Όποιος διάβασε τη συνέντευξη του Προέδρου της Γαλλίας Ε. Μακρόν στο Wired σίγουρα από τη μια εντυπωσιάστηκε κι από την άλλη ζήλεψε. Εντυπωσιάστηκε που υπάρχει μια εθνική στρατηγική του Προέδρου για την τεχνητή νοημοσύνη. Ζήλεψε που στη χώρα μας το ελληνικό πολιτικό σύστημα αποφεύγει ρητά να προχωρήσει σε απαγκίστρωση από το παρελθόν και σχεδιασμό για το μέλλον.
Αντίθετα, στο μεγαλόκοσμο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και το μικρόκοσμο των κομματικών γραφείων και των ανθρώπων τους κυριαρχούν μειλίχιες σκέψεις και παλαιοκομματικές αντιλήψεις ενόψει της εξόδου της Ελλάδας από τα μνημόνια, μια έξοδος που -ας είμαστε επιτέλους ειλικρινείς- είναι περισσότερο απόρροια των επιθυμιών των συμμάχων-δανειστών μας παρά δική μας απόφαση.
Οι τεράστιες παράπλευρες απώλειες λόγω της κρίσης, το κλίμα της - όχι και τόσο τελευταία - βουβής οργής και η λογική κόπωση των πολιτών από μια παρατεταμένη μιζέρια έρχονται να συναντήσουν μια ειλημμένη πολιτική απόφαση και προσπάθειες κομματικής επιβίωσης.
Δείγματα υπάρχουν πολλά. Κατά την ταπεινή μου γνώμη, ξεκινούν από την κυβερνητική πρακτική αλλά ακολουθούνται πιστά από κόμματα της Αντιπολίτευσης. Στη χώρα γίνεται σοβαρά συζήτηση ότι δεν αποτελεί πρόβλημα το γεγονός ότι για ένα μείζον εθνικό θέμα, όπως το σκοπιανό, τα κόμματα που αποτελούν την κυβερνητική πλειοψηφία διαφωνούν. Στη χώρα μας ζητείται συναίνεση όταν το κυβερνών κόμμα, έστω και μέσω εύπεπτης ρητορικής, στέλνει σε άσκοπες εξεταστικές δύο πρώην Πρωθυπουργούς. Από την άλλη πλευρά, εκείνη της Αντιπολίτευσης, αντί να δοθούν πρακτικές εξηγήσεις γιατί το παρόν οικονομικό μείγμα δεν οδηγεί πουθενά κι έχουν επιλεγεί τεχνικές οι οποίες λειτουργούν εναντίον των συμφερόντων των Ελλήνων πολιτών, προτιμώνται πρακτικές μηδενισμού. Όχι άδικες, αλλά σίγουρα όχι αναγκαίες. Κι όλα αυτά είναι λίγα από τα παραδείγματα που μπορεί κανείς να αναφέρει.
Πολλοί από εμάς εξάλλου γινόμαστε κοινωνοί συνωμοσιολογιών και σεναρίων για τις επόμενες εκλογές. Αναβιώνει η εποχή του γαλλικού, του αγγλικού και του ρωσικού κόμματος λίγο πριν από τα διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Ήδη πολλοί μιλούν για νέες συνθήκες, οι οποίες θα δρομολογηθούν με βάση τις επόμενες εκλογές. Οι επόμενες εθνικές εκλογές, είτε διεξαχθούν Οκτώβριο του 2018, είτε Μάιο του 2019, είτε Σεπτέμβριο του 2019, έχουν μέχρι στιγμής ένα ξεκάθαρο φαβορί. Όποιος, όμως, κερδίσει τις επόμενες εκλογές θα έχει μπροστά του μια δύσκολη, εξαιρετικά απαιτητική νέα τετραετία (εκτός εάν οι εκλογές γίνουν τον Οκτώβριο του 2018 που είναι πιθανή μια νέα εκλογική διαδικασία με αφορμή την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας τον Φεβρουάριο του 2020). Κι όλα τα κόμματα έχουν μπροστά τους μια νέα πραγματικότητα, την οποία καλούνται να διαμορφώσουν με βάση τις νέες συνθήκες. Πραγματικότητα για την οποία, μέχρι σήμερα, ελάχιστη ή λίγη συζήτηση γίνεται πρακτικά.
Σ’ αυτή την νέα πραγματικότητα πολλοί που θα έπρεπε να διαδραματίζουν το ρόλο των διαμορφωτών κοινής γνώμης είτε είναι προσκολλημένοι στο παρελθόν, είτε εμποδίζονται από πολιτικές-κομματικές παρωπίδες, είτε λειτουργούν στρατευμένα με βάση μια λογική υλικών ανταλλαγμάτων. Και συνεχίζουν μια ρητορική μίσους, μια ρητορική ισοπέδωσης που κανένα δεν βοηθάει και κανέναν δεν εξυπηρετεί.
Το φαιδρό έως φαύλο επιχείρημα μιας χώρας η οποία καταστράφηκε τα τελευταία σαράντα χρόνια όταν έφθασε σε ορισμένες από τις καλύτερες περιόδους της Ιστορίας της, μιας χώρας που μετά από οκτώ χρόνια κρίσης παραμένει χώρα της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι, ακόμα και σήμερα, μια από τις ισχυρότερες στον κόσμο, έρχεται να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα ότι το σήμερα της χώρας με συγκεκριμένες αποφάσεις και ευθύνες είναι χειρότερο από το πρόσφατο χθες της. Από την άλλη η κρίση έφερε αλλαγές. Και μπορεί κανείς να κοιτάζει το μέλλον πιο αισιόδοξα. Το γεγονός ότι σε λίγο καιρό στην πράξη η Δημόσια Διοίκηση θα διοικείται διαφορετικά αφού θα υπάρχουν Γενικοί Γραμματείς πενταετίας και δεν θα είναι εύκολη η αλλαγή προσώπων και η ρουσφετολογική αντίληψη, το γεγονός ότι το κράτος μέσα από την κρίση εκσυγχρονίστηκε δίνει ελπίδες. Σημαντικές.
Εάν η επόμενη κυβέρνηση ακολουθήσει συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις με εμπιστοσύνη στους πολίτες, εάν ακολουθήσει μέρος των αλλαγών που η Ελληνική Βουλή έχει ήδη ψηφίσει κι αν δημιουργήσει ένα σχέδιο στήριξης των παράπλευρων απωλειών κι αν, επιτέλους, υπάρξει ένα εθνικό σχέδιο για τα επόμενα είκοσι χρόνια, τότε σε πέντε χρόνια από σήμερα πολλοί θα μιλάνε για το ελληνικό θαύμα. Σήμερα δεν διακρίνονται εύκολα οι συνθήκες προς αυτό. Αλλά υπάρχουν. Εξάλλου η πρόοδος θα έρθει μέσα από την υιοθέτηση και πρακτική κατάλληλων πρακτικών, όχι μέσα από υπουργικές αποφάσεις.