«Μεγάλη Αντικατάσταση»: Η θεωρία συνωμοσίας που πυροδοτεί νέες ρατσιστικές επιθέσεις

Διερευνάται ως κίνητρο για το μακελειό με τους 10 νεκρούς στο Μπάφαλο των ΗΠΑ.
|
Open Image Modal
Social Media via Reuters

Μια ρατσιστική ιδεολογία που διεισδύει από τα περιθώρια του διαδικτύου σε μέρος της κοινής γνώμης διερευνάται ως κίνητρο για τους μαζικούς  πυροβολισμούς με 10 νεκρούς σε σούπερ μάρκετ στο Μπάφαλο της Νέας Υόρκης. Τα περισσότερα από τα θύματα ήταν μαύροι.

Σημεία από το «The Great Replacement Theory» (μτφ. Η Θεωρία της Μεγάλης Αντικατάστασης) περιλαμβάνονταν σε ένα ρατσιστικό παραληρηματικό κείμενο που φαίνεται να ανέβασε στο διαδίκτυο ο 18χρονος λευκός άνδρας, που κατηγορείται ότι στόχευσε εναντίον μαύρων ανθρώπων στο μακελειό του περασμένου Σαββάτου. 

Ποια είναι η θεωρία της Μεγάλης Αντικατάστασης

Με απλά λόγια, σύμφωνα με αυτή τη θεωρία υπάρχει μια συνωμοσία για να μειωθεί η επιρροή των λευκών ανθρώπων.

Οι πιστοί της λένε ότι αυτός ο στόχος επιτυγχάνεται τόσο μέσω της μετανάστευσης μη λευκών ανθρώπων σε κοινωνίες που κυριαρχούνται σε μεγάλο βαθμό από λευκούς, όσο και μέσω απλών δημογραφικών στοιχείων, με τους λευκούς να έχουν χαμηλότερα ποσοστά γεννήσεων από άλλους.

Οι ακραία ρατσιστές, υποστηρικτές της θεωρίας, πιστεύουν ότι οι Εβραίοι βρίσκονται πίσω από τη λεγόμενη συνωμοσία της αντικατάστασης. Οταν υπέρμαχοι της λευκής φυλής παρέλασαν στη Βιρτζίνια το 2017, μεταξύ των συνθημάτων που ακούστηκαν ήταν «δεν θα μας αντικαταστήσετε» και «Οι Εβραίοι δεν θα μας αντικαταστήσουν».

Σύμφωνα με την αμερικανική εκδοχή της θεωρίας, οι Δημοκρατικοί ενθαρρύνουν τη μετανάστευση από τη Λατινική Αμερική, ώστε περισσότεροι δυνητικοί ψηφοφόροι να αντικαθιστούν τους «παραδοσιακούς» Αμερικανούς.

Ποιες είναι οι ρίζες της

Σε γενικές γραμμές, οι ρίζες της είναι πολύ βαθιές. Στη σύγχρονη εποχή, οι περισσότεροι ειδικοί επισημαίνουν δύο βιβλία με επιρροή. Το «The Turner Diaries», ένα μυθιστόρημα του 1978 που γράφτηκε από τον Γουίλιαμ Λούθερ Πιρς με το ψευδώνυμο Αντριου ΜακΝτόναλντ και κάνει λόγο για μια βίαιη επανάσταση στις Ηνωμένες Πολιτείες με έναν φυλετικό πόλεμο που οδηγεί στην εξόντωση των μη λευκών. Το FBI το χαρακτήρισε «Βίβλο της ρατσιστικής δεξιάς».

Παράλληλα, υπάρχει να βιβλίο του Γάλλου Ρενό Καμί από το 2012, σχετικά με την εισβολή στην Ευρώπη μαύρων και μελαμψών μεταναστών από την Αφρική, με τίτλο «Le Grand Remplacement» - από το οποίο φαίνεται να προέκυψε το όνομα της θεωρίας.

Ποιοι είναι οι οπαδοί της

Για μερικούς από τους πιο ακραίους πιστούς, ορισμένοι δράστες μαζικών δολοφονιών στο όνομα της «λευκής υπεροχής» - στη Νορβηγία το 2011, σε δύο τζαμιά της Νέας Ζηλανδίας το 2019, σε μια συναγωγή στο Πίτσμπουργκ το 2018, σε μια εκκλησία αφροαμερικανών στη Νότια Καρολίνα - θεωρούνται «άγιοι».

Αυτοί οι «λευκοί υπέρμαχοι» πιστεύουν ότι οι μικρές κοινωνικές αλλαγές δεν θα επιτύχουν πολλά, επομένως η μόνη επιλογή είναι να γκρεμίσουν την κοινωνία.

Η ανάρτηση του ενόπλου στο Μπάφαλο και ορισμένες από τις μεθόδους του δείχνουν ότι μελέτησε προσεκτικά τον δράστη του μακελειού της Νέας Ζηλανδίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, έγραψε τον αριθμό 14 στο όπλο του, το οποίο είναι συντομογραφία ενός λευκού σλόγκαν 14 λέξεων.

Ενα «μανιφέστο» του Νεοζηλανδού μακελάρη διαδόθηκε ευρέως στο διαδίκτυο. Εάν το μήνυμα από τον δράστη του Μπάφαλο αποδειχθεί αυθεντικό, φαίνεται ότι είχε σχεδιαστεί για να διαδοθεί επίσης η φιλοσοφία και η μέθοδός του σε ένα ευρύ κοινό.

Κερδίζει έδαφος

Ενώ οι πιο ακραίες μορφές ρατσισμού αποδοκιμάζονται σαφώς, πολλοί ειδικοί ανησυχούν για την ενσωμάτωση ορισμένων απόψεων στο ευρύ κοινωνικό σύνολο.

Σε μια δημοσκόπηση που διεξήχθη την περασμένη εβδομάδα, το Associated Press και το Κέντρο Ερευνών για Δημόσια Ζητήματα  διαπίστωσαν ότι περίπου 1 στους 3 Αμερικανούς πιστεύει ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια προσπάθεια να αντικατασταθούν Αμερικανοί που γεννήθηκαν στις ΗΠΑ με μετανάστες για εκλογικό κέρδος.

Σε τακτική βάση, πολλοί υποστηρικτές των πιο ακραίων εκδόσεων της λεγόμενης «Μεγάλης Αντικατάστασης» συνομιλούν μέσω κρυπτογραφημένων εφαρμογών στο διαδίκτυο και τείνουν να είναι προσεκτικοί, επειδή ξέρουν ότι τους παρακολουθούν.

Ποιος μιλάει για αντικατάσταση

Ο Τάκερ Κάρλσον, η πιο δημοφιλής προσωπικότητα του τηλεοπτικού δικτύου Fox News, έχει προωθήσει ψευδείς αλλά πιο πολιτικά ευπρόσδεκτες απόψεις που ηχούν καλά στα αυτιά ορισμένων λευκών, οι οποίοι ανησυχούν για μια «απώλεια εξουσίας».

«Γνωρίζω ότι η αριστερά και όλοι οι προστάτες στο Twitter γίνονται κυριολεκτικά υστερικοί αν χρησιμοποιήσει κάποιος τον όρο ″αντικατάσταση″, αν υποδείξει κανείς ότι το Δημοκρατικό Κόμμα προσπαθεί να αντικαταστήσει το σημερινό εκλογικό σώμα, με νέους ανθρώπους, πιο υπάκουους. Ψηφοφόρους από τον Τρίτο Κόσμο», είπε στην εκπομπή του πέρυσι. «Αλλά γίνονται υστερικοί γιατί αυτό συμβαίνει, στην πραγματικότητα, ας το πούμε. Αυτό είναι αλήθεια».

Μια μελέτη της εκπομπής του σε βάθος πενταετίας από τους New York Times έδειξε ότι υπήρχαν πάνω από 400 περιπτώσεις κατά τις οποίες μίλησε για Δημοκρατικούς πολιτικούς και άλλους που επιδιώκουν να επιβάλουν δημογραφική αλλαγή μέσω της μετανάστευσης.

Η προσοχή που δίνουν πολλοί Ρεπουμπλικάνοι πολιτικοί σε αυτό που βλέπουν ως «διαρροή» στα νότια σύνορα κατά μήκος των Ηνωμένων Πολιτειών έχει ερμηνευτεί, τουλάχιστον από ορισμένους, ως νεύμα στην ανησυχία των λευκών που ανησυχούν ότι θα «αντικατασταθούν».

Πολλοί ανησυχούν ότι το μήνυμα που στέλνει ο Κάρλσον και ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι βρίσκει ευήκοα ώτα. «Στην πραγματικότητα εισάγουν τη Μεγάλη Θεωρία Αντικατάστασης σε ένα συντηρητικό κοινό με έναν πιο εύπεπτο τρόπο» εκτιμούν αναλυτές.