Ο σημερινός νοκ άουτ αγώνας μεταξύ Ισπανίας και Μαρόκου για τη φάση των “16” του Μουντιάλ θα συγκεντρώσει τα βλέμματα εκατομμυρίων οπαδών και απ′ τις δύο πλευρές του Στενού του Γιβραλτάρ για να δουν ποια χώρα θα κρατήσει ζωντανό το όνειρό της για την κατάκτηση της ποδοσφαιρικής δόξας.
Ωστόσο, πουθενά αλλού δεν θα είναι πιο διχασμένοι από ό,τι στο μικροσκοπικό βορειοαφρικανικό εξκλάβιο της Θέουτα που υπάγεται στην Ισπανία. Τα εδάφη της Μελίγια και της Θέουτα παραμένουν μέχρι σήμερα τα μοναδικά εδάφη Ευρωπαϊκών κρατών στην Αφρική. Εκεί οι ταυτότητες του πληθυσμού -τόσο εθνικές όσο και θρησκευτικές- συχνά συγχέονται με απρόβλεπτους τρόπους που μπερδεύουν ακόμα και τους ποδοσφαιρόφιλους.
Η Σουλαΐκα Χοσαΐν, μια 26χρονη κάτοικος της Θέουτα, αισθάνεται «100% Ισπανίδα», ωστόσο όταν το παιχνίδι ξεκινήσει την Τρίτη (17:00) στο γήπεδο “Education City” του Κατάρ, η καρδιά της θα κλίνει προς το Μαρόκο, την πατρίδα του παππού της.
«Είμαι Ισπανίδα και θέλω να κερδίσει η Ισπανία, αλλά στηρίζω το Μαρόκο. ... Όταν παίζει το Μαρόκο, κάτι συμβαίνει μέσα μου», είπε στο Associated Press. «Θα έλεγα στους Ισπανούς, ”αφήστε τους να κερδίσουν κάτι”, ώστε ο κόσμος να πει, «κοίτα να δεις, το Μαρόκο δεν είναι απλώς ένας φτωχός τόπος».
Μερικοί αγώνες Παγκοσμίου Κυπέλλου βρίθουν με πολιτικό συμβολισμό, όπως ο αγώνας μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ιράν την περασμένη εβδομάδα. Η Ισπανία και το Μαρόκο μολονότι δεν χωρίζονται από γεωπολιτική αντιπαλότητα, συνδέονται με μια μακρόχρονη και πολύπλοκη σχέση που αναμφίβολα αποτελεί μέρους του υπόβαθρου στον αγώνα των δύο εθνικών ομάδων στο Αλ Ραγιάν.
Η Θέουτα, «κουρνιασμένη» σε έναν ισθμό με ακρωτήρι, η οποία ιστορικά θεωρείται η... μικρότερη από τις δύο Ηράκλειες Στήλες της αρχαιότητας, υπάγεται στην Ισπανία από το 1580. Ο μεικτός πληθυσμός της αποτελείται από Χριστιανούς και Μουσουλμάνους. Ισπανοί και Μαροκινοί κάτοικοι και εργαζόμενοι ζουν με μια σχετική αρμονία πίσω απ′ ένα φράχτη στα σύνορα, που πολλοί απελπισμένοι μετανάστες από όλη την Αφρική βλέπουν ως το τελευταίο εμπόδιο προς μια καλύτερη ζωή.
Ωστόσο, η πόλη των 85.000 κατοίκων έγινε πρόσφατα το σημείο ανάφλεξης της μεγαλύτερης διπλωματικής κρίσης στην πρόσφατη μνήμη μεταξύ Μαδρίτης και Ραμπάτ.
Τον Μάιο του 2021, η μαροκινή κυβέρνηση σταμάτησε τους ελέγχους στα σύνορά της και άφησε χιλιάδες νεαρούς μετανάστες από το Μαρόκο και τις υποσαχάριες χώρες να ξεχυθούν στη Θέουτα, την οποία το Μαρόκο δεν αναγνωρίζει επίσημα ως ισπανικό έδαφος.
Η κίνηση ερμηνεύτηκε ως αντίποινα του Μαρόκου για την απόφαση της Ισπανίας να επιτρέψει σε έναν ηγέτη υπέρ της ανεξαρτησίας από την αμφισβητούμενη περιοχή της Δυτικής Σαχάρας να νοσηλευτεί για κορονοϊό σε ισπανικό νοσοκομείο. Αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός σύνορα ότι το Μαρόκο έκλεισε τα σύνορα για δύο χρόνια για τον έλεγχο της πανδημίας, είχε καταστροφικές συνέπειες για την οικονομία και στις δύο πλευρές. Οι εντάσεις εκτονώθηκαν και τα σύνορα άνοιξαν ξανά μετά τη συνάντηση του πρωθυπουργού της Ισπανίας με τον βασιλιά του Μαρόκου Μοχάμεντ ΣΤ′ τον Απρίλιο.
Αλλά για πολλούς ανθρώπους όπως η Σουλαΐκα, που ζουν ή εργάζονται στη Θέουτα, το παιχνίδι δεν θα τους χωρίσει στα δύο.
Μοιάζει περισσότερο μ′ ένα σενάριο win-win: Θα χαρούν είτε η Ισπανία είτε το Μαρόκο φτάσουν στα προημιτελικά και θα υποστηρίξουν τον νικητή να φτάσει μέχρι τέλους και να σηκώσει το τρόπαιο του Μουντιάλ στο Κατάρ.
Ο Μοχάμεντ Λααρμπί, 28 ετών, διαχειρίζεται ένα μπαρ στη Θέουτα που δείχνει όλους τους αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Είναι Ισπανός τρίτης γενιάς και στηρίζει πλήρως την Ισπανία. Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, δεν περιμένει το παιχνίδι να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα, όπως οι ταραχές που έγιναν στο Βέλγιο και την Ολλανδία, αφότου το Μαρόκο κέρδισε το Βέλγιο στη φάση των ομίλων.
«Το Μαρόκο παίζει καλά, αλλά όταν συναντήσει την Ισπανία θα πέσει πάνω σε τοίχο», είπε αστειευόμενος. «Και όταν τελείωσε το παιχνίδι η ζωή θα συνεχιστεί κανονικά».
Εστω κι έτσι, ο Λααρμπί αναγνώρισε ότι ο ίδιος και άλλοι μουσουλμάνοι από τη Θέουτα ή την άλλη ισπανική επικράτεια της Μελίγια στη Βόρεια Αφρική έχουν βρεθεί σε μια... ουδέτερη ζώνη.
«Οι Μαροκινοί λένε ότι δεν είμαστε Μαροκινοί, ότι είμαστε γιοι Ισπανών, ενώ οι Ισπανοί από την (Ιβηρική) Χερσόνησο λένε ότι δεν είμαστε Ισπανοί. Υπάρχουν άνθρωποι από τη χερσόνησο που όταν λες ότι είσαι από τη Θέουτα, πρέπει να τους δείξεις πού είναι, και σου λένε, ”εκεί είναι Αφρική”».
«Το πιο σημαντικό είναι ο σεβασμός»
Στην Ισπανία, οι Μαροκινοί αποτελούν τη μεγαλύτερη μειονότητα με 800.000 κατοίκους σε μια χώρα 47 εκατομμυρίων κατοίκων. Αρκετοί Μαροκινοί παίκτες παίζουν για ισπανικούς συλλόγους, συμπεριλαμβανομένου του επιθετικού της Σεβίλλης Γιουσέφ Εν-Νεσίρι και του τερματοφύλακα Γιασίν Μπόνο. Ο δεξιός μπακ (ίσως ο καλύτερος του τουρνουά έως τώρα) Ασράφ Χακίμι, παίκτης της Παρί Σεν Ζερμέν, γεννήθηκε στη Μαδρίτη.
Για τον Mοχάμεντ Eτ Τουζανί, έναν 35χρονο κομμωτή στη Θέουτα, το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: απλά απολαύστε το παιχνίδι.
Με καταγωγή από το κεντρικό Μαρόκο, ο Eτ Τουζανί έζησε σε διάφορα μέρη της Ισπανίας για 15 χρόνια και είπε ότι ένιωθε «σαν το σπίτι μου», όπως και πολλοί άλλοι άνθρωποι με μαροκινές ρίζες. Σχεδιάζει να παρακολουθήσει τον αγώνα με Ισπανούς φίλους σε αυτό που αποκάλεσε ένα «χριστιανικό» μπαρ στη Θέουτα. Θα υποστηρίξει το Μαρόκο.
«Το ποδόσφαιρο είναι ποδόσφαιρο και η πολιτική είναι πολιτική. Θα παίξουμε λοιπόν έναν αγώνα ποδοσφαίρου και θα περάσουμε καλά, αλλά με σεβασμό. Αυτό είναι το πιο σημαντικό», είπε. «Το Μαρόκο έχει κόκκινο και πράσινο χρώμα (στη σημαία του), η Ισπανία έχει κόκκινο και κίτρινο. Είναι κάτι που έχουμε κοινό. Είμαστε γείτονες και πρέπει να ζούμε σα να είμαστε αδέρφια».