Με μια επιβλητική τελετή πραγματοποιήθηκαν, το απόγευμα της Τετάρτης, στο Στρατόπεδο Παπάγου τα εγκαίνια του Μνημείου των Αθανάτων του Έθνους, όπου είναι χαραγμένα τα ονοματεπώνυμα 121.692 ιστορικώς καταγεγραμμένων πεσόντων στους αγώνες της Ελλάδας από το 1830 μέχρι το 1974.
Στην τελετή, στο πλαίσιο της οποίας άναψε η Αιώνια Φλόγα, που θα παραμένει συνέχεια αναμμένη στη μνήμη των πεσόντων, παρευρέθησαν ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, στρατηγός Κων/νος Φλώρος, ο πρόεδρος της Βουλής, Κων/νος Τασούλας, ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Ιωάννης Κεφαλογιάννης (ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, όπως είπε ο κ. Κεφαλογιάννης, δεν ήταν σε θέση να παραστεί λόγω κατεπειγουσών υποχρεώσεων), ο πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας και πολλά στελέχη της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας.
Η πορεία προς τη δημιουργία του Μνημείου
Η πρωτοβουλία της κατασκευής του Μνημείου ανήκει στον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ και υλοποιήθηκε με χρηματοδότηση του Υποστρατήγου Επί Τιμή Ιάκωβου Τσούνη, ο οποίος με επιστολή του τον Φεβρουάριο του 2021 διέθεσε το ποσό των 500.000 ευρώ για την ανακαίνιση του γραφείου του Αρχηγού Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας. Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ δεν διέθεσε τα χρήματα για την ανακαίνιση του γραφείου του, αλλά πρότεινε προς την κόρη του εκλιπόντος Υποστρατήγου Επί Τιμή, κ. Αθηνά Τσούνη, να αλλάξει την δωρεά και να διαθέσει το παραπάνω ποσό για την ανέγερση του Μνημείου των Αθανάτων του Έθνους. Η κ. Αθηνά Τσούνη τον Απρίλιο του 2023 κατά την διάρκεια της επίσκεψής της στο γραφείο του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ, επέδωσε επιστολή με την οποία αποδέχτηκε την πρότασή του για την αλλαγή της δωρεάς. Σημειώνεται πως σημαντική ήταν η χορηγία και συμβολή του Ομίλου FHL KIRIAKIDIS GROUP στον καλλωπισμό του Μνημείου, ενώ ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ απηύθυνε ευχαριστίες στην κατασκευάστρια εταιρεία Museum Art και τον κ. Παπαγεωργίου Ηλία με τους συνεργάτες του οι οποίοι σχεδίασαν, πρότειναν και κατασκεύασαν το Μνημείο.
«121.692 ‘άγνωστοι στρατιώτες’ γίνονται πλέον γνωστοί»
Κατά τον χαιρετισμό του, ο στρατηγός Φλώρος ένα λόγο για ένα μοναδικό μνημείο το οποίο «συνιστά την ελάχιστη έκφραση της ευγνωμοσύνης μας προς τις γενιές των Ηρώων της Πατρίδος που πότισαν το δένδρο της Ελευθερίας, της Ελευθερίας όλων ημών.
Ανεξαρτήτως βαθμών, τίτλων και ιδιοτήτων που φέρει ο καθένας. Και η μοναδικότητα αυτού του μνημείου έγκειται στο γεγονός ότι, εκτός από αυτό καθ’ αυτό το μνημείο με την Αιώνια Φλόγα να καίει στην μνήμη και προς τιμήν όλων αυτών των υπέροχων Ελλήνων, για πρώτη φορά σε όλη την Ελλάδα βρίσκονται σε χώρο μνημείου καταγεγραμμένα όλα τα ονόματα των πεσόντων στους Αγώνες του Έθνους από ιδρύσεως του Ελληνικού Κράτους. Δεξιά κι αριστερά μας στις επιβλητικές επιτύμβιες πλάκες βρίσκονται χαραγμένα για πάντα τα ονοματεπώνυμα όλων αυτών των υπέροχων Ελλήνων. Χωρίς βαθμούς, χωρίς Κλάδους προελεύσεως, χωρίς ειδικότητες, χωρίς τόπους που έπεσε ο καθένας. Απλά και απέριττα, μόνον τα ονοματεπώνυμά τους...γιατί η ζωή όλων τους, η ζωή τους, αυτό που έκαναν για την Πατρίδα μας, δεν έχει ούτε τίτλους, ούτε βαθμούς, ούτε προελεύσεις, ούτε έχει σημασία που έπεσαν, που έχασαν τη ζωή τους.Είναι τόσο μεγάλο και συγκλονιστικό αυτό που έκαναν, τόσο απίθανα σημαντικό που τελικά δεν έχει σημασία τίποτα άλλο. Μόνο το γεγονός. Το γεγονός της θυσίας υπέρ της Πατρίδος».
Όπως τόνισε ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, το μνημείο αυτό κάνει 121.692 «άγνωστους στρατιώτες» γνωστούς πλέον, ανάμεσα σε «ακόμα περισσότερους που δεν ταυτοποιήθηκαν ποτέ, αλλά τους αναλογεί επίσης η ίδια τιμή κι η αέναος φλόγα θα καίει και στη δική τους μνήμη»- ενώ παράλληλα τόνισε πως είναι ένα μνημείο που δηλώνει υπόσχεση «ότι θα είμαστε οι άξιοι και συνεπείς συνεχιστές των ίδιων ιδανικών για τα οποία έδωσαν το αίμα τους οι πρόγονοί μας, στον υπέρτατο αγώνα για την ακεραιότητα και την ελευθερία της Πατρίδος».
«Ελάχιστος φόρος τιμής στους αθάνατους νεκρούς»
Στο πλαίσιο του δικού του χαιρετισμού, ο υφυπουργός Άμυνας Ιωάννης Κεφαλογιάννης τόνισε το ηθικό, εθνικό και πατριωτικό χρέος όλων μας και τη σημασία της διατήρησης ζωντανής της μνήμης των ηρώων, ενώ μετέφερε και μήνυμα από τον υπουργό Άμυνας, κ. Δένδια.
«Με αισθήματα βαθιάς συγκίνησης τελούμε σήμερα τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Ηρώων των Ενόπλων Δυνάμεων, προκειμένου να αποδώσουμε τον ελάχιστο φόρο τιμής στους νεκρούς μας ήρωες. Σε εκείνους που δεν δίστασαν να θυσιάσουν τη ζωή τους στον βωμό των ευγενών ιδανικών, δηλαδή της ελευθερίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της πατρίδας μας» τόνισε ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας. «Η Ελλάδα, η πατρίδα μας, είναι μια χώρα με μεγάλη ιστορία. Μια χώρα που δοξάστηκε όσο λίγες στο διάβα των αιώνων. Δημιούργησε έναν μοναδικό πολιτισμό, τον οποίον διέδωσε στα πέρατα της οικουμένης. Συνέλαβε την ιδέα της Δημοκρατίας, η οποία κυριαρχεί σήμερα σε όλον τον πολιτισμένο κόσμο. Η φιλοσοφία, οι επιστήμες, οι τέχνες, όλα έχουν τις απαρχές τους στην πατρίδα μας».
«Σήμερα», είπε, «αποτίουμε τον ελάχιστο φόρο τιμής στους αθάνατους νεκρούς που λάμπρυναν με τη θυσία τους την ιστορία μας και μάς χάρισαν την ελευθερία. Το χρέος μας απέναντί τους είναι μεγάλο και κάθε στιγμή πρέπει να αποδεικνύουμε ότι είμαστε αντάξιοι απόγονοί τους. Χρέος πρώτα ηθικό, χρέος εθνικό, χρέος πατριωτικό, χρέος όλων μας. Γιατί, όπως λέει και ο μεγάλος μας ποιητής, Κωστής Παλαμάς, ”χρωστάμε σ′ αυτούς που ήρθαν, πέρασαν, θα ρθούνε, θα περάσουν. Κριτές θα μας δικάσουν, οι αγέννητοι, οι νεκροί”».
Τα χαρακτηριστικά του Μνημείου
Όσον αφορά στα χαρακτηριστικά του Μνημείου, ο ταξίαρχος Δημήτριος Κουρκουλάκος, Διευθυντής ΓΕΣ/Γ2 και υπεύθυνος του έργου, ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως πρόκειται για το μεγαλύτερο στρατιωτικό μνημείο της χώρας και μελετήθηκε και ολοκληρώθηκε μέσα σε 6 μήνες. Αποτελείται από τρία τμήματα, το κεντρικό, που περιλαμβάνει τον βωμό της Αιώνιας Φλόγας, και τα εκατέρωθεν τμήματα με τις 584 στήλες με τα ονόματα των πεσόντων να αναγράφονται αλφαβητικά. Η άσβεστη φλόγα, η οποία άναψε στο πλαίσιο της τελετής, θα παραμένει συνέχεια αναμμένη, ακόμα και υπό συνθήκες κακοκαιρίας, χάρη σε σύστημα με υγραέριο.
Στο εσωτερικό του Μνημείου βρίσκονται πλάκες με τοπωνύμια μαχών, ενώ κύριο υλικό στην κατασκευή του είναι ο χάλυβας. Τα ονόματα των 121.692 πεσόντων εκτίθενται σε γυάλινες στήλες αυτοκαθαριζόμενου κρυστάλλου, ενώ υπάρχουν και κάποιες που παραμένουν κενές, προκειμένου να υποδεχτούν νέα ονόματα, εάν και εφόσον απαιτηθούν νέες θυσίες- κάτι που, κατά την περιήγηση που ακολούθησε στο μνημείο ο στρατηγός Φλώρος χαρακτήρισε «λίγο μακάβριο», αλλά ρεαλιστικό.
Κατά τη διάρκεια της περιήγησης με τον πρόεδρο της Βουλής, τον υφυπουργό Άμυνας και άλλους παρευρισκομένους ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ σχολίασε, βλέποντας πως πολλοί αναζητούσαν ονόματα στις στήλες, πως «θα δείτε να ψάχνει πολύς κόσμος», σημειώνοντας πως τα ονόματα γράφτηκαν όπως βρέθηκαν στην Ιστορία Στρατού.
Ακολουθεί φωτορεπορτάζ της HuffPost Greece από την τελετή: