Η δημόσια διοίκηση και ειδικότερα ο τρόπος στελέχωσης, οργάνωσης και λειτουργίας της υπήρξε, και θα συνεχίσει βεβαίως, να αποτελεί ένα από τα πιο επίμονα, θορυβώδη, διχαστικά και επικοινωνιακά εκμεταλλεύσιμα πεδία δημόσιας πολιτικής. Ο πολλαπλώς και πανταχόθεν βαλλόμενος εκτελεστικός βραχίονας της ελληνικής κρατικής μηχανής εισήλθε στο μεταρρυθμιστικό μικροσκόπιο επαϊόντων και μη, λοιδορήθηκε ασμένως και αμετροεπώς, αξιοποιήθηκε δεόντως από τους αλχημιστές των κοινωνικών αυτοματισμών, απαξιώθηκε και ακρωτηριάστηκε σε όρους έμψυχου δυναμικού και επιχειρησιακών δυνατοτήτων. Τετριμμένα μεταρρυθμιστικά προστάγματα επανελήφθησαν και αμέτρητα εργαλεία από εργαλειοθήκες και συνεργεία εκσυγχρονισμού ήρθαν στο φως έτοιμα να χειρουργήσουν το «μεγάλο ασθενή»
Οι ίδιοι οι δημόσιοι λειτουργοί, το πολύτιμο ανθρώπινο κεφάλαιο του ελληνικού δημόσιου τομέα, έγιναν μάρτυρες ενός πρωτοφανούς ηθικοεργασιακού πογκρόμ, μιας συστηματικής και αδιάκριτης προσβολής της επαγγελματικής τους υπόστασης και φυσικά μιας ισοπεδωτικής, εξισωτικής και εν τέλει αντικινητρικής μισθολογικής κατάπτωσης. Ένα καταθλιπτικό μείγμα τιμωρητικών, εμμονικών επιλογών και ανερμάτιστων παρεμβάσεων που χορηγήθηκε σε έναν ούτως η άλλως βαρέως ασθενόντα.
Κι όμως. Ο ασθενής αναπνέει, κινείται και ανακτά τις ζωτικές του λειτουργίες. Επανέρχεται, αναδιαρθρώνεται και δραστηριοποιείται γιατί δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά. Είναι ο προστάτης του δημοσίου συμφέροντος, ο τελικός εκφραστής της λαϊκής κυριαρχίας και ο υλοποιητής της γενικής βούλησης. Ένας ζωντανός πολιτικοδιοικητικός οργανισμός με ιστορία και μέλλον, που, αν του επιτραπεί, έχει αποδείξει ότι μπορεί να εξελίσσεται, να βελτιώνεται και να συγχρονίζει το βήμα του με εκσυγχρονιστικά προτάγματα και προοδευτικές τάσεις.
Όντας ο ίδιος δημόσιος υπάλληλος σε μια κεντρική, επιτελικού χαρακτήρα, υπουργική οργανική μονάδα διαθέτω το προνόμιο να παρατηρώ, να συμμετέχω και να συμβάλλω, όπως μπορώ, σε μικρές και μεγαλύτερες αλλαγές που ρωγματώνουν καθημερινά και σταδιακά, φαινομενικά αδιαπέραστα στεγανά απαισιοδοξίας, στασιμότητας και ισοπέδωσης. Ειδικότερα, στο Υπουργείο Εσωτερικών που υπηρετώ έχω την χαρά να χρησιμοποιώ εδώ και περίπου ένα μήνα από την θέση μου σε λειτουργία ένα σύγχρονο και ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτρονικής διακίνησης εγγράφων (document sharing) μεταξύ του συνόλου των δομών της υπηρεσίας, που καταπολεμά στην πράξη την δαπανηρή γραφειοκρατία, συντέμνει σημαντικά τους χρόνους διεκπεραίωσης ενδοϋπηρεσιακής επικοινωνίας, βελτιώνει δραστικά την ικανότητα παρακολούθησης του διοικητικού έργου και εν τέλει συντελεί καθοριστικά στην ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση του έργου και της δραστηριότητας του Υπουργείου. Το «Ίριδα», ένα παραμετροποιημένο και εξελίξιμο λογισμικό που αναπτύχθηκε από το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας και παραμετροποιήθηκε εσωτερικά και εκ των ένδον (in-house), χωρίς κόστος για τον φορολογούμενο πολίτη ,από τις υπηρεσίες πληροφορικής και μηχανοργάνωσης των δύο φορέων, συμβάλλει καθοριστικά στην πολυπόθητη ψηφιοποίηση της εσωτερικής διοικητικής επικοινωνίας ενώ θα αποτελέσει τμήμα, κατά τους υφιστάμενους σχεδιασμούς, μιας πλατφόρμας ηλεκτρονικής ανταλλαγής πληροφοριών και εγγράφων μεταξύ του συνόλου των φορέων της ελληνικής δημόσιας διοίκησης.
Περισσότερο αξιοσημείωτη από την ίδια την προοπτική ψηφιακού επαναπροσδιορισμού που προσφέρει το εν λόγω λογισμικό είναι η ανταπόκριση και η προσαρμογή που έχει επιδείξει το διοικητικό προσωπικό, δηλαδή οι ίδιοι οι χρήστες του εν λόγω συστήματος. Παρά τις όποιες δυσκολίες, επιφυλάξεις και δυσλειτουργίες, αναπόφευκτες σε κάθε νέο ξεκίνημα, το έμψυχο δυναμικό όχι μόνο μαθαίνει, προσαρμόζεται και ανταποκρίνεται στο νέο τρόπο διοικητικής λειτουργίας αλλά φαίνεται να αγκαλιάζει αυτή την πτυχή της ψηφιακής μετάβασης, αντλώντας την πολυπόθητη, για το δημόσιο τομέα, επαγγελματική ικανοποίηση και νιώθοντας ότι συμμετέχει ενεργά σε ένα εντελώς νέο κεφάλαιο διοικητικής ιστορίας.
Διαμορφώνεται έτσι σταθερά, σε παλιότερους και νέους δημοσίους λειτουργούς μια κουλτούρα ανανέωσης, αποφυγής περιττών γραφειοκρατικών βαρών και εκσυγχρονισμού του διοικητικού έργου, μέσα από την αξιοποίηση των απεριορίστων δυνατοτήτων που προσφέρει ο ψηφιακός μετασχηματισμός. Στο δικό μου αλλά και σε άλλους, είμαι βέβαιος, χώρους άσκησης δημόσιας εξουσίας, οι κρατικοί λειτουργοί διεκδικούν, αθόρυβα αλλά ενεργητικά τη δική τους θέση στην υπό εξέλιξη 4η Βιομηχανική Επανάσταση.
Η παραπάνω αναδειχθείσα ελπιδοφόρα επαγγελματική εμπειρία, που έχει ως επίκεντρο μια καλή διοικητική πρακτική, καταδεικνύει ότι η μόνη διέξοδος από την απαξίωση, τον ακρωτηριασμό και την αλλοτριωτική στασιμότητα του ελληνικού δημοσίου τομέα είναι μια έξυπνη, απλοποιημένη και απέριττη φυγή προς τα εμπρός που θα απελευθερώσει τους διαθέσιμους, υψηλού επιπέδου, ανθρώπινους πόρους αλλά και τους περιορισμένους υλικούς πόρους, στρέφοντας τους σε περισσότερο δημιουργικές και παραγωγικές διεργασίες. Ένα νέο αφήγημα διοικητικής λειτουργίας και δράσης που ενεργοποιεί τον δημόσιο υπάλληλο και ωφελεί το κοινωνικό σύνολο. Εν τέλει μια πηγή ρεαλιστικής προσδοκίας ότι, ακόμη και σε συνθήκες μειωμένων πόρων και δυνατοτήτων, οι δημόσιοι υπάλληλοι μπορούν και πρέπει να γίνουν το δημόσιο που θέλουμε όλοι να δούμε.