές τους το συντομότερο δυνατό και στο μεσοδιάστημα, αν απαιτηθεί, να χρησιμοποιηθεί για λίγο χρόνο το εργαλείο της τηλεκπαίδευσης. Θα το κάνουμε και αυτό για να μην έχουμε μαθησιακά κενά».
Πρώτος σταθμός στην αυτοψία του Πρωθυπουργού στα χωριά που επλήγησαν από τον εγκέλαδο ήταν το Χουδέτσι, όπου είδε από κοντά τις ζημιές που έχουν υποστεί οι κατοικίες και τα μαγαζιά και συνομίλησε με τους κατοίκους για την κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή, καθώς συνεχίζεται η σεισμική δραστηριότητα.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνοδευόμενος από τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστο Στυλιανίδη, τον Υφυπουργό Ευάγγελο Τουρνά, τον Υφυπουργό Υποδομών Γιώργο Καραγιάννη, τον Υφυπουργό παρά τον Πρωθυπουργώ για θέματα Κρατικής Αρωγής και Αποκατάστασης από Φυσικές Καταστροφές Χρήστο Τριαντόπουλο, το Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Βασίλη Παπαγεωργίου, τον Πρόεδρο του ΟΑΣΠ Ευθύμιο Λέκκα και τη Διοικήτρια της 7ης ΥΠΕ Ελένη Μπορμπουδάκη, συνομίλησε και με τα στελέχη της Πυροσβεστικής και της ΕΜΑΚ που επιχειρούσαν στο σημείο, εκφράζοντας τις ευχαριστίες του για το έργο που επιτελούν.
Κατά την αυτοψία στις πληγείσες περιοχές, τον Πρωθυπουργό συνόδευαν επίσης ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, ο Δήμαρχος Αχαρνών - Αστερουσίων Μανώλης Κοκοσάλης και ο Δήμαρχος Μίνωα Πεδιάδας, Μανώλης Φραγκάκης. Παρόντες στην επίσκεψη ήταν και ο Υφυπουργός Αθλητισμού και βουλευτής Ηρακλείου Λευτέρης Αυγενάκης και ο επίσης βουλευτής Ηρακλείου Μάξιμος Σενετάκης.
Άμεσα μέτρα στήριξης και αποκατάστασης των περιοχών της Κρήτης που επλήγησαν από το σεισμό της 27ης Σεπτεμβρίου 2021
Ακολουθούν 12 μέτρα στήριξης των σεισμοπλήκτων που ενεργοποιεί άμεσα η κυβέρνηση. Συγκεκριμένα:
1ον. Παροχή Στεγαστικής Συνδρομής σε φυσικά και νομικά πρόσωπα για την αποκατάσταση κτιρίων. Με Κοινή Απόφαση των εμπλεκόμενων Υπουργείων οριοθετούνται οι πληγείσες περιοχές και χορηγείται Στεγαστική Συνδρομή στους ιδιοκτήτες για την επισκευή και ανακατασκευή των κτιρίων, μέσω του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Η Στεγαστική Συνδρομή συνίσταται σε 80% δωρεάν κρατική αρωγή και 20% άτοκο δάνειο, με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
2ον. Παροχή πρώτης αρωγής έναντι της Στεγαστικής Συνδρομής μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr. Στα σεισμόπληκτα νοικοκυριά, για κατοικίες (α) που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς παρέχεται πρώτη αρωγή έναντι της Στεγαστικής Συνδρομής ύψους 14.000 ευρώ, (β) που δεν έχουν καταστραφεί ολοσχερώς αλλά έχουν υποστεί σοβαρές ζημίες που τις καθιστούν προσωρινά μη κατοικήσιμες παρέχεται πρώτη αρωγή έναντι της Στεγαστικής Συνδρομής ύψους 8.000 ευρώ, (γ) που έχουν υποστεί ελαφριές βλάβες αλλά είναι κατοικήσιμες παρέχεται πρώτη αρωγή έναντι της Στεγαστικής Συνδρομής ύψους 3.000 ευρώ. Αντιστοίχως και λοιπά κτίσματα και επιχειρηματικά ακίνητα.
3ον. Παροχή αποζημίωσης της οικοσκευής και κάλυψης των πρώτων αναγκών των νοικοκυριών που επλήγησαν μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr. Στα σεισμόπληκτα νοικοκυριά παρέχεται αποζημίωση για την κοινωνική προστασία με αποζημίωση της οικοσκευής και στήριξη για την κάλυψη των πρώτων αναγκών (α) 6.000 ευρώ στις κατοικίες που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς, (β) 4.000 ευρώ στις κατοικίες που δεν έχουν καταστραφεί ολοσχερώς αλλά έχουν υποστεί σοβαρές ζημίες που τις καθιστούν προσωρινά μη κατοικήσιμες, και (γ) 2.000 ευρώ στις κατοικίες που έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές αλλά είναι κατοικήσιμες.
4ον. Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ. Τα ακίνητα που έχουν αποδεδειγμένα καταστραφεί ολοσχερώς ή έχουν υποστεί λειτουργικές ζημιές που τα καθιστούν μη κατοικήσιμα, απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ του 2021, του 2022 και του 2023, δηλαδή απαλλάσσονται για μία τριετία.
5ον. Επιχορήγηση επιχειρήσεων που επλήγησαν από το σεισμό. Σύμφωνα με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, το Υπουργείο Οικονομικών είναι αρμόδιο για την αποζημίωση επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από θεομηνίες, σε συνεργασία με την Περιφέρεια, η οποία και συστήνει σχετικές επιτροπές που προχωρούν στην εκτίμηση των ζημιών σε κάθε επιχείρηση. Ειδικότερα, η επιχορήγηση μέρους της εκτιμηθείσας ζημιάς περιλαμβάνει τη ζημιά σε κτιριακές εγκαταστάσεις, μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα και κατεστραμμένα οχήματα της επιχείρησης, ενώ στο ίδιο πλαίσιο εντάσσονται και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, δύναται να χορηγηθεί άμεσα μία προκαταβολή επί της εκτιμηθείσας ζημίας και – αφού ολοκληρωθεί η εκτιμητική διαδικασία – να χορηγηθεί και το τελικό ποσοστό επιχορήγησης επί της εκτιμηθείσας ζημιάς.
6ον. Παροχή πρώτης αρωγής έναντι της επιχορήγησης επιχειρήσεων μέσω της πλατφόρμας arogi.gov.gr. Ενεργοποιείται η άμεση χορήγηση πρώτης αρωγής έναντι της επιχορήγησης για επιχειρήσεις που διαθέτουν κτιριακές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων και των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, για μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα, μέσα παραγωγής και κατεστραμμένα οχήματα, που ανέρχεται σε (α) 8.000 ευρώ για επιχειρήσεις που οι εγκαταστάσεις έχουν καταστραφεί ολοσχερώς, (β) 4.000 ευρώ για επιχειρήσεις που οι εγκαταστάσεις δεν έχουν καταστραφεί ολοσχερώς αλλά έχουν υποστεί σοβαρές ζημίες που καθιστούν προσωρινά μη δυνατή την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας και (γ) 2.000 ευρώ σε λοιπές επιχειρήσεις που έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές σε εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα ή οχήματα, αλλά είναι λειτουργικές.
7ον. Αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων. Στις περιοχές που κηρύσσονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, για την αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών και τη διαχείριση των συνεπειών που προκύπτουν από το σεισμό, θα ανασταλεί η πληρωμή όλων των εκκρεμών, βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων φορολογικών υποχρεώσεων, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τα φυσικά πρόσωπα που πλήττονται για έξι (6) μήνες.
8ον. Αναστολή ασφαλιστικών εισφορών. Με απόφαση του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων θα δοθεί η δυνατότητα να ανασταλούν για έξι (6) μήνες οι ασφαλιστικές εισφορές των πληττόμενων επιχειρήσεων και επιτηδευματιών.
9ον. Αναστολή διενέργειας πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης. Για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα, καθώς και τις νομικές οντότητες που επλήγησαν και είναι δικαιούχοι των μέτρων της στεγαστικής συνδρομής ή/και της επιχορήγησης για τις επιχειρήσεις, αναστέλλεται η διενέργεια κάθε πράξης αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κινητής ή ακίνητης περιουσίας τους.
Το χρονικό διάστημα της αναστολής είναι έξι (6) μήνες. Η αναστολή καταλαμβάνει, ιδίως, τη διενέργεια πλειστηριασμών, κατασχέσεων, αποβολών και προσωπικών κρατήσεων.
10ον. Επιδότηση ενοικίου/συγκατοίκησης. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Μεταφορών και Υποδομών, σε συνέχεια της οριοθέτησης των πληγεισών περιοχών, θα δοθεί επιδότηση ενοικίου/συγκατοίκησης για την κάλυψη δαπανών προσωρινής στέγασης των μόνιμων κατοίκων, οι κατοικίες των οποίων επλήγησαν από το σεισμό.
11ον. Στήριξη των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τις άμεσες ανάγκες και για τις αποκαταστάσεις. Το Υπουργείο Εσωτερικών, για την κάλυψη των πρώτων άμεσων αναγκών των δήμων που επλήγησαν, διαθέτει 1 εκατ. ευρώ, ενώ δρομολογούνται και άλλες φάσεις χρηματοδότησης καθώς συνεχίζεται η διαδικασία καταγραφής και η ωρίμανση του σχεδιασμού από την πλευρά των δήμων.
12ον. Συνεργασία και στήριξη για την κατεδάφιση των επικινδύνως ετοιμόρροπων κτιρίων. Το Υπουργείο Εσωτερικών την επόμενη περίοδο θα συνεργαστεί με τους πυρόπληκτους δήμους για την προώθηση των διαδικασιών κατεδάφισης των επικινδύνως ετοιμόρροπων κτιρίων στις σεισμόπληκτες περιοχές.
Όπως λένε από την κυβέρνηση, τις αμέσως επόμενες ημέρες θα προωθηθούν όλες οι αναγκαίες νομοθετικές αλλαγές και οι προβλεπόμενες κανονιστικές πράξεις, ενώ θα ενημερωθούν και οι δικαιούχοι για τα επιμέρους χαρακτηριστικά και τις λεπτομέρειες του κάθε μέτρου στήριξης.