Οι Μολδαβοί ψήφισαν με οριακή πλειοψηφία υπέρ της συνέχισης των συνομιλιών για την ένταξή τους στην ΕΕ, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που δημοσιοποιήθηκαν σήμερα Δευτέρα (21/10) με την πρόεδρο της χώρας Μάγια Σάντου να μην πετυχαίνει το στόχο της για μια ισχυρή υποστήριξη της πολιτικής της υπέρ της στενότερης συνεργασίας με την ΕΕ κάνοντας λόγο για εξωτερική ανάμειξη εννοώντας τη Ρωσία. Τον ισχυρισμό υποστήριξε και η ΕΕ.
Πιο ειδικά με καταμετρημένο το 99,37% των ψηφοδελτίων το «Ναι» πέρασε με 50,38%, δηλαδή μια νίκη με μόλις 11.300 ψήφους σε σύνολο 1,5 εκατομμυρίων. Το 49,9% ήταν αντίθετο.
Σύμφωνα με αναλυτές το «Ναι» προηγήθηκε λόγω της υψηλής συμμετοχής των Μολδαβών που ζουν στο εξωτερικό, στις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Ευρώπη. Αυτό έδειξε ότι η αντιπολίτευση τόσο προς το πρόσωπο της Σάντου όσο και προς την φιλοευρωπαϊκή πορεία της χώρας είναι συγκεντρωμένη στις εθνοτικές μειονοτικές περιοχές της χώρας καθώς και στις αγροτικές περιοχές.
Όσον αφορά στις προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν επίσης χθες, η Σάντου εξασφάλισε το 42% των ψήφων και ο κύριος αντίπαλός της, ο πρώην γενικός εισαγγελέας και υποστηριζόμενος από το φιλορωσικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, Αλεξάντρ Στογιάνογλο, το 26%. Αυτό΄σημαίνει ότι οι δύο τους θα αναμετρηθούν εκ νέου στις 3 Νοεμβρίοy.
Η σημασία αυτών των δύο ψηφοφοριών είναι μεγάλη καθώς η χώρα, μέσω της Σάντου, προσπαθεί να αποδεσμευθεί από την επιρροή της Ρωσίας και τώρα με την ισχνή νίκη η προσπάθεια αυτή τίθεται προς αμφισβήτηση.
Οι καταγγελίες της Σάντου περί εξωτερική παρέμβασης αφορά τη Ρωσία η οποία φέρεται ότι προέβη σε μια μαζική εκστρατεία εξαγοράς ψήφων έναντι χρηματικής αμοιβής. Σύμφωνα με την ίδια υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία που δείχνουν ότι εγκληματικές ομάδες σε συνεργασία με ξένες δυνάμεις, εχθρικές προς τα εθνικά συμφέροντα της χώρας, επιχείρησαν να εξαγοράσουν τουλάχιστον 300.00 ψήφους. Επίσης έκανε λόγο για μια πολυέξοδη και οργανωμένη εκστρατεία παραπληροφόρησης, προπαγάνδας και εκβιασμών για να προδικάσουν το αποτέλεσμα. Σύμφωνα με ξένα μέσα τα ποσά που ξόδεψε η Ρωσία ξεπερνούν τα 100.000 εκατομμύρια δολάρια.
Όμως και η ΕΕ δια του εκπροσώπου της Πίτερ Στάνο υποστήριξε ότι «η ψηφοφορία αυτή πραγματοποιήθηκε υπό πρωτοφανή παρέμβαση και εκφοβισμό από τη Ρωσία και τους πληρεξουσίους της, με στόχο την αποσταθεροποίηση των δημοκρατικών διαδικασιών στη Δημοκρατία της Μολδαβίας».
Όπως ήταν αναμενόμενο η Μόσχα αρνήθηκε την όποια παρέμβαση.
Με τα σημερινά δεδομένα το αποτέλεσμα αν και οριακό δείχνει ότι η κυβέρνηση μπορεί να τροποποιήσει το Σύνταγμα της χώρας για να κατοχυρώσει την αρχή της ένταξης στην ΕΕ και ανοίγει την πόρτα για την ένταξη στο μπλοκ μετά την ολοκλήρωση των συνεχιζόμενων συνομιλιών για την ένταξη με στόχο να πετύχει πλήρη ένταξη το 2030.
Ήδη η πρώτη αντίδραση της ΕΕ έρχεται από την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίο Ρομπέρτα Μέτσολα η οποία σε ανάρτησή της στο Χ ανέφερε:
«Μπράβο Δημοκρατία της Μολδαβίας! Σας ευχαριστούμε για τη γενναιότητά σας.
Σας ευχαριστώ @sandumaiamd . Η ηγεσία και το θάρρος σας άλλαξαν τον ρου της ιστορίας. Europa este Moldova. Moldova este Europa. Το μέλλον μας θα γραφτεί μαζί».
Όμως πολλά θα κριθούν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών καθώς ο Στογιάνογλο έχει πει πως, εφόσον ανέλθει στην εξουσία, θα ακολουθήσει μια ”ισορροπημένη” εξωτερική πολιτική που θα περιλαμβάνει σχέσεις με την ΕΕ, τη Ρωσία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα. Επιπλέον το 2025 αναμένονται και οι βουλευτικές εκλογές και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι το κόμμα της Σάντου θα κερδίσει την πλειοψηφία.
Οι δε ρωσικές πιέσεις είναι αφόρητες άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Μολδαβία μόλις το 1991, στο πλαίσιο της διάλυσης της Σοβιετικής Ένωσης, κήρυξε ανεξαρτησία και πήρε το όνομα Μολδαβία, άρα οι προσπάθειές της για πλήρη απεξάρτηση αναπόφευκτα αντιμετωπίζουν τη λυσσώδη αντίδραση της Μόσχας.
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΕ τον Ιούνιο του 2024 ξεκίνησε επισήμως τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία και την Μολδαβία προκειμένου οι δύο πρώην σοβιετικές δημοκρατίες να γίνουν πλήρη μέλη της Ενωσης.
Αναλυτές εκτιμούν ότι το δημοψήφισμα που προκήρυξε η Σάντου ήταν αναίτιο και πολλοί είχαν χαρακτηρίσει την ενέργειά της ως ριψοκίνδυνη.
Ήδη το Κρεμλίνο στις πρώτες του δηλώσεις χαρακτήρισε ύποπτα τα αποτελέσματα υπονοώντας παρέμβαση της δύσης δεδομένου ότι η νίκη προήλθε από τους ψηφοφόρους του εξωτερικού.
Με τη χώρα φανερά διχασμένη η Ρωσία μπορεί πλέον να παίξει πιο εύκολα το παιχνίδι του διαίρει και βασίλευε και οι συνέπειες μπορεί να είναι ανυπολόγιστες τόσο για τη σταθερότητα της χώρας, όσο και για την ευρωπαϊκή της πορεία.