Μπορεί να έχει χαρακτηριστεί ως ο κλόουν της πολιτικής και ο χειρότερος υπουργός που πέρασε ποτέ από το Φόρειν Όφις αλλά από χθες ο Μπόρις Τζόνσον κι εθιμοτυπικά βρίσκεται στον αριθμό 10 της Ντάουνιγκ Στρητ, αντικαθιστώντας την Τερέζα Μέι στην ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος και δη στην πρωθυπουργία της χώρας. Τα προσβλητικά εξώφυλλα του βρετανικού και ευρωπαϊκού τύπου, τα οποία συνόδευσαν την άνοδο του στην εξουσία, δεν φαίνεται να τον πτοούν, αφού ως πρώην δημοσιογράφος και αιώνιο enfant terrible της αγγλικής αριστοκρατίας γνωρίζει πολύ καλά τους αμείλικτους κανόνες της δημοσιότητας. Αυτό που θα πρέπει όμως να τον απασχολεί είναι οι σκόπελοι που θα αντιμετωπίσει από την πρώτη κιόλας μέρα της θητείας του.
Εσωτερικό μέτωπο
Στη διάρκεια της επεισοδιακής καριέρας του, ο κ. Τζόνσον έχει χαρακτηριστεί ως μισογύνης, ομοφοβικός, ρατσιστής και ισλαμοφοβικός (παρά τις Τουρκικές του καταβολές), χάνοντας παλιότερα τη δουλειά του ως δημοσιογράφος χάρης στην κατασκευή ψευδών ειδήσεων, ενώ υπάρχουν υπόνοιες και για την εμπλοκή του σε συνομωσία για ξυλοδαρμό συναδέλφου του. Πρόσφατα, το όνομα του αναμείχθηκε σε πιθανό σκάνδαλο για ενδοοικογενειακή βία (χωρίς να υπάρξουν καταγγελίες τελικά από την νυν σύντροφο του), με τους γείτονες να καλούν την αστυνομία, μετά από έντονες φωνές και φασαρία που ακούστηκαν στο σπίτι του. Επιπρόσθετα, η υπόθεση περί χρήσης ψευδών στοιχείων κατά τη διάρκεια της εκστρατείας υπέρ του Brexit, βρίσκεται ακόμη υπό διερεύνηση.
Πέραν των κατηγοριών εναντίον του, που τον τελευταίο καιρό εν μέσω της προεκλογικής εκστρατείας πήραν την μορφή χιονοστιβάδας, η αμφιλεγόμενη προσωπικότητα του Βρετανού πρωθυπουργού, που ο ίδιος ο Ντόναλτ Τραμπ συνεχάρη ως “Τραμπ της Βρετανίας”, στερείται της εκλογικής νίκης και βάσης του επίσης αμφιλεγόμενου Αμερικανού ομόλογου του, αφού έχει φτάσει στην εξουσία μέσα από αυστηρά κομματικές διαδικασίες, στις οποίες συμμετείχε μόνο το 0.2% του εκλογικού σώματος. Η έλλειψη λαϊκής νομιμοποίησης και η εχθρότητα που ήδη υπάρχει ανάμεσα στον νέο πρωθυπουργό και μεγάλες ομάδες ψηφοφόρων, θα μεταφραστεί σύντομα σε έντονες εσωτερικές διαφωνίες μέσα στους κόλπους της βρετανικής κοινωνίας, γρήγορα αναιρώντας ένα από τους πιο σημαντικούς στόχους του κ. Τζόνσον- την επίτευξη ενότητας στο εσωτερικό μέτωπο.
Πέρα του γεγονότος ότι η κυβέρνηση του στηρίζεται σε μια ισχνή αριθμητικά κοινοβουλευτική πλειοψηφία δέκα εδρών, σε συνεργασία με το συντηρητικό κόμμα της Βορείου Ιρλανδίας, το DUP, πολλά είναι και τα ερωτηματικά για την μακροπρόθεσμο πορεία της Βορείου Ιρλανδίας και της Σκωτίας, δηλαδή για την επιβίωση του Ηνωμένου Βασιλείου στη σημερινή του μορφή. Είτε η διαδικασία για αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ γίνει δια μέσω της εφαρμογής της υπάρχουσας συμφωνίας, που σταδιακά θα φέρει το Μπέλφαστ πιο κοντά στο Δουβλίνο παρά το Λονδίνο, είτε χωρίς, δημιουργώντας πλήθος αντιδράσεων στο βόρειο κομμάτι της χώρας, ο νέος πρωθυπουργός αναπόφευκτα θα βαδίζει σε λίγους μήνες πάνω σε δύσκολες ισορροπίες. Μια πιθανή αποτυχία του να ηγηθεί αποτελεσματικά της κλυδωνιζόμενης γηραιάς πρώην αυτοκρατορίας, θα μπορούσε να αναδείξει τελικά, συντομότερα κι από ότι ίσως θα περιμέναμε, στην ηγεσία της Βρετανίας, τη νέμεση των Τόρυ, τον ηγέτη των Εργατικών, Τζέρεμυ Κόρμπυν, ως το λιγότερο από δύο κακά, αναιρώντας έτσι και τον δεύτερο στόχο του Μπόρις Τζόνσον- να φράξει το δρόμο του Κόρμπυν προς την εξουσία.
Εξωτερικό μέτωπο
Ως τρίτο στόχο του, ο νέος πρωθυπουργός έχει εξαγγείλει την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρώπη, στις 31 Οκτωβρίου, 2019, κάτι το οποίο αμφισβητούν υπό το βάρος των περιστάσεων ως πραγματική πρόθεση, πολιτικές προσωπικότητες, όπως ο Τόνυ Μπλερ, αλλά και η ακροδεξιά πτέρυγα του Συντηρητικού κόμματος, φοβούμενοι αυτό που κοινότοπα θα ονομάζαμε “κωλοτούμπα”, μόλις ο κ. Τζόνσον βρεθεί στον πρωθυπουργικό θώκο. Ας μην ξεχνούμε ότι ένα χάρισμα για το οποίο φημίζεται ο ηγέτης των Τόρυ είναι αυτό του χαμαιλέοντα.
Παρόλα ταύτα, η πολλές φορές απρόβλεπτη και μη-ορθολογιστική συμπεριφορά του κ. Τζόνσον, θα μπορούσε να αποτελέσει και διαπραγματευτικό ατού για τη βρετανική κυβέρνηση, σε επικείμενες συζητήσεις για την πορεία του Brexit. Οι απειλές του, ότι αφενός η Βρετανία θα βγει με ή χωρίς συμφωνία, αλλά και αφετέρου ότι δεν θα πληρώσει το λογαριασμό των 39 δισεκατομμυρίων λιρών που αναλογεί στις τρέχουσες υποχρεώσεις της προς τις Βρυξέλλες, εκτός κι αν παραχωρηθεί στο Λονδίνο μια συμφέρουσα συμφωνία εμπορίου, θα μπορούσαν ευκολότερα να πιάσουν τόπο, παρά τις άμεσες και έντονες αντιδράσεις που ήδη είχαμε από την ΕΕ, ακριβώς επειδή στερείται της πολιτικής ορθότητας και του καθωσπρεπισμού της Τερέζα Μέι.
Όμως παρά τους κακούς οιωνούς που ήδη αντιμετωπίζει, στο τέλος της μέρας, ο Μπόρις Τζόνσον θα κριθεί εκ του αποτελέσματος. Όπως φλεγματικά θα έλεγαν κι οι ίδιοι οι Άγγλοι, the proof is always in the pudding.
Άννα Κουκκίδη-Προκοπίου
Διεθνολόγος
Ανώτερη Επιστημονική Συνεργάτιδα, Κέντρο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
Η Άννα Κουκκίδη-Προκοπίου, επιστημονική συνεργάτιδα στο Κέντρο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, εξειδικεύεται σε θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Διαχείρισης Κρίσεων και Ανάλυσης Πολιτικού Ρίσκου. Κατέχει πτυχία Ιστορίας και Οικονομικών, ενώ οι μετέπειτα μεταπτυχιακές της σπουδές επικεντρώθηκαν σε θέματα Διεθνών Σχέσεων.
Έχοντας δουλέψει εκτεταμένα στον επιχειρηματικό τομέα, πιστεύει ένθερμα στην προώθηση γυναικών στα κέντρα λήψεως αποφάσεων και στη σημασία της γυναικείας επιχειρηματικότητας. Είναι Πρόεδρος της Διεθνούς Οργάνωσης για την Προώθηση των Γυναικών της Ευρώπης- Συμβούλιο Κύπρου (AIPFE Cyprus) και μέλος του δικοινοτικού Cyprus Dialogue Forum.
Εκ πεποιθήσεως ακτιβίστρια, με σημαντική παρουσία στα Κυπριακά μέσα ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης, αδυνατεί να παραμείνει σιωπηλή σε όσα διαδραματίζονται γύρω μας.