Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έφτασαν την Τετάρτη στην Γενεύη της Ελβετίας για την πρώτη τους συνάντηση από τότε που ο Μπάιντεν ανέλαβε τα καθήκοντά του με βαθιές διαφωνίες και χαμηλές προσδοκίες.
Και οι δύο δήλωσαν πως ελπίζουν ότι οι συνομιλίες τους μπορούν να οδηγήσουν σε πιο σταθερές και προβλέψιμες σχέσεις, παρόλο που παραμένουν σε διαφωνία για τα πάντα, από τον έλεγχο των όπλων και το ηλεκτρονικό χάκινγκ έως τις εκλογικές παρεμβάσεις και την Ουκρανία.
«Δεν περιμένουμε σπουδαία και συγκεκριμένα αποτελέσματα από αυτήν τη συνάντηση», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος των ΗΠΑ σε δημοσιογράφους, λέγοντας ότι οι δύο πλευρές αναμένεται να συνομιλήσουν για τέσσερις ή πέντε ώρες ξεκινώντας από τις 1.30 μ.μ. (ώρα Ελλάδας).
Ο Πούτιν και ο Μπάιντεν έφτασαν στο χώρο της συνόδου κορυφής την Τετάρτη το απόγευμα.
«Δεν είμαι σίγουρος ότι θα επιτευχθούν συμφωνίες», δήλωσε ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Πούτιν, Γιούρι Οσάκοφ.
Οι σχέσεις επιδεινώθηκαν εδώ και χρόνια, ιδίως με την προσάρτηση της Κριμαίας από την Ουκρανία το 2014, την επέμβαση του 2015 στη Συρία και τις κατηγορίες των ΗΠΑ - που απορρίφθηκαν από τη Μόσχα - για ανάμιξή της στις αμερικανικές εκλογές του 2016 που έφεραν τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Επιδεινώθηκαν περαιτέρω τον Μάρτιο όταν ο Μπάιντεν είπε ότι πίστευε πως ο Πούτιν ήταν «δολοφόνος», ωθώντας τη Ρωσία να ανακαλέσει τον πρέσβη της στην Ουάσινγκτον για διαβουλεύσεις. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακάλεσαν τον πρέσβη τους αντίστοιχα, τον Απρίλιο.
Ο ανώτερος αξιωματούχος των ΗΠΑ είπε ότι η Ουάσιγκτον εξετάζει «τομείς όπου η συνεργασία μπορεί να προωθήσει τα εθνικά μας συμφέροντα και να κάνουμε τον κόσμο ασφαλέστερο».
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι θα αποφασίσουν οι δύο πρόεδροι εάν θα αποσταλούν πρέσβεις εκ νέου, ή όχι. «Σήμερα οι πρόεδροι θα πρέπει να καθορίσουν πώς θα προχωρήσουν με τους επικεφαλής των διπλωματικών αποστολών», δήλωσε ο Πεσκόφ σύμφωνα με ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων.
Ενώ τα ζητήματα μπορεί να είναι ενοχλητικά, το περιβάλλον θα είναι γαλήνιο στην Villa La Grange, ένα κομψό αρχοντικό σε ένα πάρκο 75 στρεμμάτων με θέα στη λίμνη της Γενεύης.
Μετά από μία συνάντηση τετ α τετ, ο Μπάιντεν και ο Πούτιν θα συνεχίσουν τις συζητήσεις τους σε επίπεδο αντιπροσωπειών των ΗΠΑ και της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίκεν και του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, και μαζί με διερμηνείς.
Ο έλεγχος όπλων είναι ένας τομέας όπου η πρόοδος ήταν μέχρι σήμερα δυνατή παρά τις ευρύτερες διαφωνίες.
Τον Φεβρουάριο, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες επέκτειναν για πέντε χρόνια τη Νέα Συνθήκη START, η οποία καλύπτει τις στρατηγικής σημασίας πυρηνικές κεφαλές, ενώ περιορίζει τους πυραύλους και τα μέσα που τους μεταφέρουν στην ξηρά και στη θάλασσα.
Ενδεικτικό της έντασης είναι το γεγονός ότι οι συνομιλίες δεν θα περιλαμβάνουν γεύματα, ενώ ο Πούτιν και ο Μπάιντεν αναμένεται να διοργανώσουν ξεχωριστές συνεντεύξεις Τύπου - και όχι μία κοινή.
Ο Βλαντιμίρ Φρόλοφ, πρώην Ρώσος διπλωμάτης, δήλωσε στο Ρόιτερς ότι ο Πούτιν θα ήθελε σχέσεις που να βασίζονται στον σεβασμό και να αντιμετωπίζεται η ρωσική πλευρά όπως τα μέλη του Σοβιετικού Πολιτικού Γραφείου τη δεκαετία του 1960-1980, με «μια συμβολική αναγνώριση της γεωπολιτικής ισοτιμίας της Ρωσίας με τις ΗΠΑ».
Ο Ντμίτρι Τρενίν, διευθυντής του Ινστιτούτου Carnegie Moscow Center, έθεσε τον πήχη για τις συνομιλίες της Τετάρτης πολύ χαμηλά.
«Το μεγαλύτερο κέρδος, με τη θετική έννοια, από τη συνάντηση της Γενεύης θα ήταν να διασφαλίσει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία δεν θα καταλήξουν σε κάποιου είδους αναμέτρηρη, έτσι ώστε να αποφευχθεί μια στρατιωτική σύγκρουση», είπε.
Σε αντίθεση με τον Τραμπ, του οποίου η σύνοδος κορυφής το 2018 με τον Πούτιν στο Ελσίνκι περιελάμβανε μια συνάντηση τετ α τετ, όπου παρέστησαν μόνο διερμηνείς, ο Μπάιντεν και ο Πούτιν δεν αναμένεται να έχουν κατ′ ιδίαν συζητήσεις
Στο πλευρό του Πούτιν στο Ελσίνκι, ο Τραμπ αρνήθηκε να κατηγορήσει τον Ρώσο ηγέτη για παρέμβαση στις εκλογές των ΗΠΑ το 2016, αμφισβητώντας τα ευρήματα των αμερικανικών(!) υπηρεσιών πληροφοριών και πυροδοτώντας μια καταιγίδα εσωτερικής κριτικής.