Τα απολιθώματα που έχουν παγιδευτεί σε κεχριμπάρι είναι από τα πιο συναρπαστικά ευρήματα της παλαιοντολογίας. Αυτά τα κομμάτια από σκληρυμένη αρχαία ρητίνη δέντρων συλλέγουν τρομερές λεπτομέρειες σχετικά με αράχνες, σαύρες, μικροσκοπικά ζώα, έντομα, πουλιά, ακόμη και έναν μικροσκοπικό δεινόσαυρο που συχνά λείπουν από απολιθώματα βράχων.
Ωστόσο, όλα αυτά τα πλάσματα ζούσαν στην στεριά και έτσι περιμένει κανείς να τα συναντήσει σε κάποιον κορμό ή κλαδί δέντρου. Τώρα, οι επιστήμονες βρήκαν το παλαιότερο υδρόβιο ζώο διατηρημένο σε κεχριμπάρι και είναι το πιο ολοκληρωμένο απολίθωμα καβουριού που έχει ανακαλυφθεί ποτέ.
«Το δείγμα είναι μοναδικό. Είναι απόλυτα πλήρες και δεν του λείπει ούτε μια τρίχα στο σώμα, κάτι που είναι αξιοσημείωτο», δήλωσε ο Χαβιέρ Λουκ, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Οργανωτικής και Εξελικτικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, σε δελτίο τύπου. Ήταν ο κύριος συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη στο περιοδικό Science Advances.
Οι Κινέζοι, οι Αμερικανοί και οι Καναδοί επιστήμονες που εργάζονται στο κεχριμπαρένιο δείγμα, το οποίο προέρχεται από τη βόρεια Μιανμάρ, ονόμασαν το μικροσκοπικό καβούρι «Cretapsara athanata». Το όνομα αναφέρεται στην Κρητιδική περίοδο, την εποχή των δεινοσαύρων κατά την οποία έζησε αυτό το καβούρι, και το Apsara είναι ένα πνεύμα από τα σύννεφα και τα νερά στη μυθολογία της Νότιας και Νοτιοανατολικής Ασίας. Το όνομα του είδους βασίζεται στη λέξη «athanatos», δηλαδή αθάνατος, κάτι που αναφέρεται στη ζωντανή διατήρησή του σε κεχριμπάρι.
Στην εμφάνιση, το πλάσμα ηλικίας 100 εκατομμυρίων ετών μοιάζει εξωτερικά με τα καβούρια που τριγυρνούν στις ακτές σήμερα. Οι τομογραφίες αποκάλυψαν ευαίσθητα μέρη του σώματος όπως κεραίες, βράγχια και λεπτές τρίχες στο στόμα του. Το πλάσμα είχε μήκος μόλις 5 χιλιοστά και πιθανότατα ήταν μωρό καβούρι.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι το Cretapsara δεν ήταν ούτε θαλάσσιο ούτε εντελώς χερσαίο καβούρι. Θεωρούν ότι ζούσε σε γλυκό νερό, ή ίσως σε υφάλμυρο νερό του δάσους. Είναι επίσης πιθανό, λένε, να μετανάστευε στη στεριά όπως τα περίφημα κόκκινα καβούρια του νησιού των Χριστουγέννων που απελευθερώνουν τα μωρά τους στον ωκεανό και αργότερα γυρίζουν σε σμήνος πίσω στη στεριά.
Ενώ τα παλαιότερα απολιθώματα καβουριών χρονολογούνται από την περίοδο της Ιουρασικής πριν από περισσότερα από 200 εκατομμύρια χρόνια, τα απολιθώματα των μη θαλάσσιων καβουριών είναι λίγα και σε μεγάλο βαθμό ελλιπή.
Οι ερευνητές λένε ότι το Cretapsara αποδεικνύει ότι τα καβούρια έκαναν το άλμα από τη θάλασσα στη στεριά και το γλυκό νερό κατά την εποχή των δεινοσαύρων, όχι κατά την εποχή των θηλαστικών, όπως πιστεύαμε προηγουμένως, ωθώντας την εξέλιξη των μη θαλάσσιων καβουριών πολύ πιο πίσω στο χρόνο.
Απολιθώματα κεχριμπαριού της εποχής των δεινοσαύρων βρίσκονται μόνο σε κοιτάσματα από την πολιτεία Κατσίν στη βόρεια Μιανμάρ ενώ τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί ηθικές ανησυχίες σχετικά με την προέλευση του κεχριμπαριού από την περιοχή.
Πηγή: CNN