«Μισώ τους άντρες» δηλώνει απερίφραστα η νεαρή (μόλις 26 ετών) Γαλλίδα μπλόγκερ και ακτιβίστρια Πολίν Αρμάνζ στο φεμινιστικό μανιφέστο της, υπογράφοντας μια ωδή στη μισανδρία και στην έκφρασή της ως μέσο για τη γυναικεία χειραφέτηση.
Το βιβλίο, το οποίο έχει μία μεγάλη περιπέτεια, τυπώθηκε για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 2020 -μόλις σε 400 αντίτυπα- όμως ένας υπάλληλος του γαλλικού Υπουργείου Ισότητας προσπάθησε να απαγορεύσει την κυκλοφορία του «για υποκίνηση έμφυλης βίας».
Όταν τα γαλλικά ΜΜΕ αντέδρασαν άμεσα ανεβάζοντας το θέμα ψηλά στην ατζέντα, το βιβλίο άρχισε να γίνεται ανάρπαστο. Καθώς ο μικρός εκδοτικός οίκος Monstrograph που το εξέδωσε αδυνατούσε να ανταποκριθεί στη ζήτηση, ο Seuil, από τους μεγαλύτερους και πιο ιστορικούς εκδοτικούς οίκους της Γαλλίας, ανέλαβε την ανατύπωση του βιβλίου, οι πωλήσεις του οποίου είχαν φτάσει τα 20.000 αντίτυπα.
Μέχρι τώρα, το «Μισώ τους άντρες» ήδη έχει μεταφραστεί σε 12 γλώσσες (σύμφωνα με τους New York Times θα βγει συνολικά σε 17 γλώσσες), από τις 19 Ιανουαρίου κυκλοφορεί και στις ΗΠΑ από τον HarperCollins, ενώ πριν από λίγες ημέρες έφτασε στις προθήκες των βιβλιοπωλείων και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Οξύ (μετάφραση Βασιλική Κοκκίνου).
Η Πολίν Αρμάνζ που ζει στη Λιλ της βόρειας Γαλλίας με τον σύζυγό της και τον γάτο της και στηρίζει μέσω μίας οργάνωσης θύματα βιασμού, γνώρισε απρόσμενη επιτυχία με το πρώτο βιβλίο της.
Ωστόσο, όπως είχε δηλώσει σε πρόσφατη συνέντευξη, οι προσβολές που δέχεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι πλέον σε πολλές γλώσσες.
«Η βία, ο εγωισμός, η οκνηρία και η δειλία αποτελούν γνήσια τέκνα της πατριαρχίας», δηλώνει η Αρμάνζ, εν μέσω της συγκυρίας του #MeToo.
Ακολουθεί απόσπασμα του βιβλίου:
Οι άντρες που δεν αγαπούν τις γυναίκες
Δεν χρειάζεται να φτάσετε στο σημείο να δηλώσετε τη μισανδρία σας για να ακούσετε ένα σωρό επιπλήξεις για τον τρόπο που κάνετε κριτική στο αρσενικό γένος. Αρκεί να γενικεύσετε το θέμα και να πείτε «οι άντρες» αντί «μερικοί άντρες», έστω κι αν αυτό σας φαίνεται απολύτως δικαιολογημένο σε πολλές περιπτώσεις. Συγχαρητήρια, είσαι γυναίκα μίσανδρος! Κι αν είστε γυναίκες μίσανδροι, τότε δεν αξίζετε περισσότερο από τους μισογύνηδες. Στη συλλογική φαντασία, η μισανδρία και ο μισογυνισμός είναι οι δύο όψεις του ιδίου νομίσματος, δηλαδή του σεξισμού. Το λάθος είναι στην ετυμολογία, φαντάζομαι: έχοντας τις ίδιες ρίζες, αυτές οι δύο λέξεις οφείλουν να καλύπτουν ακριβώς τις ίδιες αρχές, έτσι δεν είναι; Ε, λοιπόν, όχι, γιατί η ζωή είναι μεγάλη φαρσέρ.
Αν η μισανδρία χαρακτηρίζει όποιον απεχθάνεται τους άντρες και ο μισογυνισμός όποιον απεχθάνεται τις γυναίκες, οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι στην πραγματικότητα, αυτές οι δύο έννοιες δεν είναι ισότιμες, έστω κι αν πρόκειται για όρους που εμπεριέχουν κινδύνους για τους στόχους τους ή για μέσα που χρησιμοποιούνται για να εκφραστούν. (Θυμίζουμε ότι οι μισογύνηδες χρησιμοποιούν όπλα από την απλή παρενόχληση μέχρι το έγκλημα, όπως εκείνο του Πολυτεχνείου στο Μόντρεαλ* το 1989, που μέχρι σήμερα δεν έχει το όμοιό του όσον αφορά τον μισογυνισμό). Δεν μπορούμε να συγκρίνουμε τη μισανδρία και τον μισογυνισμό, γιατί απλούστατα η πρώτη υπάρχει μόνο ως αντίδραση στον δεύτερο.
Δεν θα πρέπει να έχεις κοιτάξει ποτέ γύρω σου – ή πρέπει να διακατέχεσαι από απίστευτη κακοπιστία- για να αρνείσαι κάθετα τις βιαιότητες που υφίστανται οι γυναίκες, και που στη μεγάλη πλειονότητά τους είναι παρανομίες που διαπράχθηκαν από άντρες. Δεν είναι αποκυήματα της φαντασίας, είναι γεγονότα. Αν η κοινωνία είναι πατριαρχική, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχουν άντρες που χρησιμοποιούν τα αντρικά προνόμιά τους εις βάρος του άλλου μισού του πληθυσμού. Κάποιες από αυτές τις βιαιότητες είναι δόλιες, σαν ένας υπόκωφος θόρυβος στην καθημερινότητα των γυναικών, τόσο καταστρεπτικές ώστε να μεγαλώνουμε με την εντύπωση ότι είναι ο κανόνας όσον αφορά τις σχέσεις αντρών και γυναικών. Άλλες είναι τόσο φανερές, ώστε γίνονται καμιά φορά πηχυαίοι τίτλοι στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων.
Το 2017, το 90% των ανθρώπων που απειλήθηκαν με θάνατο εκ μέρους των συζύγων τους ήταν γυναίκες. Πάντα το 2017, το 86% των θυμάτων που δολοφονήθηκαν από τον σύζυγο ή τον πρώην σύζυγο ήταν γυναίκες. Από την άλλη, από τις 16 γυναίκες που είχαν σκοτώσει τον σύζυγό τους, το 69% από αυτές, ήταν θύματα βίας στον γάμο τους. Το 2019, 149 γυναίκες δολοφονήθηκαν από τον τότε σύζυγό τους ή τον πρώην.
Το 2018, το 96% των ανθρώπων που καταδικάστηκαν για συζυγική βία ήταν άντρες και το 99% των ανθρώπων που καταδικάστηκαν για σεξουαλική κακοποίηση ήταν επίσης άντρες.
Οι γυναίκες δεν είναι τα μόνα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης και βιασμών. Είναι δύσκολο να βρούμε στατιστικές που να αφορούν σεξουαλικές παρενοχλήσεις σε άντρες. Το ταμπού της σεξουαλικής κακοποίησης βαρύνει το αρσενικό φύλο, κι αυτό επειδή τα σεξιστικά στερεότυπα λένε ότι ένας άντρας δεν μπορεί να βιαστεί, αφού οι άντρες θεωρούνται κυνηγοί του σεξ. Είναι επίσης πολύ δύσκολο για έναν άντρα να μιλήσει για τραύμα σεξουαλικής τάξης: η κοινωνία περιμένει από τους άντρες να είναι δυνατοί και ανδροπρεπείς, τίποτε δεν θα έπρεπε να τους επιβάλλεται – διαφορετικά δεν είναι «αληθινοί» άντρες. Ένα μεγάλο μέρος βιασμών έχει διαπραχθεί εις βάρος ανηλίκων και οι δράστες είναι κι εδώ επίσης στην πλειονότητά τους άντρες. Εν πάση περιπτώσει, όποιο κι αν είναι το γένος ή η ηλικία των θυμάτων, σεξουαλικών ή σεξιστικών βιαιοτήτων – είτε πρόκειται δηλαδή για άντρες ή γυναίκες, ενήλικες ή παιδιά – είναι απαραίτητο να επαναλάβουμε ότι οι δράστες αυτών των βιαιοτήτων είναι στην πλειονότητά τους άντρες.
*Η σφαγή στο Πολυτεχνείο του Μόντρεαλ έγινε στις 6 Δεκεμβρίου 1989. Ο 25χρονος Μαρκ Λεπίν, οπλισμένος με μια καραμπίνα και ένα μαχαίρι κυνηγιού, πυροβόλησε 28 άτομα, σκοτώνοντας 14 γυναίκες πριν αυτοκτονήσει. Είχε εισβάλει σε μια τάξη και αφού χώρισε τις γυναίκες από τους άντρες, άρχισε να πυροβολεί τις γυναίκες ουρλιάζοντας : «Είστε όλες φεμινίστριες!»