Ανέβηκε και πάλι το θερμόμετρο στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας, λίγες ώρες πριν από την συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της συνόδου της 78 Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Αιτία το κάλεσμα του Τούρκου Προέδρου προς τη διεθνή κοινότητα, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στη ΓΣ του ΟΗΕ, να αναγνωρίσει να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου».
Η ελληνική απάντηση είχε δοθεί ουσιαστικά πριν ακόμα ανέβει ο Ερντογάν στο βήμα της ΓΣ του ΟΗΕ, με τον Γιώργο Γεραπετρίτη να τονίζει νωρίτερα μιλώντας σε εκδήλωση ομογενών:
«Θέλω να είμαι απόλυτα ειλικρινής σε σχέση με την Κύπρο, η οποία είναι κορυφαία μας προτεραιότητα σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής και διπλωματίας. Είμαστε πλήρως ευθυγραμμισμένοι με την Κυπριακή κυβέρνηση όσον αφορά την προώθηση της ιδέας μιας ενωμένης Κύπρου στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Στηρίζουμε αναφανδόν τη λύση ενός ενιαίου κράτους που θα βασίζεται σε μια διζωνική δικοινωνική ομοσπονδία. Σχέδια για λύση δύο κρατών είναι εκτός συζήτησης».
Όπως είναι επόμενο, στην συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν, που έχει προγραμματιστεί για τις 18:00 (ώρα Ελλάδος), μπαίνουν νέα δεδομένα.
Το τελευταίο διάστημα, μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία και την αποστολή ελληνικής βοήθειας στη γειτονική χώρα, είχε μειωθεί η ένταση από την Άγκυρα ενώ η βελτίωση του κλίματος είχε φανεί και κατά την τελευταία συνάντηση που είχαν οι δύο ηγέτες, μετά την επανεκλογή τους, τον περασμένο Ιούλιο στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
Πρόθεση της ελληνικής πλευράς είναι να παραμείνει ανοιχτός ο δίαυλος επικοινωνίας με την Τουρκία, να υπάρξει ηρεμία στις διμερείς σχέσεις και να προωθηθεί η θετική ατζέντα, κάτι που τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη ΔΕΘ.
“«Ζητήματα που έχουν να κάνουν με την εθνική κυριαρχία, την εθνική ακεραιότητα της χώρας, δεν πρόκειται ποτέ να μπουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από εμένα. Είναι εκτός της συζήτησης την οποία κάνουμε με την Τουρκία»”
- Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ
«Η Ελλάδα δεν άλλαξε ποτέ τη στρατηγική της απέναντι στην Τουρκία. Αυτή ήταν η βούλησή μου και η επιθυμία μου από το 2019: να μπορούμε να συνομιλούμε με την Τουρκία, να μπορούμε να δεχόμαστε ότι τα ζητήματά μας θα μπορούν να επιλύονται μόνο με βάση το Διεθνές Δίκαιο και τους κανόνες καλής γειτονίας. Και όταν διαφωνούμε, να μην οδηγούμε τα πράγματα στα άκρα και να μην έχουμε εντάσεις, όπως αυτές που δυστυχώς κληθήκαμε να διαχειριστούμε την τελευταία τετραετία, με υπαιτιότητα της Τουρκίας», είχε δηλώσει από τη Θεσσαλονίκη ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός είχε αναφέρει κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου ότι από πλευράς διαπραγμάτευσης με την Άγκυρα «βασικό ζητούμενο το οποίο έχουμε να συζητήσουμε με την Τουρκία δεν είναι άλλο από την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, δηλαδή ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο» και ξεκαθάρισε εκ νέου πως «δεν υπάρχει καμία περίπτωση η Ελλάδα να συζητήσει ποτέ ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με την εθνική κυριαρχία, ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με το καθεστώς των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου».
“...οι πολιτικές των χωρών δεν αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη. Οφείλω, όμως, να διερευνήσω αυτό το παράθυρο ευκαιρίας, αν μας δίνει τη δυνατότητα πραγματικά να πετύχουμε κάτι το οποίο ενδεχομένως οι προκάτοχοί μου να μην μπόρεσαν να το πετύχουν”
- Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ
Όσο για το ενδεχόμενο συμφωνίας για προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε πει πως «η Χάγη είναι πολύ μακριά ακόμα, είναι κάτι το οποίο το γνωρίζουμε όλοι. Και τα ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με την εθνική κυριαρχία, την εθνική ακεραιότητα της χώρας, είναι ζητήματα τα οποία δεν πρόκειται ποτέ να μπουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από εμένα. Είναι εκτός της συζήτησης την οποία κάνουμε με την Τουρκία».
Εκτίμηση του πρωθυπουργού είναι ότι η Τουρκία έχει συμφέρον αυτήν την εποχή να προσεγγίσει περισσότερο την Ευρωπαϊκή Ένωση και να είναι και ένας πιο συνεργάσιμος εταίρος μέσα στο ΝΑΤΟ, αλλά γνωρίζει καλά, όπως έχει τονίσει πολλές φορές, ότι «οι πολιτικές των χωρών δεν αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη. Οφείλω, όμως, να διερευνήσω αυτό το παράθυρο ευκαιρίας, αν μας δίνει τη δυνατότητα πραγματικά να πετύχουμε κάτι το οποίο ενδεχομένως οι προκάτοχοί μου να μην μπόρεσαν να το πετύχουν».
Συναντήσεις με αρχηγούς κρατών, επενδυτές και ομογενείς στο πρόγραμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, το πρωί της Πέμπτης ο πρωθυπουργός έχει προσκληθεί και θα μιλήσει στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ. Το απόγευμα της Πέμπτης θα απευθύνει ομιλία ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, η φετινή παρέμβαση του θα εστιαστεί στις δραματικές προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής που είναι ήδη πραγματικότητα και στις επιπτώσεις της, όπως καταγράφηκαν αυτό το δύσκολο καλοκαίρι για την Ελλάδα αλλά και ευρύτερα για τις χώρες της Νότιας Ευρώπης και της Μεσογείου που βρίσκονται στο επίκεντρο της κλιματικής κρίσης.
Κατά το διάστημα της παραμονής του στη Νέα Υόρκη ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί ακόμη με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες και με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη. Ακόμη, μεταξύ άλλων, θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Νότιας Κορέας Γιουν Σουκ Γεολ.
Τέλος, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει ακόμα συναντήσεις με επενδυτές και εκπροσώπους ομογενειακών οργανώσεων.