«Από μικρή ηλικία είχα στο μυαλό μου να ζήσω σε ένα ακριτικό νησί, να κάνω μπαλέτο σε παιδάκια που δεν είχαν την ευκαιρία να ασχοληθούν με τον κλασικό χορό. Μεγαλώνοντας έλεγα ότι αποκλείεται να έβρισκα αυτό που ψάχνω και τελικά βρήκα την Κάσο», λέει στη HuffPost η Ελίζα Πάλλη, χορογράφος και δασκάλα μπαλέτου, μιλώντας για την απόφασή της να ζήσει μόνιμα στο νησί των Δωδεκανήσων.
Η κα Πάλλη μεγάλωσε στην Ζιμπάμπουε (Ροδεσία, όπως ονομαζόταν παλιά). Εκεί έγινε μέλος του Εθνικού μπαλέτου της χώρας. Το 1979 ολοκλήρωσε τις σπουδές της με το Ανώτερο Δίπλωμα της Βασιλικής Ακαδημίας Λονδίνου και όταν ήρθε στην Ελλάδα, άρχισε να διδάσκει κλασικό χορό και έγινε μέλος του Μπαλέτου Αθηνών. Εκτοτε έχει συμμετάσχει ως χορογράφος και πρώτη χορεύτρια σε θέατρα της Αθήνας, μουσικές αίθουσες και τηλεοπτικές παραγωγές, ενώ παραδίδει μαθήματα σε σχολές χορού. Το 2011 μετακόμισε στην Κάσο με σκοπό να μάθει μπαλέτο στα λίγα κορίτσια του νησιού.
Η Κάσος αποτελεί το νοτιότερο νησί των Δωδεκανήσων, βρίσκεται ανάμεσα στην Κρήτη και την Κάρπαθο και έχει την μορφή βράχου. Η έκταση του νησιού φτάνει τα 66,4 τ.χλμ και έχει έξι χωριά. Ωστόσο, σύμφωνα με απογραφή του 2011, οι μόνιμοι κάτοικοι της Κάσου δεν ξεπερνούν τους 1.000. Οι κύριες ασχολίες των ντόπιων είναι η θάλασσα, η κτηνοτροφία και η γεωργία. Τα παιδιά του νησιού είναι λίγα και πέρα από το σχολείο δεν έχουν τη δυνατότητα να ασχοληθούν με εξωσχολικές δραστηριότητες. Με την άφιξή της στην Κάσο, η κα Πάλλη, διεύρυνε τους ορίζοντες των παιδιών και με αφορμή τον χορό, τα έκανε να αγαπήσουν την τέχνη γενικότερα.
Η Ελίζα Πάλλη μιλά για τα μαθήματα χορού, την ζωή στην Κάσο, ζητά στήριξη από το κράτος και καλεί δασκάλους να διδάξουν στα νησιά της άγονης γραμμής.
«Τα παιδιά δεν γνώριζαν τι είναι κλασικό μπαλέτο και κλασική μουσική»
«Ενας ξάδερφος εξ αγχιστείας που τότε ζούσε στην Κάσο, μου είπε: ”Δεν έρχεσαι στο νησί που υπάρχει ανάγκη για δασκάλους χορού και μουσικής; Έλα για έναν μήνα”. Εκείνος έφυγε, πήγε στην Αγγλία, εγώ έμεινα. Τα παιδιά δεν έχουν επιλογές σε σχέση με τις τέχνες, ούτε με τον αθλητισμό. Εχουν μόνο το σχολείο όπου οι δάσκαλοι δεν είναι πολλοί.
Η Κάσος δεν είναι τουριστικό νησί, δεν μοιάζει με τα υπόλοιπα που γνωρίζουμε. Είναι ένας βράχος με μερικά σπίτια, δεν έχει μαγαζιά, πρέπει να ταξιδεύουμε στο πιο κοντινό νησί για ψώνια ή να παραγγέλνουμε από το Ιντερνετ. Είναι ”νεκρή” τον χειμώνα και το μπαλέτο μοιάζει ”ξένο”.
Τον πρώτο καιρό διαμονής στην Κάσο, δυσκολεύτηκα πάρα πολύ. Τα παιδιά δεν γνώριζαν τι είναι το κλασικό μπαλέτο ή η κλασική μουσική. Τα ακούσματά τους είναι διαφορετικά: ακούνε κυρίως λύρα, παραδοσιακά, έχουν και πολλά πανηγύρια εδώ. Προσπαθούσα να διαδώσω τα δωρεάν μαθήματα, σιγά σιγά τα επικοινώνησα μέσα από το Facebook, γιατί στην Κάσο όλοι έχουν προφίλ στην πλατφόρμα. Τους εξήγησα τι είναι το μπαλέτο, δούλευα καθημερινά γι’ αυτόν τον σκοπό. Ξεκίνησα με ένα μικρό γκρουπ, φέτος είναι η έκτη χρονιά που διδάσκω τα γκρουπ στο νησί. Είχα 10 παιδιά, όμως δυο από αυτά έφυγαν. Έχω και λίγα μωράκια που ξεκινούν μπαλέτο από ηλικία τριών ετών. Το πρώτο γκρουπ είναι παιδιά από τριών έως 6-7 ετών. Και μετά είναι το γκρουπ των μεγαλύτερων κοριτσιών. Αγαπούν πολύ το μπαλέτο, έχουν πάθος. Μάλιστα αρκετές από τις μαθήτριές θέλουν να συνεχίσουν τον χορό σε επαγγελματικό επίπεδο, να γίνουν μπαλαρίνες. Το ερώτημα είναι, θα φτάσουν ως εκεί; Γιατί κι εγώ δεν έχω αντοχές. Δεν είναι εύκολη η ζωή εδώ. Αν δούμε πια ότι μετά από όλη αυτή την προσπάθεια δεν υπάρχει στήριξη, θα πρέπει να το διαλύσω».
«Είναι δύσκολο να διατηρήσουμε τα μαθήματα»
«Από τότε που ξεκίνησα τα μαθήματα, τα παιδιά είχαν ευκαιρίες πέρα από την φαντασία τους. Δεν θα είχαν την τύχη να χορέψουν με τον Μάριο Φραγκούλη σε συναυλία του, ούτε να κάνουν τηλεοπτικές εκπομπές, δραστηριότητες που είχαν συναρπαστικό αποτέλεσμα. Δυστυχώς όμως είναι πολύ δύσκολο να διατηρήσουμε τα μαθήματα χορού, είναι λίγα τα παιδιά. Έχουμε πολύ μικρές δωρεές από κάποιους γονείς, από φίλους μου, από φίλους του μπαλέτου, οπότε το κρατάμε κάπως. Δεν είχαμε ποτέ από την αρχή έως και τώρα καμία συμμετοχή ή στήριξη από τον δήμο. Έφυγα για έναν χρόνο από το νησί για να γυρίσω στην Αθήνα γιατί δεν άντεχα, έπρεπε να αποκτήσω μια σταθερή δουλειά και ζήτησα από την τότε Υπουργό Τουρισμού Ελενα Κουντουρά βοήθεια. Μου την έδωσε όταν επέστρεψα στην Κάσο για να βγάλουμε την χρονιά. Οι φίλοι μου από την Αθήνα και το εξωτερικό με βοήθησαν να φτιάξω μια αίθουσα, γιατί δεν είχαμε. Κάναμε μάθημα σε μια σάλα εκκλησίας χωρίς πατώματα, μπάρες, καθρέφτες. Με τους φίλους μου μέσα από το Facebook πουλήσαμε διάφορα αντικείμενα όπως ημερολόγια και DVD. Φίλες μου και ιδιοκτήτριες σχολών μπαλέτου έστειλαν μπάρες, μια κυρία μας έστειλε καθρέπτες και τελικά δημιουργήσαμε μια κουκλίστικη αίθουσα».
«Είναι ωραίο να ακούς τα παιδιά να μιλούν για το μπαλέτο»
«Όλη η ορολογία στο κλασσικό μπαλέτο είναι στα γαλλικά και είναι ωραίο να βλέπεις τα παιδιά να περπατούν στο δρόμο, να μιλούν γαλλικά και αγγλικά μεταξύ τους, έχουν και το ύφος του μπαλέτου, τα tutu στο χέρι. Οι γονείς των κοριτσιών είναι εκπληκτικοί, έχουν μάθει για το μπαλέτο και τις φιγούρες. Διορθώνουν τα βήματα των παιδιών και τους αρέσει που κάνουμε παραστάσεις αλλά και να παρακολουθούμε μπαλέτο, όπως για παράδειγμα τον Καρυοθραύστη στην Αθήνα. Και τα παιδιά, αλλά και οι γονείς έχουν ζήσει εμπειρίες ‘εξωπραγματικές’ για τα δεδομένα ενός ακριτικού νησιού. Μάλιστα με μερικούς από τους γονείς κάναμε χορευτικές παραστάσεις, κάποιοι ασχολήθηκαν, άλλοι προτίμησαν κάτι άλλο. Το δοκίμασαν όμως».
«Χρειαζόμαστε στήριξη»
«Ο νέος δήμαρχος είπε στην προεκλογική του καμπάνια ότι θα στηρίξει το έργο μας γιατί η προηγούμενη δήμαρχος της Κάσου είχε άλλες προτεραιότητες. Αυτό που θα ήθελα είναι να ακουστεί η δραστηριότητά μας, να μπορέσουμε να έχουμε κάποια στήριξη. Η κλασσική τέχνη του μπαλέτου συνδυάζει τη μουσική, τα γαλλικά, έχει ομαδικότητα, έχει ποιότητα και άλλα τόσα να δώσει στα παιδιά. Ίσως μέσα από τις δημοσιογραφικές προβολές, αφυπνιστούν οι αρμόδιοι».
Ακρίτες και Μπαλέτο
Η κα Πάλλη δημιούργησε πρόσφατα στο Facebook μια κοινότητα με όνομα «Ακρίτες και Μπαλέτο». Στόχος της ομάδας είναι ένα κάλεσμα προς τους δασκάλους χορού και τέχνης γενικότερα, να εγκατασταθούν σε ακριτικά νησιά και να διδάξουν σε παιδιά που δεν έχουν πολλές δυνατότητες για εκμάθηση. Με αυτήν την πρωτοβουλία, η χορογράφος και δασκάλα φιλοδοξεί να κινητοποιήσει πολιτικούς, εταιρείες, ανθρώπους που αγαπούν την τέχνη και θέλουν να συμβάλλουν στο εγχείρημα. «Αυτές οι δραστηριότητες θα τους μείνουν στο μυαλό. Και τα παιδιά είναι το μέλλον μας. Είμαι σίγουρη ότι υπάρχουν άνθρωποι εκεί έξω που ίσως συγκινηθούν με την προσπάθεια και έρθουν κοντά μας».