Πέρασαν οι Χαιρετισμοί με τους λάτρεις των ακολουθιών αυτών έγκλειστους και μπήκαμε σε μια αναγκαστικά ψυχρή Μεγαλοβδομάδα.
Θυμάμαι πέρσι να παρακολουθώ τα τροπάρια της Μεγάλης Τρίτης στη Μητρόπολη των Αθηνών με το ψηφιδωτό του Ευαγγελισμού, του ευφρόσυνου αγγέλματος δηλαδή, να λάμπει στην άψογα ανακαινισμένη πρόσοψη της. Κι ένας ουρανός, μόλις ξεπλυμένος από τη βροχή, να μπλεδίζει ιριδίζοντας απόκοσμα.
Γλυκασμός από το ανομολόγητο θαύμα της ημέρας που τελειώνει θριαμβικά αλλά και αφόρητη νοσταλγία για εκείνη την παιδικότητα που χάθηκε και που ακόμη διεκδικούμε.
Όσο μεγαλώνουμε, τόσο περισσότερο! Πάθη κι άλλα πάθη της ψυχής που αγωνιά να γίνει σώμα καθώς προσεγγίζουμε το Πάθος.
Εν προκειμένω οι Χαιρετισμοί στην απόλυτη, την άμωμη Γυναίκα, η τον θείον μαργαρίτην αποκυήσασαν οι οποίοι προετοίμασαν με την ποιητική τους κατάνυξη, τις μέρες που διανύουμε.
Με τους ύμνους τους προς την καιόμενην βάτον.
Την αεί θαλαττεύουσαν εν τω πελάγει των θλίψεων.
Την δρόσον την μυστικήν... Το πυρίμορφον όχημα, την χαρμονήν των Αγγέλων!
Κι έπειτα η άλλη γυναίκα, η Μαγδαληνή...
Η ολοκληρωμένη και δικαιωμένη όχι από την άρνηση αλλά από την υπηρεσία και τη λατρεία του σώματος.
Από την θέωση μέσω της δοτικής ηδονής που δεν συνιστά αμαρτία.
Εκεί, δηλαδή ακριβώς, όπου η μονοθεϊστική θρησκεία της Ιουδαίας συναντά τον ελληνικό παγανισμό και επιζητεί την στήριξη των φιλοσοφικών του περί ψυχής, κειμένων.
Αλήθεια, διερωτώμαι, η Κεχαριτωμένη και Άχραντος Μαρία λατρεύτηκε μεν και λατρεύεται από πλήθη καμνόντων, από τα ναυάγια της ζωής, η ίδια όμως ερωτεύτηκε ποτέ;
Κατέστη ποτέ όχι μόνο αντικείμενο άλλα και υποκείμενο του Έρωτα;
Αισθάνθηκε άραγε εκείνο το σκίρτημα που νιώθουν ασχέτως και οι έφηβοι και οι γέροι όταν σαν από θαύμα το ένα βλέμμα διασταυρώνεται με το απέναντι βλέμμα; Και δεν εννοώ έρωτα σωμάτων αλλά έστω και μόνο το ρίγος της ματιάς... Όχι. Κατηγορηματικά όχι!
Δεν προβλεπόταν στην συμφωνία. Για την οποία βέβαια η ίδια ούτε ρωτήθηκε καν. Αφού... ”Ιδού η δούλη Κυρίου, γέννητω μοι κατά το ρήμα Σου”.
Σε μια κοινωνία ανδρών οι γυναίκες είχαν ένα και μόνο δικαίωμα που συνιστά και αδιαπραγμάτευτη υποχρέωση: Να υποτάσσονται.
Υπήρξε δηλαδή η κόρη της Ναζαρέτ, μια γυναίκα που επελέγη μεν για τον υπέρτατο ρόλο, για να κυοφορήσει τον Αχώρητον, χωρίς όμως να δεχτεί ούτε το ελάχιστο της σωματικής έξαψης.
Επαναλαμβάνω: Όχι συνουσία αλλά έστω ένα χάδι στο μάγουλο, ένα φιλί στα μαλλιά, ένα φιλί στο στήθος, ένα φιλί στα χείλη. Ένα τρυφερό μυστικό στο αυτί.
Της προσφέρθηκε το απόλυτο μεγαλείο χωρίς όμως ούτε την παραμικρή σταγόνα ερωτικής συγκίνησης.
Χωρίς, μ′ άλλα λόγια, αυτή την έξαψη της σάρκας, την απογείωση του σώματος που νιώθει και η πιο ασήμαντη, η πιο άσχημη γυναίκα.
Και καταδικάστηκε να την ερωτεύονται μόνο ανέραστοι καλόγεροι σε σκοτεινά κελλιά και να της εξομολογούνται το κουραστικό, το άκαρπο πάθος τους με πυρετικά μάτια.
″Τας της σαρκός ημών επαναστάσεις κατάστειλον”. Έρωτας χωρίς έρωτα. Αυτόν που αργότερα θα αποκαλέσουν λανθασμένα ”πλατωνικό”.
Ο έρως ως αμαρτία!
Έπειτα όλα αυτά τα εγκώμια, όλα αυτά τα χαίρε, τα Ανύμφευτε, τα Κεχαριτωμένη, τα Παντάνασσα, το Όρος Αλατόμητον, το Βάθος Αμέτρητον ηχούν λίγο σαν μεταφυσική ειρωνεία.
Γιατί, τί να τον κάνεις τον ουρανό, αν δεν κουβαλάς και λίγο χώμα επιθυμίας στις τσέπες σου; Λίγο ιδρώτα ηδονής; Ένα άγγιγμα στις λαγόνες;
Η Παναγία Παρθένος διαλέχτηκε για να ζήσει ισόβια το προοικονομημένο πένθος της. Το κόστος της αιωνιότητας!
Το μόνο πάθος που θα της επιτραπεί, να είναι το πένθος.
Εν τέλει, ο μόνος και βέβαια ανεκπλήρωτος έρωτας της, ήταν εκείνος προς τον Μονογενή της, τον Υιόν και Λόγον του Θεού.
Αυτός που όμως της απηύθυνε στην κορυφαία στιγμή του προσωπικού Του μαρτυρίου αλλά και της δικής της δοκιμασίας, τον πιο πικρό λόγο.
Τον λόγο της αποξένωσης: ”Γύναι, ιδού ο υιός σου” δείχνοντας της έναν ξένο!
Μπορεί λοιπόν να μην βίωσε τον έρωτα, έζησε όμως την προδοσία από τον έρωτα όπως και όλοι εμείς οι υπόλοιποι, οι στερημένοι από κάθε ευλογία του επέκεινα.
Σ′ αυτό μοιάζουμε μαζί της. Ένα πένθος ανάλογο και μια απώλεια έχουμε βιώσει οι πάντες. Ίσως γιαυτό, από όλα τα πρόσωπα του θρησκευτικού Μύθου, η Μαρία είναι το πιο προσιτό, το πιο οικείο.
Μάς ενώνουν με εκείνην όχι οι απέραντοι, οι άδειοι ουρανοί αλλά τα ανώφελα, τα σπαταλημένα δάκρυα για έναν έρωτα που δεν έστερξε ...
ΥΓ. Πάντα στην συνείδηση μου η Μαρία έχει την μορφή είτε της παλαιολόγειας Παναγίας του Μέρωνα στο Ρέθυμνο είτε της Ειρήνης Παππά όταν ερμήνευε στη Ρώμη μεταξύ των άλλων - stabat mater dolorosa, ” έστη η μήτηρ δάκρυ χέουσα”, μονόλογος της Μήδειας κλπ. - κι ένα δικό μου κείμενο (!) σχετικό με το πένθος του έρωτα και την Σεμέλη, την ερωμένη του Δία που κάηκε από το ίδιο της το πάθος.
Τέλος της δεκαετίας του ’80 στο Κολοσσαίο! Φορώντας το εκπληκτικό ένδυμα του Γιάννη Μετζικώφ. Δεν θυμάμαι το όνομα του Ιταλού φωτογράφου.
Εκεί, στη ρίζα του Σταυρού, θρηνώντας τον αγαπημένο άντρα, τον συμβολικό γιό και νυμφίο - πόσο μεσογειακά φροϋδικό! - η Ειρήνη ένωσε στο ίδιο πρόσωπο την Παναγία και τη Μαγδαληνή.
Σε κοινό, λυτρωτικό δάκρυ... Αχ Ειρήνη, ποτέ δεν κατάφερα να σού πω όπως και όσο θα έπρεπε, το τεράστιο ευχαριστώ που σού οφείλω.
Διαβάστε επίσης:
Μεγάλη Δευτέρα: Θανάτω Θάνατον